13 Gözaltı İçin Emniyet'in Suçlamaları Üzerine Notlar
Boğaziçi ve Bilgi Üniversitesi'nden iki akademisyen ile sivil toplum örgütlerinden 13 kişinin gözaltına alındığı soruşturmanın gerekçesinde “sivil itaatsizlik”, “şiddetsiz eylem”, “profesyonel eylemci getirmek”, “yeni medya oluşturmak”, “biber gazının Türkiye’ye ithalinin durdurularak, yasaklanması için çalışma” gibi fiiller bulunuyor.
Bugün gözaltına alınanlar: Prof. Betül Tanbay, Prof. Turgut Tarhanlı, Yiğit Ekmekçi, Ali Hakan Altınay, Asena Günal, Meltem Aslan, Bora Sarı, Ayşegül Güzel, Hande Özhabeş, Yusuf Cıvır, Filiz Telek, Yiğit Aksakoğlu ve Çiğdem Mater.
TIKLAYIN - Gözaltına Alınan Hak Savunucuları Kimdir?
Emniyet bugün gözaltına alınan akademisyen ve hak savunucularının 19 Ekim 2017’de gözaltına alınan ve 1 Kasım 2017’de tutuklanan ve hala iddianamesi hazırlanmayan Osman Kavala ile “hiyerarşik bir düzen içerisinde” oldukları savunuldu.
Duran Adam
Emniyetin suç olarak gösterdiği “profesyonel eylemci getirmek” için Gezi eylemlerinde “Duran Adam” “Kırmızılı kadın” “Piyano Çalan Adam” notları düşülmüş.
Emineyet’in Duran Adam olarak kodladığı Erdem Gündüz. Gündüz eylemine 17 Haziran 2013 günü başlamıştı. Polisin insanları Taksim meydanına çıkartmamasını protesto ediyordu. Taksim Metro çıkışında yüzü Atatürk Kültür Merkezi’ne dönük bir biçimde dimdik ayakta durmuş ve hiç konuşmamıştı. Yaklaşık sekiz saat süren eylemine yanında ve ülkenin birçok merkezinde aynı biçimde ayakta hareketsiz ve konuşmadan duran birçok insan katılmıştı.
Gündüz hakkında yaptığı kanun dışı olmadığı için işlem yapılamadı.
Emniyet’in basın bilgi notunda “yurtdışından getirilmesi” meselesi muhtemelen Ege Üniversitesi’nden mezun olması sonrası The John Kennedy Center Gösteri Sanatları Sanatçı Değişim Programı ile Washington ve New York’ta modern dans üzerine eğitim almış olması olabilir. Gündüz İstanbul Büyükşehir Belediyesi Cemal Reşit Rey Dans Tiyatrosu ve İstanbul Dans Tiyatrosu topluluklarında çalıştı.
Kırmızılı Kadın
Emniyet’in andığı diğer “profesyonel eylemci” Kırmızılı Kadın ise Ceyda Sungur. FETÖ soruşturmaları kapsamında görevden ihraç edilen dönemin İstanbul Emniyet Müdür Yardımcısı Ramazan Emekli ile Grup Amiri Mehmet Zeki Bayrak Ceyda Sungur'a biber gazı sıktığı gerekçesiyle 'görevi kötüye kullanmak' suçundan 1 yıl 8 ay hapis cezası verilen polis memuru Fatih Z'yi azmettirdikleri gerekçesiyle yargılanıyor. Yani Emniyet’e göre Ceyda Sungur kendisine biber gazı sıktırtmak marifetiyle gündem yaratarak profesyonel eylemci oluyor.
Gaz sıktıran için yakalama kararı
Davada dün görülen duruşmada Ramazan Emekli hakkında, duruşmalara katılmadığı gerekçesiyle yakalama kararı çıkarıldı.
Ceyda sungur ise İstanbul Teknik Üniversitesi şehir planlamacılığı bölümünde akademisyen. Polisin Gezi Parkı’nda eylemlerin artması ve yayılmasına neden olan ilk polis saldırısında yakın mesafeden yüzüne biber gazı sıkılmıştı. O sırada adı bilinmediği için üzerindeki kırmız kıyafet nedeniyle haberlerde “Kırmızılı Kadın” olarak adlandırılmıştı.
Gezi eylemlerinin hemen başlangıcında parkta kurulan çadırlara müdahale eden polis, daha sonra ‘Kırmızılı Kadın’ı olarak anılacak Ceyda Sungur’un üzerine gaz sıkarken görüntülendi. 27 Mayıs 2013 günü çekilen fotoğraf eylemlerin sembolü haline geldi. Kırmızı elbisesi, omzundaki alışveriş çantası ve polisin sıktığı biber gazının etkisiyle saçları arkaya savrulan Sungur’un, geri çekilmemesi büyük yankı uyandırdı. O dönem iktidar cephesinden yapılan farklı açıklamalarda bu müdahalenin ‘ölçüsüz’ olduğu belirtilmişti. Sungur 2013'te İstanbul Teknik Üniversitesi şehir planlamacılığı bölümünde akademisyendi
Piyano Çalan Adam
Almanyalı piyanist Davide Martello ise 13 Haziran 2013 gecesinden ertesi güne kadar, 14 saat boyunca, Taksim Meydanı’nda piyano çaldığı için “Piyano Çalan Adam” olarak adlandırılmıştı. Martello sadece Taksim’de değil Fransa’da Bataclan saldırılarının ardından Paris’te, ABD’nin Boston kentindeki Copley Meydanı’nda ve Rusya’ya karşı Ukrayna’nın Donetsk Valiliği önünde eylem amaçlı piyano çalmıştı.
Biber gazının engellemek
Basın Bilgi Notu’nda Osman Kavala’ya Gezi ile ilişkili yöneltilen diğer ilginç suçlama ise biber gazı kullanımını engellemeye çalışmak.
Emniyet’e göre Kavala “Avrupa’da birçok kurum ve şahısla görüşme yaparak, Gezi Parkı olaylarında gündeme gelen biber gazının Türkiye’ye ithalinin durdurularak, yasaklanması için çalışma” yapmış.
Biber gazının kullanımı hakkında Türk Tabipleri Birliği’nden (TTB) Kimya Mühendisleri Odası’na (KMO) meslek odaları, bilim insanları, uluslararası hak örgütleri tarafından tehlikeli kabul ediliyor. Örneğin Uluslararası Af Örgütü 13 Eylül 2013 günü internet sitesinden yaptığı yazılı açıklamayla, bütün ülkelere Türkiye’ye biber gazı ithal etmeyi bırakma çağrısı yapmıştı. Af Örgütü benzer çağrıyı 16 Eylül 2015'te bir kez daha tekrarladı. (HK)