"Ceylan'ın ardından bir kare fotoğrafı, tahra ve ineği kaldı"

Fotoğraf: Mezopotamya Ajansı'nın video haberinden ekran görüntüsü, Zehra Doğan'ın çizimi.

Cenazesi altı saat boyunca olay yerinde bırakılmış ve savcı "can güvenliği" gerekçesiyle olay yerine üç gün sonra gitmişti.

12 yaşındaki Ceylan Önkol'un, 28 Eylül 2009'da, Diyarbakır, Lice'de koyun otlatırken meydana gelen patlamada hayatını kaybetmesinin üzerinden 12 yıl geçti.

Ceylan'ın ölümünün üzerinden 12 yıl geçmesine rağmen ne fail bulundu ne de yargılanan oldu. Soruşturma başlatılsa da getirilen gizlilik kararı nedeniyle aile avukatlarına bilgi verilmedi. Gizlilik kararına yaptıkları tüm itirazları reddedilen aile avukatları, 2010'da Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvurdu. 2012'de ise  AİHM'e ikinci başvuru yapıldı. AİHM, 5 yıl sonra 17 Ocak 2017'de Önkol ailesinin başvurusunu sonuçlandırdı ve "etkin soruşturma ve yaşam hakkı açısından ihlal olmadığına" karar verdi.

30 Nisan 2014'te ise Ceylan'ın ölümüyle ilgili soruşturmayı yürüten Lice Cumhuriyet Başsavcılığı, dosyadaki kanıt ve raporların faillerin tespiti için yetersiz olduğuna kanaat getirdi, dosya için "daimi arama kararı" verdi.

28 Eylül 2009 tarihinde havan topuyla katledilen 12 yaşındaki Ceylan Önkol’u unutmadık.

12 yılda tek bir fail yargı mercileri önünde hesap vermemiş, failler devlet tarafından cezasızlık zırhı ile korunmuştur.

Ceylan için adalet sağlanıncaya kadar mücadele etmeye devam edeceğiz. pic.twitter.com/YN2KPKPIQt

— Diyarbakır Barosu Çocuk Hakları Merkezi (@dbcocukhaklari) September 28, 2021

Nazan Öncel, Sezen Aksu, Nükhet Duru, Tarkan onun için şarkılar besteledi, seslendirdi, Zehra Doğan gibi isimler onu resimledi.

TIKLAYIN - Zehra Doğan, Ceylan Önkol'u Londra Sokaklarına Çizdi

Önkol'un annesi Saliha Önkol, kızının parçalanan bedenini eteğinde toplamış, olay yerindeki bütün delilleri, Lice Cumhuriyet Başsavcılığı'na teslim etmişti.

Mezopotamya Ajansı, Ceylan Önkol'un ölümünden 12 yıl sonra annesi Saliha Önkol ile konuştu.

"Ceylan, okulunda çok başarılıydı. Şimdilerde arkadaşlarının birçoğu üniversiteyi kazandı. Ceylan'ın hayali savcı veya hakim olmaktı. Bu hayali için derslerinde çok gayret gösteriyordu. Ama izin vermediler, olamadı. Bugün onun arkadaşlarına imrenerek bakıyorum, çok hüzünleniyorum."

"Pazartesi günüydü, 28 Eylül idi ve okulların açıldığı ilk gündü. Ben Ceylan'a, 'Kızım kalk okula git, abin gidiyor' diye seslendim. O da bana 'Yok anne, ben yarın gideceğim, bugün okulun ilk günü, bugün ben senin yanında kalmak istiyorum' dedi. Daha sonra saat 9-10 sıralarında bana 'Ben hayvanların yanına gideceğim' dedi. Ben de 'Yok Ceylan, sen gitme, ben giderim' dedim. Gitmekte ısrar etti... Şapkasını taktı, eldivenlerini ve çorabını giydi. Elimi öptü. Benden makarna yapmamı istedi, evden çıktı."

Gittiğinden 3 saat sonra, saat 13.00-14.00 gibi bir uğultu duyuldu, dışarı fırladım. Karşı komşulara seslendim. Kimse çıkmadı ilk başta, daha sonra onlar çağırdı. Uğultudan sonra bir patlama gerçekleşti. Patlamanın olduğu yerdeki komşular, bizim hayvanların olduğu bölgeye düştüğünü söyledi. Biz de öyle dışarı çıktık. Büyük oğluma seslendim. Oğlum önden, ben de arkasından olay yerine doğru gittik, giderken de içimi kötü bir his kaplamıştı. O histen dolayı dizlerim tutmadı, bir düştüm bir kalktım derken oraya yetiştim."

"Kanlar vardı yerde. Kimin kanı olduğuna anlam veremedik. Oğlum benden önce gördü Ceylan'ı ve benim oraya yaklaşmamı istemedi. Ceylan'ın bedeni paramparçaydı. Oğlum, kızımı o halde görmeyeyim diye beni uzak tutmaya çalıştı. Ama ben görmek istedim, onu zorladım. Ceylan'ı gördüğümde çok kötü oldum, bütün vücudu paramparça olmuştu, ciğerini yerde gördüm. Ciğeri önce ağzıma, sonra da koynuma koydum. O anki hislerimi anlatamam, şuurumu kaybetmişim. Sanki bir rüyada gibiydim, gerçek mi rüya mı anlamını tam veremedim. Karakola gidince kendime geldim."

Önkol, 12 yılda bir tek failin yargılanmamasına tepki göstererek, hukuki süreçte sadece Lice Cumhuriyet Savcılığı'nın kendisini çağırdığını ve savcısının ilk sorusunun da "Kim öldürdü?" olduğunu söyledi.

"Kızım hayvanları çok severdi, o ineği de ayrı seviyordu. O inek büyüdü, ne zaman görsek 'Ceylan'ın ineği' diyoruz. Bizimle ayrı bir bağı oluştu, onun hatırası gibi. Ceylan'ın ardından bize bir kare fotoğrafı, tahrası ve ineği kaldı."

(AÖ)