"İki gün durmadan yürüdük, ayaklarımız su topladı"

Haberin İngilizcesi için tıklayın

20 Haziran Dünya Mülteciler Günü dolayısıyla Diyarbakır Barosu İnsan Hakları Merkezi Mülteci Hakları Komisyonu'nun, çoğunluğu Afganistan'dan gelip Diyarbakır'ı geçiş güzergâhı olarak kullanan mültecilerin yaşadığı sorunların tespiti ile çözüm önerilerini içeren raporunu yayınladı.

Diyarbakır Şehirlerarası Otobüs Terminalinde toplanarak buradan Türkiye'nin çeşitli bölgelerine göç eden göçmenlerin yaşadıkları sorunlar ve çözüm önerileri ile ilgili tespit ve değerlendirme rapor için, otogar içinde ve çevresinde bulunan esnaflar, Otogar Yönetimi, Diyarbakır İl Göç İdaresi, Kızılay Diyarbakır Şubesi ile görüşmeler yapılarak yerinde tespit ve incelemelerde bulunuldu.

Yapılan görüşmelerin çoğu tercüman vasıtasıyla Farsça dili ile aralarında Türkçe bilenlerle de Türkçe dilinde yapıldı. 3 ile 15 kişilik göçmenlerden oluşan 4 grup göçmen ile görüşmeler gerçekleştirildi.

Rapora göre görüşme yapılan gruplardan alınan bilgiler şöyle:

Birinci grupla görüşme

"Kaçakçılara kişi başı 800 dolar verdik"

"Göçmenler, Afganistan'da sürmekte olan savaştan kaçtıklarını, yaklaşık 20 gün önce Afganistan'dan İstanbul'a gitmek için yola çıktıklarını belirttiler. Göçmen kaçakçılarıyla kendilerini İstanbul'a götürmek için kişi başı 800 dolar karşılığında anlaştıklarını ve bu parayı verdiklerini beyan ettiler. Afganistan'dan çıkarken herhangi bir engellemeyle karşılaşmadıklarını, İran üzerinden Van'a giriş yaptıklarını, Afganistan'dan Tatvan'a kadar olan yolun bir kısmını araçlarla, bir kısmını yaya geldiklerini, Tatvan'dan Diyarbakır'a yaya olarak geldiklerini ve 15 gündür yolda olduklarını ifade ettiler.

"Yol boyunca yola uzak dağlık bölgelerde uyuduklarını, yıkanma ihtiyaçlarını karşılayamadıklarını, besin, yemek ve su ihtiyaçlarını yol boyunca kendilerini gören vatandaşların yardımlarıyla giderdiklerini belirttiler. 

"Afganistan'dan İstanbul'a gitmek için kaçakçılara 800 dolar verdikleri için kendilerinde para kalmadığını, 800 doların kendileri için çok yüksek bir miktar olduğunu ancak savaşa katılmak istemedikleri için buna mecbur kaldıklarını beyan etmişlerdir. Anlaştıkları kaçakçıların kendilerini Diyarbakır Otogarı'ndan alacaklarını söylediklerini, paraları kalmadığı ve dolayısıyla bilet de alamayacakları için ne yapacaklarını bilmediklerini belirttiler."

İkinci grupla görüşme

"Bir kişi intihar etti"

"Göçmenler Afganistan'da devlet ile Taliban arasındaki savaşta Taliban ve Afganistan Devleti tarafından savaşa zorlandıklarını, orada kalmaları durumunda öldürülme tehlikelerinin olduğunu, ülkenin birçok yerinde bombalı saldırıların olduğunu, bu sebeple ülkelerinden ayrılmak zorunda kaldıklarını, bu şartlar altında Afganistan'a dönmek istemediklerini beyan ettiler.

"Diyarbakır Otogarı'na geldikleri günden beri anlaştıkları kaçakçıların kendilerini İstanbul'a götürmeleri için beklediklerini, tüm paralarını göçmen kaçakçılarına verdiklerini, İstanbul'a götürülmezlerse kendi imkanlarının olmadığını ve ne yapacaklarını bilmediklerini belirtmişlerdir.

"Yolun büyük bir bölümünü yürüyerek geldiklerini, yoldayken vatandaşların kendilerine yiyecek yardımı yaptığını, ancak yol süresinin 3 gününde aç kaldıklarını bu 3 günlük sürede yalnızca yoldan geçen bir vatandaşın kendilerine sandviç verdiğini belirttiler. Yol boyunca polis ve askerlerle karşılaştıklarını ancak herhangi bir şekilde engellenmediklerini hatta kolluk görevlilerinin kendilerine taksi bulmaya çalıştıklarını dile getirdiler.

"Gruptakilerden Esedullah isimli kişi İran-Türkiye sınırında fark edildiklerinde üzerlerine silahla ateş açıldığını söyledi. Ayrıca Van'da 25-26 yaşlarında bir göçmenin intihar ettiğini duyduğunu ifade etti. Yürümekten dolayı ayaklarının yara içinde kaldığını belirttiler.

Üçüncü grupla görüşme

Üç çocukla yollarda

"Görüşme gerçekleştirilen 3. Grup, çocuklardan, kadınlardan ve eşlerinden oluşuyor. 12.06.2021 tarihinde sabah saat 04:00'te Diyarbakır Otogarı'na geldiklerini ifade ettiler. Sudable isimli kadın; kendisinin 35 yaşında olduğunu ve 7,12,14 yaşlarında 3 çocuğunun olduğunu belirtti. Eşinin şoför olduğunu, doğduğundan beri savaş ortamında olduğunu, savaşın artması ve güvenli alanların olmamasından dolayı ailesi ile beraber buraya gelmek zorunda kaldıklarını ifade etti. Yoldayken 2 gün boyunca durmadan yürüdüklerini, kendisinin ve çocuklarının ayaklarında baloncuklar oluştuğunu dile getirti."

Dördüncü grupla görüşme

"Bir genç öldürüldü"

"Görüşme gerçekleştirilen 4. Grup 19,20 ve 24 yaşlarında 3 kişi olup kendilerinin Irak'ın Süleymaniye kentinden İran'a geçtiklerini, buradan da İstanbula gitmek amacıyla Türkiye'ye geldiklerini ifade ettiler. Türkiye –İran sınırındayken Türkiye tarafından açılan silahlı ateş sonucu Pakistanlı bir gencin öldürüldüğünü belirttiler. İstanbul'a gitmek için Diyarbakır Otogarı'na geldiklerini ve beklediklerini ifade ettiler."

Raporun tamamına ulaşmak için burayı tıklayın. 

(AÖ)