CHP’den “Tampon Vergisi”nin Yüzde 5’e Düşürülmesi İçin Kanun Teklifi
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Parti Meclisi (PM) Üyesi ve İstanbul Milletvekili Sera Kadıgil, kadınların ve trans bireylerin menstrüel dönemde zorunlu ve temel olarak kullanmak zorunda oldukları ped ve diğer hijyen ürünlerindeki vergi oranının düşürülmesi için kanun teklifi verdi.
TIKLAYIN – İlgili Kanun Teklifi
Türkiyeli kadınlar, 14 Ocak 2019 pazartesi günü, "Viagra için yüzde 8 KDV ödenirken, kadınlar, hijyen ürünleri ihtiyaç sayılmadığı için yüzde 18 KDV ödüyor" diyerek, hijyen ürünlerindeki yüzde 18 KDV oranının düşürülmesi için imza kampanyası başlatmıştı.
TIKLAYIN - Kadınlar Regl Oldukları İçin Hangi Ülkelerde Vergi Ödüyor?
Kadıgil Dünya ülkelerinden örnekler verdi
Kanun teklifinde, Türkiye ve dünyada “tampon vergisi” adıyla anılan hijyen ürünlerinden şu anda yüzde 18 oranında vergi alındığını belirten Kadıgil, erkekler için cinsel gücü artıran ilaçlara yüzde 8 oranında vergi uygulanıyor olmasının cinsiyet eşitsizliği olduğunu vurguladı:
“Ortalama bir kadın hayatının 2 bin 535 gününde, yani yaklaşık yedi yılı boyunca regl olduğunu ve ped ya da tampona ihtiyaç duyuyor. İngiltere'de yapılan hesaba göre kadınlar hayatlarının 38 gününü kadın hijyen ürünlerini alabilmek için çalışarak geçirmektedir.
Avrupa Birliği 2007’de yılında aldığı kararla, üye ülkelerin bu hijyen ürünleri üzerindeki vergileri yüzde 5’e kadar indirmesine izin vermiştir. İngiltere, vergi oranını yüzde 5’e çekerken elde edilen vergilerin ise kadına yönelik şiddetle mücadele derneklerine bağışlanması kararını almıştır. İngiltere’yi Fransa takip etmiş ve vergi oranını yüzde 20’den yüzde 5.5’e indirmiştir.
Kanada ve Malezya'da ped vergisi sıfır
Kanada gelen baskılar üzerine vergiyi sıfırlamıştır. Malezya önce vergi oranını yüzde 10’dan yüzde 6’ya indirmiş ardından ise sıfırlamıştır. İrlanda da hijyen ürünlerinden vergi almayan ülkeler arasındadır. ABD’nin pek çok eyaletinde; Minnesota, Illinois, New York, Massachusetts, Maryland, Connecticut ve Florida eyaletleri başta olmak üzere, tampon vergisini kaldırmaya karar vermiş, Nebraska, Virginia ve Arizona eyaletleri ise tampon vergisini kaldırmaya yönelik yasa tasarılarını gündeme almıştır.
İspanya 2019’da bu ürünleri ‘temel ihtiyaç’ kabul ederek vergileri indirmeyi gündeme almıştır. Tampon vergisi İspanya’da yüzde 10’dan yüzde 4’e indireceğini duyurmuştur. Avustralya’da 2000 yılından beri uygulanan yüzde 10’luk vergi, 3 Ekim 2018’de tamamen kaldırılmıştır. Kanada, 1 Temmuz 2018’de tampon vergisini kaldırmıştır. Hindistan’da hükümet ped ve tampon gibi kadın hijyen ürünlerinden alınan tartışmalı vergiyi Temmuz 2018 yılı itibariyle kaldırmıştır.
İskoçya hükümeti, öğrenim çağındaki genç kızların regl döneminde kullandığı hijyen ürünlerini karşılama kararı almıştır. Eylül ayından itibaren, her ay 395 bin öğrenciye okullarda ve eğitim kurumlarında bedava hijyen ürünü dağıtılacak olan İskoçya dünyada bir ilke de imza atmıştır.”
“Ped hakkı yasal güvenceye alınmalı”
Cezaevlerinde hijyen ürünlerine ücretsiz erişim için çalışma yapan kadın örgütlerine kulak verilmesi gerektiğini belirten Kadıgil, ped hakkının, yasal güvenceye alınmasına vurgu yaptı.
2017 tarihli Meclis İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu görüşmeleri sırasında, Adalet Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Şaban Yılmaz’ın “Kadınlar için hijyenik malzemelerin devletçe karşılanması hususunda” talimat verdiği bilgisini hatırlatan Kadıgil, şöyle konuştu:
“ Ancak söz konusu ihtiyacın cezaevi yöneticilerinin inisiyatifine bırakılması keyfi uygulamalara yol açmaktadır. Bunun önüne geçmek için yasal mevzuat oluşturulması kaçınılmaz bir zorunluluktur.” (EMK)
