Hayvanların Petshop Esareti Bitiyor mu?

5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nun değiştirilmesine ilişkin yasa tasarısı ve teklifiyle ilgili Meclis Çevre Komisyonu toplantısı, baroların hayvan hakları kurulu temsilcileri ve Ankara Veteriner Odası’nın katılımıyla gerçekleştirildi.

Komisyon toplantısında birçok tartışma yaşandı, gerginlik nedeniyle toplantıya ara verildi ancak hayvan hakları savunucuları hayvanların lehine bazı kazanımlar elde etmeyi başardı.

* Sahipsiz hayvanlara zarar verilmesi 5199’da eklenecek bir maddeyle cezalandırılacak ve sahipsiz hayvanlar üzerinde debey yapması yasaklanacak.

* Sirkler ve yunus parkları dört sene sonra yürürlüğe girecek bir maddeyle yasaklanacak.

* Hayvanların petshoplarda sergilenmesi yasaklanacak.

“Çalışmalar bitmedi, mücadele yeni başlıyor”

bianet’e konuşan Ankara Barosu Hayvan Hakları Kurulu Başkanı Buğcan Çankaya, Komisyon raporunda hayvanlar lehine maddeler yer aldığını ancak bu raporun kanun metnine ne kadar yansıyacağının bilinmediğini söylerken, hayvan hakları savunucularını yasa sürecini takip etmeye çağırdı.

 “Yürürlükteki yasadan daha olumlu bir yasa olacağı düşüncesindeyiz. Hedeflediklerimizin tamamını alamadık ama yine de kazanımlar var. Şimdi Komisyon raporu Meclis Genel Kurulu’na sunulacak. Bundan sonrası milletvekillerimizin ve vatandaşlarımızın oluşturacağı lobilere bağlı.

“Komisyon raporu toplantılarda konuşulanlar üzerinden şekillenecek ama Genel Kurul’a yüzde yüz etki edecek diye bir gerçek yok. Tüm hayvanseverlerin, hayvan hakları savunucularının temkinli olması lazım. Çalışmalar şimdi bitmedi, mücadele aslında bu noktada başlıyor. Çünkü bu bir torba yasa düzenlemesi ve meclisten bir gece saat 3’te de geçebilir.”

Çankaya, toplantıda görüşülmeyen maddelere de dikkat çekti; “Çok önemli iki noktada komisyon çalışma yapmadı. Hayvanların meskenden tahliyesi ve trafik kazasında yaralanması sonucu tedavi masraflarının trafik sigortasına aktarılması konusunda bir tartışma olmadı. Bu bir eksikliktir. CHP’li vekiller Genel Kurul’da bu konudaki önerge vereceklerini söyledi” dedi.

Komisyonda neler konuşuldu?

Avukat Çankaya, Çevre Komisyonu’nda konuşulanları ve alınan kararları şöyle aktardı:

* Hayvanat bahçeleri kapanmıyor. Hayvanat bahçelerinin kapatılmasını ne kadar baskın talep etsek de Komisyonu ikna edemedik, AKP’li vekiller bu konuda olumlu yaklaşmadı. Ülkede 22 tane hayvanat bahçesi olduğunu ve birçoğunun iyi durumda olduğunu, çocuklara hayvan sevgisi aşılanması için televizyon programlarının yeterli olmadığını söylediler. Ancak biliyoruz ki, hayvanat bahçelerinin ticari boyutu büyük. Belediyelerin gelir kapılarından biri olduğu için kapatmak istemiyorlar.

* Hayvanların öldürülmesi, tecavüz edilmesi, işkence edilmesi durumunda kişinin hayvan sahiplenmesinden men edilmesi yönündeki önerge reddedildi. Ancak bu konuda hakimlerin takdir yetkisi var.

* Sahipli hayvanlara zarar verilmesi suçu TCK’daki mala zarar verme suçu kapsamında değerlendirilecek.

* Sahipsiz hayvanlara zarar verilmesi suçu ise 5199 sayılı yasaya eklenen ceza maddesiyle değerlendirilecek. Öldürme eylemi 4 aydan 3 yıla kadar hapisle cezalandırılacak. İşkenceyle öldürmede ceza arttırımı talebi var.

* Deneylerde AB’de uygulanan 3R prensibinin uygulanmasına karar verildi. Yani hayvan deneylerinin belli bir standardı olacak. Hayvanı da gözeten bir deney ortamı yaratılmaya çalışılıyor.

* Sahipsiz hayvanlara deney yapılması yasaklanıyor. Yasaya “Başıboş hayvanlar deneylerde kullanılamaz” cümlesi giriyor.

* Kara ve su sirklerinin kapanması gündemde ancak bu madde dört yıl sonra yürürlüğe girecek. Yani mevcut sirkler ve yunus parkları gibi mekanlar dört yıl sonra kapanacak. Bu dört yıl içinde yeni sirkler açılamayacak.

* Petshoplarda hayvan tutulmayacak. Yalnızca üretim çiftliklerinde bulunan hayvanlar için ilan verip, tanıtım ve pazarlama yapabilecekler. Dükkanın içinde akvaryum ve kuş harici hayvanları barındıramayacaklar.

* Hayvanların besleme odaklarına hapsedilmesinden vazgeçildi. Bir önceki toplantıda hayvanların toplanıp aşılanması, kısırlaştırılması ve mikroçiplendirilmesi sonrasında besleme odaklarına bırakılması konuşulmuştu. Bundan geri dönüldü. Artık hayvanları okul bahçeleri, camiiler, hastaneler, çocuk parkları gibi yerler haricinde, alındıkları yerlere en yakın noktaya bırakmakla yükümlü olacaklar. (ÇT)