Yapay zekâyla Arjantin’deki kayıpları bulma projesi
* Fotoğraflar: Anadolu Ajansı.
Arjantinli sanat yönetmeni ve reklamcı Santiago Barros, Arjantin'deki diktatörlük (1976-1983) tarafından çalınmış bebeklerin bugün nasıl görünebileceğini görselleştirmek için yapay zekâ kullanıyor.
Barros, kamuya açık bir veri tabanından sağladığı ebeveynlerin fotoğraflarını birleştirerek çocuklarının yetişkin olarak bugün nasıl görünebileceklerine dair yeni yüzler yaratıyor.
Barros, bu fotoğrafları hemen hemen her gün, "iabuelas" adlı Instagram hesabına yüklüyor.
"iabuelas," yapay zeka (IA) ve büyükanne (abuela) kelimelerinin İspanyolcada birleşmesinden oluşan bir kelime. Bu isimde, kayıp çocuklarını arama mücadeleleriyle bilinen grup "Plaza de Mayo Anneleri / Mayıs Meydanı Anneleri Derneği"nden esinlenildi.
Midjourney (metinsel açıklamalardan görüntüler oluşturan yapay zekâ programı) adlı bir uygulama kullanan Barros, her iki cinsiyet için de ikişer farklı olasılığı karşılaştırıyor ve daha sonra her cinsiyet için en gerçekçi görünen fotoğrafı seçiyor.
Santiago Barros.
"iabuelas"
Associated Press'e konuşan Barros, insanların vicdanını harekete geçirmek ve "Plaza de Mayo Anneleri"nin, kayıp çocuklarını bulma çabalarını hatırlatmak istediğini söyledi.
Matías Ayastuy, kaybolan ebeveynlerinin fotoğraflarını Barros'a verdi ve doğduğunu düşündüğü kardeşinin nasıl görünebileceğini görmek istedi. Ayastuy'un annesi, Marta Bugnone, hamileyken 1977'de askerler tarafından kaçırıldı.
Kaybolan ebeveynlerin ve olası çocuklarının fotoğrafları "iabuelas" hesabına yüklenirken, bu projenin "gayri resmi sanatsal bir proje" olduğu ve yapay zekâ tarafından üretilen sonuçların yanıltıcı olabileceğini belirten bir notla birlikte paylaşıldı.
Barros, uygulamanın yanlı olabileceğini ve kesin sonuçlar veremeyecebileceğini kabul etti.
Plaza de Mayo Anneleri ise, yaptıkları açıklama ile yapay zekâ kampanyasının yanlış beklentiler yaratmasını istemediklerini, bu nedenle durumun ve uygulamanın ihtiyatlı bir bakış açısıyla ele alınmasını istediklerini söyledi.
Plaza de Mayo Anneleri hakkında
Plaza de Mayo Anneleri, 1976-1983 yılları arasında askeri diktatörlük döneminde, çocukları kaybolan Arjantinli anneler ve büyükanneler tarafından kuruldu.
Anneler ilk eylemlerine 1977'de başkent Buenos Aires'teki Plaza de Mayo'da, Casa Rosada başkanlık sarayının önünde başladı. Beyaz başörtüsü takan anneler, askeri rejimin işlediği suçları ifşa etmeye çalıştı. Annelerin mücadelesi tüm dünyada insan hakları hareketine ilham verdi.
Mevcut hükümetin de sonradan doğruladığı üzere, Plaza de Mayo Anneleri ve diğer aktivist gruplar, askeri diktatörlük sırasında Arjantin'de yaklaşık 30 bin muhalifin gözaltında kaybedildiğini tahmin ediyor.
(TY)