AYM: TÜVTÜRK işçilerinin sendika hakkı ihlal edildi
Anayasa Mahkemesi (AYM) Durmuş Döven’in yönetim kurulu başkanı olduğu Reysaş Lojistik’in işlettiği TÜVTÜRK Araç Muayene İstasyonları’nda işten atılan işçileri haklı buldu.
TÜVTÜRK’ün Eskişehir, Sivrihisar, Kastamonu, Tosya, Karabük, Bartın, Zonguldak ve Ereğli’deki araç muayene istasyonlarını işleten Reysaş’ın işçileri sendikal faaliyetleri nedeniyle işten attığını belirten AYM, hak ihlali kararı verdi.
Atılan ve işe iade talepleri reddedilen işçiler için yeniden yargılama yapılmasını istedi.
Sendika yetki aldı, Reysaş işçi kovdu
Reysaş’ın işlettiği araç muayene istasyonlarında örgütlenen Nakliyat-İş Sendikası, 28 Şubat 2018’de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından yetki aldı. Reysaş sendikaya karşı yetki tespitinin iptali için davacı oldu. Ayrıca 14 sendikalı işçinin iş akdini feshetti.
İşçiler Mart 2018’de Resysaş yöneticileri hakkında Türk Ceza Kanunu'nun 117. maddesi "iş ve çalışma hürriyetinin ihlali" ve 118. maddesi "sendikal hakların kullanılmasının engellenmesi" kapsamında suç duyurusunda bulundu.
Ancak işten çıkarılan işçiler şikâyetlerinden vazgeçmeleri karşılığında işe geri alındı. Reysaş, altı aylık suç duyurusunda bulunma süresinin geçmesi üzerine işyerinde sendikalı işçilere tekrar baskı kurdu. İşçilerin çalışma koşullarını kötüleştirdi. Baskılar karşısında sendikalı beş işçi Nakliyat-İş'ten istifa etti. Sendikalı M.O. isimli işçi de Eskişehir'den Sivrihisar’a sürüldü.
Bunun üzerine işçiler Kasım 2018’de üç günlük iş yavaşlatma eylemi yaptı. Reysaş, iş yavaşlatma eylemi yapan 15 işçinin iş akdini tazminatsız ve bildirimsiz olarak feshetti.
TÜVTÜRK çalışanları bunun üzerine mahkemeye gitti. İşten çıkarmaların sendikal nedenli olduğunu belirten işçiler, işe iade ve sendikal tazminat talepli dava açtı.
İşçiler mahkemeye işverenin “Geçen sene benim muayene istasyonları sendikaya müracaat etmiş, aylarca uğraştım sendikayı iptal ettirmek için” şeklindeki ses kaydını da sundu.
Eskişehir 2. İş Mahkemesi, işten çıkarmaların sendikal nedenle olduğuna hükmetti. Reysaş bunun üzerine istinafa gitti.
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi ise iş yavaşlatma eyleminin sendikal hak arayışında ölçülülük ilkesine aykırılık teşkil ettiğini belirterek işvereni haklı buldu. Derece mahkemesinin kararlarının esastan kaldırılarak davanın reddine karar verdi.
"Protesto, sendika hakkı içinde yer alır"
Bunun üzerine dosya AYM’ye gitti. Dosyayı inceleyen yüksek mahkeme, Reysaş’ın Anayasanın 51. maddesinde yer alan sendika hakkının ihlal edildiğine karar verdi.
İstinaf mahkemesinin ret kararını da bozdu. İhlalin sonuçlarını ortadan kaldırılmak (işe iade kararı verilmek) üzere yeniden yargılama yapılmasına hükmetti.
Kararda, "İşçilerin ekonomik sosyal ve çalışma koşullarını etkileyen uygulamalara kısa süreli demokratik bir hakkın kullanımı niteliğindeki protesto eylemlerinin sendika hakkı içinde yer aldığının vurgulanması gerekir" dedi.
Ayrıca "Bölge Adliye Mahkemesinin sendika hakkının gerektirdiği biçimde tarafların menfaatlerini ilgili ve yeterli bir gerekçeyle adil bir şekilde dengelemediği, dolayısıyla devletin pozitif yükümlülüğünün gerektirdiği şekilde yargısal bir değerlendirme yapmadığı sonucuna ulaşılmıştır" değerlendirmesi yaptı.
Yöneticiye 7 ay hapis cezası
Geçtiğimiz günlerde de Kastamonu 4. Asliye Ceza Mahkemesi, TÜVTÜRK Reysaş Taşıt Muayene İstasyon Amiri Mehmet Çoban’a sendikal hakların kullanılmasını engellemekten dolayı TCK’nın 118/1 maddesi uyarınca 7 ay 15 gün hapis cezası vermişti.
TIKLAYIN - TÜVTÜRK, sendikalaşan iş yerlerinde işçi çıkartıyor
TIKLAYIN - Araç Muayenesi: Özelleştirme Güzelleştirmiyor!
(HA)