Üç Kapı Üç Kilit

Güvenlik kuvvetleri, 19 Aralık 2000 günü, F tipi cezaevlerini protesto amaçlı açlık grevleri ve ölüm oruçlarının sürdüğü cezaevlerine "Hayata Dönüş" adıyla operasyonlar düzenledi. Sonuçta, iki güvenlik görevlisi, 31 tutuklu ve hükümlü öldü. Açlık grevleri ve ölüm oruçları halen devam ediyor.

Ankara, İstanbul ve İzmir baro başkanları geçtiğimiz günlerde, üçer kişinin kaldığı, yan yana üç koğuş arasında geçişi sağlayacak "üç kapı, üç kilit" adıyla bir çözüm önerdiler: Üç kapının kilidini açın, 9 kişi gün içinde birbirini görsün, tecrit kalksın.

İnsan Hakları Derneği (İHD) Genel Başkanı Hüsnü Öndül de "Hayata Dönüş" operasyonun yıl dönümü dolayısıyla yaptığı açıklamada "Üç kapı, üç kilit" dedi.

Öndül'ün açıklaması aynen şöyle:

19 Aralık 2000, hayatın karartılmasında trajik bir gösteriydi. Acımasız.

Kötülük bir erdem midir?

"Üç kapı üç kilit"bir hayat öpücüğüdür.

"İyi" menfaatten farklıdır. İyi, başlı başına amacı ve aracı kollar. Etik ilkelerdir, kaygısı. İyi, insan onuruna uygun olandır. İnsana ve değerlerine saygıdır.

Yakma ve yakarak öldürme, hayatın yadsınmasıdır

Öldürmek her durumda kötü/lüktür. Ötenazide de, sanıldığının aksine, kötü/lük vardır. Yakma ve yakarak öldürme, hayatın yadsınmasıdır. Küllerinden yeniden doğuş, belki bir sağaltımı ifade edebilir. Ama travmalarımız, unutarak ve unutturularak geçiştirilebilir mi?

"Üç kapı üç kilit" bir çözüm önerisidir. Yaşanmakta olan travmanın etkisini azaltacak, insanı ilişkiler içinde varlık olarak görmemizi sağlayacak bir öneri.

Oda, bir özel alandır. Oda düşüncesi, insanın "özel"ine saygının doğal sonucu ise bir anlam ifade eder. Zorla kapatmanın doğasında, zaten var olan zor/ba-lık, insanın gelişmişlik düzeyinin göstergesidir. Özel alana saygı, zorbalığı, zorla kapatılma içinde aranan ve şimdilik insan uygarlığının bulabildiği bir çözümdür. Zorla kapatılmadır, insana yabancı olan. Ama bu yaşanmakta olandır. Realitesidir, yaratılan uygarlığın.

İzolasyonu insan aşar

Üç kapı üç kilit, politik bakışın; politik bakışı iktidar ilişkisi olarak gören, dolayısıyla "zafer ya da yenilgi" perspektifinin seçeneğidir. Güç ilişkisini ve zor araçlarını elinde tutanların iradesini de hesaba katan. Üç kapı üç kilit, fiziksel engelin, insan ilişkisi ile aşılması çabasıdır. Sorunları ele alış tarzında bir değişikliktir. Doğrudur ve yerindedir.

Tecrit bir tür işkence yöntemidir İHD'ye göre. İzolasyonu insan aşar. İlişkileriyle aşar. Duvarların dışında düşünebilmeliyiz, duvarların içinde olsak bile.

Hayata merhaba diyecekler var

Hayata merhaba diyecekler var. Koşullarını ve ortamını yaratmalıyız.

Hücreler, yalnızca bugün hücrede olanlar için değildir. Kötülük her soru soran, merak eden, eleştirel yaklaşan için de geçerlidir.

Dışardakiler: Kötü iyi değildir! (NM)