BM’den üye ülkelere, Tel Aviv'e baskı yapılması çağrısı
Birleşmiş Milletler (BM) Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Uluslararası Adalet Divanının (UAD) "Gazze'ye insani yardımların engelsiz ulaştırılması" başta olmak üzere aldığı kararların uygulanması için Tel Aviv yönetimine baskı yapılması çağrısında bulundu.
Uluslararası Adalet Divanı’ndan “Gazze’ye yardım” kararı
Lazzarini, X sosyal medya platformundan UAD'nin dün aldığı karara ilişkin yaptığı açıklamada, UAD'nin kararının Gazze Şeridi'ndeki durumun daha da kötüleştiğini net bir şekilde ortaya koyduğunu, bu durumun gerekli adımlar atılırsa yine de tersine çevrilebileceğini ifade etti.
Lazzarini, Gazze'deki durumun kötüye gittiğine işaret ederek, "2 milyondan fazla insanın koşulları kötüleşiyor. Gazze onurlu şekilde yaşanılamayacak bir yer haline geliyor" değerlendirmesinde bulundu.
UAD'nin aldığı kararların uygulanması çağrısı yapan Lazzarini, "Üye devletler UAD'nin kararını uygulamak için daha fazla baskı yapmalı" dedi.
UAD kararı
Uluslararası Adalet Divanı, Güney Afrika’nın, İsrail aleyhine açtığı soykırım davasında yeni tedbirlere hükmedildiği açıkladı.
Kararda, İsrail ordusunun, Gazze'de acilen ihtiyaç duyulan insani yardımın ulaştırılmasını engellememek dahil, Soykırım Sözleşmesi kapsamında "korunan grup" olan Filistinlilerin haklarını ihlal etmeyeceğinin güvence altına alınmasını istedi.
Divan kararında, 26 Ocak 2024'ten bu yana “Gazze Şeridi'ndeki Filistinlilerin feci yaşam koşullarının, özellikle Gazze'deki Filistinlilerin gıda ve diğer temel ihtiyaçlardan uzun süreli ve yaygın bir şekilde mahrum bırakılması nedeniyle daha da kötüleştiğinin gözlemlendiği, Gazze'de kıtlığın, risk olmanın ötesine geçerek açık şekilde baş gösterdiği” ifade edildi.
Kararda, 26 Ocak 2024'teki tedbir kararından bu yana Gazze'deki durumun daha da kötüleştiği ve bunun yeni tedbirlere hükmedilmesini gerekli kıldığı belirtildi.
Divan, 26 Ocak'ta verilen tedbir kararının geçerliliğini yeniden teyit ederken, "Refah dahil olmak üzere Gazze Şeridi'nin tamamında geçerli olan tedbirlerin derhal ve etkili bir şekilde uygulanmasını" istedi.
Divan, "Gazze'deki Filistinlilerin karşılaştığı kötüleşen yaşam koşullarını, özellikle de kıtlık ve açlığın yayılmasını göz önünde bulundurarak" üç yeni tedbire hükmetti.
Buna göre Divan, İsrail'den "Birleşmiş Milletler ile tam bir işbirliği içinde, Gazze'deki Filistinlilere gıda, su, elektrik, yakıt, barınma, giyim ve hijyen ihtiyaçlarının yanı sıra tıbbi malzeme ve tıbbi bakım da dahil olmak üzere acilen ihtiyaç duyulan temel hizmetlerin ve insani yardımın, kara geçiş noktalarının kapasitesinin ve sayısının artırılması ve gerekli olduğu sürece açık tutulması da dahil olmak üzere, ilgili tüm taraflarca engelsiz bir şekilde sağlanması için gerekli ve etkili tüm tedbirleri gecikmeksizin almasına" hükmetti.
Divan'ın kararı, İsrail'in atadığı geçici hakim de dahil olmak üzere oybirliği ile alındı.
Ne olmuştu?
Güney Afrika, 6 Mart'ta, Gazzelilerin açlığa mahkum edilmesi sebebiyle UAD'den yeni tedbirlere hükmedilmesi talebinde bulundu.
Güney Afrika, "1 milyondan fazla çocuk da dahil Gazze'deki 2,3 milyon Filistinlinin emniyet ve güvenliğinin acilen sağlanması amacıyla" Divan'dan, acil olarak 26 Ocak’ta İsrail aleyhine hükmettiği 6 tedbiri değiştirmesi ve/veya acilen yeni tedbirlere karar vermesini istedi.
Uluslararası Adalet Divanı 26 Ocak’ta açıkladığı ilk tedbir kararlarında, İsrail’in Soykırım Sözleşmesi'nin 2. maddesinde tanımlanan fiillerin işlenmemesi için tüm önlemleri almasına, İsrail ordusunun Soykırım Sözleşmesi'nin 2. maddesindeki fiilleri işlemesini engelleyecek önlemleri ivedilikle almasına, Gazze’deki Filistinlilere yönelik soykırım çağrısı yapanları önlemek, engellemek ve cezalandırmak için gereken tüm adımları atmasına, Gazze’deki Filistinlilerin karşılaştığı olumsuz yaşam koşullarını ortadan kaldırmak için ihtiyaç duyulan temel hizmetlere ve insani yardımın sağlanmasını mümkün kılan acil ve etkili önlemleri almasına, Gazze’deki Filistinlilere karşı Soykırım Sözleşmesi'nin ihlalini gösteren delillerin yok edilmesini önlemek ve korunmasını sağlamak için etkili tedbirler almasına ve bu tedbirler hakkında mahkemeye bir rapor sunmasına hükmetmişti.
(AS)