Ali Nesin, Nesin Lisesi Projesini Anlatıyor
Nesin Vakfı, Türkiye'nin geleceğini biçimlendirecek önemli bir proje için yine kollarını sıvadı. "Eğitim hakkındaki düşüncelerimizi değiştirecek bir proje" sloganıyla yola çıkan Nesin Lisesi'nin, temelinin atılması için bağışçıların destekleri önemli. Lise için bugüne kadar 200 bin TL bağış toplandığını ifade eden Ali Nesin, 1 milyonu bulduğunda inşaata başlanacağını söylüyor.
Şirince'deki Matematik Köyü projesi ile Uluslararası Matematikçiler Birliği tarafından verilen Leelavati Ödülü'ne değer bulunan akademisyen Ali Nesin, lise fikrinin babası Aziz Nesin'e ait olduğunu anlatıyor:
"Babamın fikriydi. Ama o daha çok ilkokul düşünüyordu. Yatılı ilkokul olamayacağı için biz lisede karar kıldık.
"Dünya çapında bir lise olacak Nesin Lisesi. Üst düzey bir eğitim olacak. Dünyanın en iyi, en seçkin liselerinde neler öğretiliyorsa daha fazlası olacak. Davranış ve felsefe de öyle...
"Hoca - öğrenci arkadaş olacaklar, bir aile olacaklar. Öğrenciler çalışacak da. Lisenin temizlik, bulaşık, yemek gibi günlük işlerini de yapacaklar.
"Böyle bir hayat biçimi sunmak istiyorum gençlere."
"Eğitime yeni bir soluk"
Türkiye'deki alışılagelmiş okulların dışında bir okul olacak Nesin Lisesi. Bu nedenle de Türkiye için çok büyük bir fırsat olacağının altını çiziyor Nesin:
"Eğitime yeni bir soluk getireceğimizi umuyorum. Farklı bir şey yapacağız. Her okul bizim gibi olsun demiyorum tabi. Ama bu tür okullara da ihtiyaç olduğunu düşünüyorum Türkiye'de.
"Türkiye'de doğrusu pek seçkin lise yok. Hepsini kötülemek istemiyorum, mesela özellikle bazı devlet liseleri baya iyi."
Sadece üniversite ya da Matematik Köyü değil Anadolu köylerinde de çok ders vermiş bir isim Ali Nesin. Şimdi de Nesin Lisesi'ni hayata geçirmek için uğraşırken bütün bu işlerin arasında nasıl zaman bulduğunu soruyoruz. "Zaman zaten bu işlerin dışında neye yarar ki? Başka ne yapabilirim ki?" diyor.
"Çocukları ve gençleri her zaman sevdim. Onlar da beni severler genellikle. Matematik Köyü'nde yılda bin saatten fazla ders verdim.
"Epey bir birikimim var. Gençlerle ilgileneceğim sorular, problemler... Onların nelerden hoşlanacağını biliyorum. Onların nelere heyecanlandıklarını biliyorum.
"Bunları daha uzun süreli daha fazla sunabilmeyi istiyorum. Farkına vardım ki bu işi de iyi yapıyorum. Ve bundan neden daha fazla öğrenci faydalanmasın ki! Nesin Vakfı gibi de bir tecrübe var arkamda üstelik."
"Zor zamanlarımız oldu"
Nesin Vakfı'nın işleyişi, ekonomisiyle rayına girdiğini söylese de geçen yıllarda çok zor zamanlar geçirdiklerini hatırlatıyor.
"O zamanlar arayan, soran olmazdı pek bizi. Bir hafta sonra ne yiyeceğiz dediğimiz zamanlar oldu. Son yıllarda da artık rayına girdi. Son 10 yıldır diyebilirim.
"Ben epey bir gayrimenkule yatırım yaptım elime geçen bir miktar parayla. Bir zamanlar çok ucuzdu. Yaşam kavgası içinde ben de bir yandan gayrimenkul aldım, iyi ki de almışım.
"Bir yayınevimiz var. Nesin Yayınevi. Çocuk kitapları basmaya da başladık. Oradan da bir gelir geliyor."
Öğrencileri, gençleri, çocukları iyi tanıyor. Bunca deneyim ve birikimin sonucunda da şunları söylüyor:
"Gençler zekâ açısından müthiş parlaklar. Çok şaşırtıcı, çok etkileyiciler.
"Ancak Türkiye'nin şöyle bir sorunu var. Her öğrenciye aynı yaklaşım, aynı müfredat, aynı anlayış, aynı kitaplar, aynı felsefe, aynı görüş... Bu doğru bir şey değil.
"Sınıfların kalabalık olması sorun değil. Sorun, herkese aynı muamele. Çünkü Türkiye çok farklı bir ülke. Ekonomisi farklı çocuklar var bir kere. Dilleri, dinleri, kültürleri farklı çocuklar var. Mevsimler, iklimler, şartlar farklı. Çocuklar farklı, biz de o farklı olan çocuklara seslenmek istiyoruz."
Matematik Köyü'ne komşu olacak
Nesin Lisesi, Şirince'deki Matematik Köyü'ne komşu olacak. En fazla iki katlı taş evlerden oluşacak.
Oranın çamaşırhane, kütüphane, yemekhane gibi altyapı sistemlerinden faydalanılacak. Maliyeti de daha düşük olacak böylece.
Yatılı lisede en fazla 4 kişilik koğuşlar olacak. 250 öğrenci hedefleniyor. Hazırlık dahil 5 sınıf olacak. Toplamda ise 10 şube. Derslik başına 24 öğrenci, 240 öğrenci.
"Bir lise değil, bir köy olacak burası" diye de altını çiziyor Ali Nesin. Her şeyden öte bir yaşam biçiminin sunulacağını ekliyor:
"Ders çalışma zamanı diye bir tanım vardır ya... Böyle bir şey olmayacak. Hayatın içinde olacak öğrenciler, araştırma, öğrenme, anlama, sorgulama... Hayatlarının bir parçası olacak bu.
"Yani yemek yenilen yerlerle dershane arasında bir fark olmayacak. Yan yana, iç içe olacaklar. Hocalar ve öğrenciler de iç içe olacaklar, aynı mekânı paylaşacaklar. Aynı köyde yaşayacaklar yani."
Tabii toplu yaşamın getirdiği bazı çatışmaların da illa ki olacağını, bundan kaçış olmadığını da ekliyor.
"Herkesin bir hobisi olması için çabalayacağım"
Müfredattaki derslerin yanı sıra hepsinin bir hobisi olacağını söylüyor Ali Nesin.
"Mesela tarih dedin mi bir çocuk tarihten sorumlu olacak. Yani tarih onun meşgalesi olacak.
"Ben İsviçre'de okudum, arkadaşlarımın birçoğunun bütün hocalardan daha iyi olduğu, uzman oldukları bir alanı vardı. Kimisinin tarihti, kimisinin müzikti, resim, kimya, seramik, spor, satranç, Fransızca, edebiyat...
"En iyi öğrencilerin mutlaka bir meşgalesi olurdu. Hepsinin bir meşgalesi olması için çabalayacağım. Tabii hobi dediğiniz zorlamayla olmaz."
Kâğıt üzerinde yapılan hesaplamalara göre 5-6 milyonu bulacak tüm maliyet. Üniversite hocalarının da lisede ders vereceklerini umduğunu belirten Nesin, 1000 lira ve üstü bağışçıların isimlerinin ise mermer bir plakete yazılacağını ifade ediyor.
İnşaatın Eylül 2020'de başlaması hedefleniyor. (AÖ)
Ayrıntılı bilgi için www.nesinvakfi.org