Lubunca ve "siyasallaşmış LGBTİ+ fobi"

Lubunca polis ne demek?

Lubunca çarka çıkmak ne demek?

Lubunca lavaş ne demek?

google'a "Lubunca" yazında karşınıza çıkan cümlelerden bazıları...

31. İstanbul Onur Haftası kapsamındaki etkinlikte tam olarak bu kelimelerin ne olduğu anlatılmasa da lubunya tarihi ve Türkiye’deki lubunyaların kullandığı lubunca üzerine konuşuldu. 

Boğaziçi Üniversitesi’nden Lilith Bardakçı, bu konuyu kendisine dert edinen ve tez yazan bir lubunya olarak tarihe geçti sanırım.

Elbette, henüz yayınlanmadığı için tezinden detaylara girmeyeceğim fakat yaklaşık 45 dakika süren sunumundan lubuncaya dair detaylı bir fikir edinmek mümkün. 

Lubuncaya farklı perspektiflerden bakan araştırmacıların bulgularına da yer veren Bardakçı, kendi notlarını da ekleyince onu dinleyenler kendi çıkarımlarını yapabiliyor. 

İstanbul ve İzmir sokakları

Bir kere lubunca, “gizlilik" dili. Bir ortamda iki lubunya varsa kimse anlamadan akşamlık planınızı yapabilirsiniz örneğin. Ayrıca bir de "direniş" dili. 

Ek olarak lubuncanın Osmanlı’nın ilk kuruluş yıllarında da var olduğunu gördük ki bu da var oluşa dair çok şey söylerken lubunyalar ve  mekan ilişkisine de kocaman bir selam çakıyor.

Bu şu demek, lubunyalar Osmanlı’dan günümüzde kadar İstanbul’da Şişli, Beyoğlu civarlarında yaşamış, yaşıyor. 

Ha bir de Ankaralı lubunyalar var ki onları da kullandıkları lubunca kelimelerden anlamak mümkün. O kısmı çok sevdim, bir kere. Çok detaya girmeyeyim de örneğin bir lubunya, lubunca kelimeleri tersinden söylerse anlayın ki yolu ya Ankara’dan geçmiştir ya da Ankaralıdır.

Osmanlı denişken, bugünden de o zamanlarda yaşayan "varoluşu" yok sayanlara karşı, "varoluşu" savunan, kutlayanlara Mabel Matiz'in bu şarkısıyla bir selam da çakalım. 

Sevgili Lilith’ten sözünü aldım, umarım önümüzdeki günlerde bu konuda daha kapsamlı bir söyleşi de yapacağız. Lubunca kelimeler ne anlama geliyor diye buraya bir sözlük bırakmıyorum özellikle, çünkü güzeli araştırarak öğrenmek :) 

Ve başka bir konu da bugün 21. İstanbul Onur Yürüyüşü var. İstanbul ve İzmir sokakları güllümlü olacak belli ki.

LGBT+ derneklerini kapatmayın

Tam da bu hafta Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Hakları (CİSÜ) Platformu üyesi SPoD’un (Sosyal Politika, Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Çalışmaları Derneği) Genel Koordinatörü Oğulcan Yediveren, “Toplumsallaşmış bir LGBTİ+ fobinin yanı sıra siyasallaşmış bir LGBTİ+ fobi var. LGBTİ+ derneklerinin kapatılması, LGBTİ+ların cinsel haklarına ulaşmasını önemli bir soruna dönüştürebilir” diyor. 

Bu konuda basına geçilen bilgilendirme notunu buraya bırakıyorum: 

2015 yılından bu yana Türkiye'nin dört bir yanında yapılan Onur Yürüyüşleri’nin yasaklandığını ve bazı siyasi partilerin LGBTİ+ derneklerini kapatmayı seçmenlerine seçim vaadi olarak sunduğunu belirten Yediveren, LGBTİ+ olmanın marjinalleştirildiği ve kriminalleştirildiği bir atmosferde LGBTİ+'ların cinsel haklar dahil her hakkına erişiminde birçok engelin açığa çıkmasını beklediklerine dikkat çekti.

“Artık önümüzde toplumsallaşmış bir LGBTİ+ fobinin yanı sıra siyasallaşmış bir LGBTİ+ fobi var” ifadesini kullanan Yediveren, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bu sebeple bizlerin ifade ve örgütlenme özgürlüğüne engel olma çabalarının artacağına dair kaygımız var. Engeller iki şekilde karşımıza çıkabilir: İlk olarak devlet LGBTİ+'ların haklarına erişebilmesi için gerekli politikaları üretmeyebilir veya devlet LGBTİ+'ları haklarına erişirken maruz kaldıkları ayrımcılığa karşı korumuyor olabilir."

"İkinci olarak, LGBTİ+ lar ayrımcılığa ve hak ihlaline maruz kalacakları öngörüsüyle haklarını kullanmaktan feragat ediyor olabilir.

"Cinsel haklar özelinde ise durum daha vahim. Bizleri hiperseksüel varlıklar olarak stereotipleştirip bizi cinselliğe indirgemek iktidarın bizi geçersiz kılmak için sıkça kullandığı bir taktik. Bu taktik cinselliğin konuşulmasını tabu haline getirirken özellikle LGBTİ+'lar için cinsel hakları talep etmeyi daha da zor bir hale getiriyor. Dolayısıyla, cinsel haklara erişmek konusunda bir endişe duyuyoruz.” 

Önümüzdeki günlerde "siyasallaşmış LGBTİ+ fobi" üzerine çok konuşacağız fakat bugün, Onur Günü... 21. İstanbul Onur Yürüyüşü kutlu olsun!

(EMK)