Çocuklara şiiri sevdirecek kitap: 'Nazım Hikmet’in Memleketi'

Çizer Erdoğan Oğultekin, büyük şair Nazım Hikmet’in otobiyografisini çocuklar için resmetti. Dedesi Nazım Paşa’dan adını alan ve annesi Celile Hanım’ın ressamlığından etkilenen Nazım Hikmet’in kendi ağzından bilgilerle kitabı hazırlayan Oğultekin, Nazım’ı çocuklara tanıtıyor.

Nazım’ın çocuklar için hikâyelere çizerlik yaptığı bilgisinin yer verildiği eserde, şairlik yolculuğunun 12 yaşında başladığını hatırlatıyor yazar. Nazım’ın cezaevi yıllarında resim çizdiği ancak şairliği seçtiği aktarılan eserin adı da “Nazım Hikmet’in Memleketi.” Nazım’ın evlerinin karşısındaki binada çıkan yangından bir saat sonra ilk şiiri olan “Yangın”ı yazdığını aktaran kitap, şairin çocukluğundan ölümüne yaşamını özetliyor.

İlham verici

Nazım’ın şairlik yolculuğunun “Anadolu insanının çilesini, sefaletini gözlemleyerek işe başladığı” cümlelerinin ne kadar da ilham verici ve duygulandırıcı olduğu hatırlatılan eserde, Nazım kendisini şu sözlerle anlatıyor:

“Geleneksel şiir anlayışını kökünden sarstım. Cümlelerle, kelimelerle adeta oynuyorum. İşe kafiyeden başladım. Kafiyeleri mısraların sonunda değil de bir sonda bir başta denedim. Bu vezinsiz, serbest şiirlerde dizeler, hatta sözcükler kırılarak merdiven basamakları gibi sıralanıyordu. Kesin uyaklar iç uyaklar kullandım. Onlar ki toprakta karınca suda balık, havada kuş kadar çoktular; korkak, cesur, cahil, hakim ve çocukturlar ve kahreden yaratan ki onlardır, destanımızda yalnız onların maceraları vardır.”

Anadilde ısrarcı oldu

İnsanın doğuştan edindiği en evrensel ve doğal hakkı olan anadiline Nazım’ın nasıl da ısrarcı olduğunu dile getiren şu cümle, “Yıllarca yurt dışında ve özellikle Rusya’da yaşamama ve Rusçayı çok iyi bilmeme rağmen, her zaman şiirlerimi Türkçe yazdım” dillerin bir zenginlik olduğunu bir kez daha anımsatıyor.

Nazım’ın ağzından kaleme dökülmüş olan kitap aynı zamanda Nazım’ın sadece kalemi, aklı ve fikriyle yaşamını sürdürdüğünü anımsatıyor:

“Hep alnımın teriyle çıkardım ekmek paramı ne mutlu bana.”

Nazım’ın şiirlerle yaşanmış, özlem, umut ve mücadele dolu yaşamını bir solukta okuyacağınızdan eminim. Eserde Nazım’ın çocukların ilgisini, sevgisini kazandıracak birkaç şiirine de yer verilmiş. Nazım’dan alıntılanan “En güzel şiiriniz hangisi diye sorarlar, hiçbirini ayırmam ama hepsinin yeri ayrıdır, hepsinin yazılma amacı ayrıdır…” cümlesinde olduğu gibi eserde yer verilen şu şiirini hep birlikte yeniden okuyalım:

“En güzel deniz: Henüz gidilmemiş olandır.
En güzel çocuk: Henüz büyümedi.
En güzel günlerimiz: Henüz yaşamadıklarımız.
Ve sana söylemek istediğim en güzel söz: Henüz söylememiş olduğum sözdür.”

Nazım’ın anlattığı bu güzel otobiyografi eminim şiir seven çocukların kitaplığında hep yerini koruyacak. Oğultekin’in Sait Faik, Orhan Veli, Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın da yaşam hikâyelerini resimlediği kitapları da okumaya değer ve zaman içinde bunları da sizlerle tanıştıracağım. O vakit Nazım ve şiir seven çocuklara iyi okumalar dileyelim. 

Kitap: Nazım Hikmet’in Memleketi
Yazar: Erdoğan Oğultekin
Yayınevi: Eksik Parça Yayınları
Okuma Yaş Grubu: 6-9

(SYZ/AÖ)