Oklahoma, ABD’nin en kısıtlayıcı kürtaj yasasını kabul etti
"Benim bedenim, benim kararım" (Foto: AA / New York)
Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) Oklahoma Valisi Kevin Stitt, dün (25 Mayıs) imzaladığı kanun teklifi ile döllenme aşamasından başlamak üzere eyalette neredeyse tüm kürtaj işlemlerini yasakladı.
İmzalanır imzalanmaz yürürlüğe giren yasa, ülkedeki en kısıtlayıcı kürtaj yasası olma özelliği taşıyor.
Teklif, ayrıca ABD Yüksek Mahkeme'nin kürtajın anayasal bir hak olarak tanınmasının önünü açan 1973 tarihli "Roe-Wade kararını" bozmaya hazırlandığının basına sızdırıldığı bir dönemde yasalaştı.
The New York Times'ın (NYT) haberine göre, kürtajın annenin hayatını kurtarmak için gerekli olduğu ve gebeliğin cinsel saldırı veya ensest ilişki sonucunda olduğu durumlarda kürtaj yasak değil. Fakat bunun için söz konusu durumun kolluk kuvvetlerine bildirilmiş olması gerekiyor.
Yasa teklifini yasalaştıran imzayı atan Valisi Stitt, "Yaşamın başladığı gebe kalma anından itibaren insanlar olarak bebeğin ve annenin yaşamını korumak için her şeyi yapma sorumluluğumuz var" dedi.
Karar, pek çok kadın ve üreme hakları savunucusunun tepkisine sebep oldu. Great Plains Planlı Ebeveynlik platformu başkanı Emily Wales, "Oklahoma'daki siyasetçilerin hamile kalabilen herkesi haklarından mahrum etmeye kararlı olduğunu" söyleyerek, "Bugün, yaklaşık 50 yılda ilk defa, bir ABD eyaletinde kürtaj - hamileliğin her aşamasında - yasadaşı" dedi.
16'ya karşı 73 oy
Yasa teklifi, Oklahoma Eyalet Meclisinde 19 Mayıs tarihinde 16'ya karşı 73 kişinin oyu ile kabul edilmişti.
Oklahoma'da onaylanan yasa teklifi, "Roe-Wade kararının" garanti altına aldığı anayasal kürtaj hakkının etrafından dolanmak için Teksas'taki kürtaj yasağına benzer bir mekanizmaya dayanıyor. The NYT'nin aktardığına göre, söz konusu "kamu davası ile infaz mekanizması" kanunun geçmişte kürtaj yasaklarını engelleyen davalardan kaçınmasına izin veriyor.
Ayrıca, devlet yetkilileri kanuna dayanarak şikayetçi olamıyor; kanun, bunun yerine yurttaşların kürtaja "yardım ve yataklık" eden kişi veya kurumları dava etmesini şart koşuyor. Söz konusu "yardım ve yataklık" ise kürtaj olmaya giden bir arkadaşı sağlık merkezine arabayla bırakmak gibi eylemleri de kapsıyor. Açılan davalar ise en az 10 bin dolar tazminat öngörüyor.
"Roe-Wade kararı" hakkında
Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) Politico haber sitesinin 2 Mayıs 2022'de yayımladığı ve mahkemenin muhafazakar yargıçlarından Yargıç Samuel Alito'nun kaleme aldığı taslak görüşte, 1973 tarihli "Roe-Wade kararı" olarak bilinen ve ABD'de kürtajın anayasal bir hak olmasına temel teşkil eden kararın "açıkça yanlış olduğu ve kaldırılması gerektiği" belirtiliyor.
Sızdırılan taslak görüşte, Roe-Wade kararının "açıkça yanlış", "gerekçesinin son derece zayıf" ve "toplumsal anlamda zararlı sonuçları olduğu" ifade ediliyor, "kürtaj hakkının ülke tarihinde ve geleneklerinde köklü bir yerinin olmadığı" değerlendirmesinde bulunuluyor.
Yüksek Mahkeme'nin Temmuz başında söz konusu kürtaj görüşünü açıklaması beklenirken, basına sızan söz konusu belge, ABD medyasında geniş yankı buldu ve özellikle liberal kesimde tepki çekti.
Başta Biden ve Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi olmak üzere Demokratlar taslağa sert tepki gösterirken Cumhuriyetçiler her eyaletin kürtaj konusunda kendisinin karar vermesi gerektiğini savunuyor. (SD)