"Albayrak'ın başarı öyküleri gerçeklerle çelişkili"

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak bugün açıkladığı Yeni Ekonomi Programı’nda “V” tipi bir toparlanmadan bahsederek işsizlik, büyüme ve enflasyona ilişkin yeni ekonomik tahminlerini sıraladı.

bianet’e konuşan ekonomist Sabri Öncü ise Bakan Albayrak’ın tahminlerinin ve açıkladığı planların gerçeklikten uzak olduğunu söyledi.

“Bugüne kadar o kadar çok program açıkladılar ki” diyen Öncü, hükümetin sadece kredi vererek ekonomiyi yoluna koymaya çalıştığını söyledi.

Türkiye ekonomisinin gün geçtikçe daha da kötüye gittiğini söyleyen Öncü “Bakan Albayrak program tanıtımında 2020 için belirlenen 77 eylemin 52’sininin hayata geçirildiğini, 25’inde ise ciddi ilerleme kaydedildiğini söyledi. Eğer her şey yolundaysa Türkiye neden bir kur krizi yaşanıyor, dolar neden her geçen gün yukarı doğru gidiyor” diye konuştu.

TIKLAYIN - "Güçlü 'V' tipi toparlanma"

TIKLAYIN - "Özel Sektör Borcunu Ödeyemezse Bu Borç Halkın Sırtına Biner"

"Yaptıkları tek şey kredi vermek"

Bakan Albayrak’ın açıklamalarda bulunduğu dakikalarda dolar/TL kurunun 7,84, Euro/TL kurunun da 9,17 olduğunu söyleyen Öncü, Bakan Albayrak’a şu eleştirileri yöneltti.

“Bu başarı öyküleri gerçeklerle çelişkili. 2018’den beri hatta Covid-19 salgını sonrasında uygulanmaya başlanan ekonomi politikaları şimdiye kadar ne kadar başarılı olmuş? Dolar durmuyor, Euro durmuyor, altın durmuyor.

Bir süre doları tutmaya çalıştılar, ucuz kredi verdiler, döviz sattılar ama başarılı olabilmiş değil. Hala tırmanıyor.

Berat Albayrak’ın güzel işler yaptık dediği şeyler arasında hep kredi vermek var. 787 bin esnafa 29.9 milyar lira esnaf desteği vermişler. 9 milyon kişiye 47.5 milyar lira bireysel ihtiyaç desteği vermişler.

Destek ne demek? Kredi. Borç verdik diyor yani. Başka bir şey değil. Zaten borçlu olan halkı, sektörleri daha da borçlandırdık demektir bu. Borçlu olan kitleyi, içinde bulunduğu borç batağından borç vererek nasıl çıkartacaksın?

Bunun da ötesinde; teminat sıkıntısı yaşayan şirketlere 267,4 milyar TL tutarında kredi finansmanı sağlamışlar. Bu şirketler neden böyle bir ihtiyaç içerisindeler? Borçlarını ödeyemediklerinden değil mi?

Bu koşulda borçlu olanları daha da borçlandırarak nasıl kurtaracaksın? Tüm sıkıntı burada. Destek diye tanımladıkları şey borçluları daha da borçlandırmaktan başka bir şey değil. Böyle çözüm mü olur?

"ABD koşulsuz para dağıttı, Türkiye neden yapamadı?" 

Berat Albayrak’ın krize derman olacak bir şey açıklamadığını dile getiren Öncü ayrıca Berat Albayrak’ın ilerleme kat ettiğini söylediği şeyleri açıklamadığını ifade etti.

Bunun sadece sayısal değerleri iyi göstermek için söylendiğini belirten Sabri Öncü “Bu bir oyalama taktiği. Bu arkadaşlar ‘Biz vatandaşa, şirketlere destek olduk’ diyorlar. Ama nasıl destek oldular. Zaten borç ödüyorlardı şimdi daha çok borç ödüyorlar” dedi.

Amerika Birleşik Devletleri ve Almanya’daki uygulamaları örnek gösteren Öncü şöyle devam etti:

Türkiye’de emeklilere her bayram ikramiye veriyorlar mesela. Bunu pandemi her ay verselerdi işte o zaman bir şey yapıyorlar derdim. Ya da işsiz kalanlara düzenli maddi destek sağlasalar tamam yaptılar derdim ama bu koşullarda herkesi zarara uğrattılar.

ABD’de hükümet 18 hafta boyunca herkese 600 dolar verdi. Yani ayda 2400 dolar verdi. Şartsız. Biz de ne yaptılar? Sadece kredi verdiler.

"Ekonomi borca boğulmuş durumda"

E bizim hükümetimizde benzer bir destek verseydi. Ekonomi iyi ya, hükümet borçsuz ya. Yapabilir mi? Yapabildi mi? Hayır.

Hükümet borçsuz olsa da özel sektör borçlu. Türkiye’nin iç ve dış borçları toplamı gayri safi milli hasılanın yüzde yüz üzerine çıkmış durumda. Yani ekonomi borca boğulmuş durumda.

Yapılacak destekler borçların azaltılması yönünde olmadığı sürece hükümet ekonomik büyümeye tüketim üzerinden katkıda bulanamayacaklar demektir. Zaten Türkiye ekonomisi tüketim üzerinden büyüdüğü için, insanlar da bu koşullarda tüketemeyecekleri için bu günler Türkiye’nin daha iyi günleri diyebiliriz.

"Albayrak'ın yerinde olsam utanırdım"

Ben Hazine ve Maliye Bakanı’nın yerinde olsam Sayın Albayrak’ın dediği gibi “V” şeklinde bir toparlanmadan bahsetmek utanacağım bir şey olurdu. Çünkü böyle bir tahmini yapacak koşul yok. 

Şu an hükümetin yapacağı tek şey yurt dışındaki bankalardan sendikasyon kredisi sağlayarak ülke içindeki kredi genişlemesini sürdürmek.

Ama kredi derecelendirme kuruluşlarının her geçen günü Türkiye’nin notunu düşürdüğü bir dönemde bu da pek mümkün gözükmüyor.

Bakan Albayrak çok iyi niyetli, hoş görülü, yakışıklı bir arkadaş ama memleketin durumu onun çizdiği kadar pembe bir görüntüde değil. Albayrak’ın dedikleri gerçeklerle taban tabana zıt. Kendisi bir politikacı olarak üzerine düşen en iyi şeyi yaptı. Politik oyunlarla halka yalan söylemeye devam etti.

(HA)