Yunandan Varis Olmaz, Evleri Verin!

Makrina Papokostandi (Poyrazoğlu), 1987 yılında ölürken, ardında iki ev ve bir dükkan bıraktı. Yunanistan'daki iki kardeşi dışında varisi yoktu. Hasan Hüseyin Uçar, yoğurt satarak elde ettiği birikimiyle 1991 yılında bir ev ve bir dükkanı, Valide Eyiter ise 30 yıldır yaşadığı evi satın aldı.Hazine, 1992 yılında mülklerine el koydu; 2000 yılında da 'Yunanistan uyruklu' kardeşler varis kabul edilmeyerek tapu kaydı silindi.

Uçar'ın ve Eşiter'in gayrimenkulleri Milli Emlak Müdürlüğü tarafından 20 Nisan'da ihaleye çıkarıldı. Kendi mülklerinin ihalesine giren Uçar, dükkanını, parası olmadığı için bir sonraki ihaleye kadar kurtarırken, evini de 2 milyarla kaybetti. Evini boşaltması istenen Eyiter'e de 5 bin 800 YTL'lik haciz geldi.

Papokostandi, kardeşleri 1960'lı yıllarda Yunanistan'a göçerken, Çakma Mescit Mahallesi Tepebaşı Caddesi No: 52'deki Poyrazoğlu Apartmanı'nda bir başına kalmıştı. Çocukları olmamış, eşini de yitirmişti. Papokostandi'nin beş katlı apartmanı ve binanın altında bir dükkanı vardı.

Defterdarlık: Tek varis Hazine

Yaşamını yitirdiği 1987 yılına değin üç evini satmıştı. Paposkostandi yaşamını yitirince, avukatı Vasil Kalamaris, Yunanistan'ın Kavala kentindeki iki kardeşe ulaştı. Pandelis ve Anastasias Vereopulos kardeşler, Türkiye'ye dönmeyecekleri için Kalamaris'e vekalet verdi. Kalamaris, İstanbul 7. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 26 Nisan 1991'deki kararıyla bu veraseti onaylattı. Geriye evleri satmak kalmıştı. Kalamaris, 21 Aralık'ta da apartmanın ikinci katındaki evi ve dükkanı Konyalı Hasan Hüseyin Uçar'a, birinci kattaki evi ise 30 yıllık kiracı Valide Eyiter'e sattı.

Uçar, yoğurtçuluktan elde ettiği 120 bin TL'lik birikimini bu eve harcamıştı. Memleketi Konya'ya dönerken, Maliye ve Gümrük Bakanlığı'na bağlı İstanbul Defterdarlığı'nın, satıştan beş ay önce, 8 Temmuz'da verasetin iptali için İstanbul 2. Sulh Hukuk Mahkemesi'ne başvurduğunu bilmiyordu. Mahkemenin 6 Şubat 1992'deki kararına göre, Papokostandi, dul ve çocuksuzdu. Mirasçısı bulunmadığı için tek varis, Hazine'ydi. Bu sebeple 'veraset' geçersizdi. Bu davayı, Hazine'nin 21 Ekim 1993 yılında İstanbul 1. Sulh Hukuk Mahkamesi'nde açtığı dava izledi.

Buna göre; Papokostandi, 1931 yılında 'Poyrazoğlu' soyadını almıştı. Nüfus kayıtlarında, anne ve baba bilgisi yoktu. Yakınları da firari kişiler olabilirdi. Mahkemenin 4 Ekim 1994'teki kararıyla veraset iptal edildi ve mülklerin Hazine'ye intikali yeniden onaylandı. Hazine, 30 Ocak 1997'de ise 'tapu kaydının iptali ve kendi adına tescili' için 4. Asliye Hukuk Mahkemesi'ne başvurdu. Mahkeme 10 Aralık 1998'du bu talebi reddedince Yargıtay'a gidildi.

Yargıtay bozdu

Yargıtay 1. Hukuk Dairesi, 15 Temmuz 1999'da kararı bozarak, mahkemenin yeniden görülmesini istedi. Yargıtay'a göre, Hazine haklıydı: "Yabancı uyruklunun ülkesindeki hukuk düzenine göre Türk vatandaşları taşınmaz edinebiliyorsa Türkiye'de de yabancı uyruklu taşınmaz edinebilir. Ancak Yunanistan ile Türkiye arasında fiili mütekabiliyet (karşılıklılık) bulunmamaktadır."

Yargıtay, Yunanistan uyruklu iki kardeşin verasetine itiraz ederken, mülk sahibi Uçar'ın da art niyetli olduğu görüşündeydi:

"...Davalının satıcıların Yunan uyruklu olduğunu bile bile fiili mütekabiliyeti araştırmaması, gerekli özeni göstermemesi iyi niyetini ortadan kaldırır, davalının iyi niyetinden söz edilemez." Mahkeme, Yargıtay'ın bu 'uyarısı' üzerine 17 Ekim 2000'de verdiği kararla, Uçar adına kayıtlı tapuyu iptal etti, Hazine'ye verdi.

Ev gitti, dükkan meçhul

Uçar'ın evi ve dükkanı, Mili Emlak Müdürlüğü tarafından 20 Nisan 2005'te satışa çıkarıldı. Uçar, evi ve dükkanını geri alabilmek için köyde para toplayarak, İstanbul'a geldi, ihaleye girdi.

İhalede ilk olarak ev satışa çıkarıldı. Uçar'ın, 140 bin YTL'den ihaleye çıkan ve 158 bin YTL'ye kadar para önerdiği evi 160 bin YTL'ye başka alıcıda kaldı. İkinci ihalede ise 120 bin YTL ile dükkanını geri aldı. Ama bunu ödeyecek parası olmadığı için, yeni bir ihale düzenlenmek üzere işlem iptal edildi.

Uçar, halen Konya'nın Beyşehir ilçesinde yaşıyor. Tüm birikimi; elinden alınan mülkleri ve onları kurtarmak için açtığı davalarda harcanmış. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvurmayı düşünüyor:

"Benim suçum ne? Bir ev, bir dükkan almışım, Hazine tutturmuş, 'Benim' diyor. Bu, hukuksuzluk değil mi? Benim zararımı kim karşılayacak?"

5 bin 800 YTL haciz geldi

Papakostandi'nin birinci kattaki evini ise dairenin 30 yıllık kiracısı Valide Eyiter almıştı. Eyiter'in bir süre sonra Almanya'da yaşayan kardeşi Neriman Morkurt'a devrettiği evi de aynı gün satışa çıkarıldı. Eyiter'in 1991 yılında 15 bin Mark'a satın aldığı ev, 25 bin YTL'ye açılan ihale sonucunda 49 bin YTL'ye alıcı buldu. Emekli maaşıyla geçinen 79 yaşındaki Eyiter'e de 30 Mayıs'ta, 5 bin 800 YTL YTL kira borcu birikmiş borcu bulunduğuna dair haciz kağıdı geldi. (AŞ/TK)