Orkinos Israrını Anlamak Mümkün Değil

Kıbrıs Türk Ticaret Odası (KTTO) Yeşil Barış Hareketi, Kıbrıs Türk Otelciler Birliği (KTOB) Kıbrıs Kültürel ve Bilimsel Araştırmalar Derneği ile Hasan Kumyalılı, Dardanel şirketinin açmayı düşündüğü orkinos besi çiftliğinin denizi ve çevreyi kirleteceğini ileri sürerek projeden vazgeçilmesini istedi.

Taleplerini dile getirmek için basın toplantısı yapan Hasan Kumyalı, "Orkinos yetiştirelim derken diğer canlıların ölmesine neden oluyorlar" dedi.

"Dardanel insanları yanıltıyor"

"Uluslararası Atlantik Tunalarını Koruma Komisyonu'nun, nesli azalmaya başlayan orkinosların avlanmamsına kota koyduğunu" hatırlatan Kumyalı şunları söyledi:

* Dardanel şirketinin ülkemizde Kumyalı açıklarında inşaasına başladığı orkinos besi çiftliği ile ilgili olarak ülkeye getireceği ekonomik getiriler ve çevreye ve deniz yaşamına herhangi bir zarar vermeyeceği konularında yaptığı açıklamaları herhangi bir bilimsel gerçeğe dayanmıyor.

* Şirket, 'çiftliğin çevreye, dolaysıyla turizme herhangi bir zarar vermeyeceğini,' Antalya Gazipaşa'daki çiftliklerinin de buna örnek teşkil ettiğini belirtiyor. Ancak Gazipaşa'da 12 Haziran 2003 tarihinde Gazipaşa Belediye Başkanı Bekir Akyol öncülüğünde ve 2000 kişinin katılımı ile düzenlenen bir miting yapılmış ve göstericiler , Gazipaşa sahillerinde oluşan deniz kirliliğinin daha korkunç boyutlara ulaşmasına engel olabilmek amacıyla Dardanel'in de içinde olduğu Balık çiftliklerin kaldırılmasını talep etmişlerdir.

* Hırvatistan'da mevcut 8 balık çiftliğinin yarattığı kirlilik karşısında harekete gecen halk, 2 Şubat 2003 tarihinde düzenlenen bir referandumda oylarına sunulan yeni bir orkinos besi çiftliği kurulması projesine yüzde 88 oranında ret oyu vermiş ve bu uygulamayı durdurmuştur.

* Orkinos besi çiftliklerinin amacı doğadan yakalanacak orkinoslara kilo kazandırmaktır. Bu balıklara bir kilo kazandırabilmek için yaklaşık 20 kilo yem (canlı veya donmuş balık) kullanmak gerekmektedir.

* Bu kadar büyük çaptaki bir yemleme ile bölgede bir kirlilik beklememek çok fazla iyimserlik olur

* Orkinos çiftlikleri, nedeni ile dünyadaki orkinos balığı stoklarında ciddi azalmalar meydana gelmiştir. Özellikle Uluslararası Atlantik Tunalarını Koruma Komisyonu'nun (ICCAT) bilimsel raporlarında, avcılığın bu şekilde devam etmesi durumunda, stokların çökme noktasına geleceği belirtmiştir.

"İstihdam yaratacağız yalanı"

* ICCAT orkinos stoklarını koruyabilmek için her ülkeye belirli kotalar vermiş ve bunların üzerinde orkinos avlanmasını yasaklamıştır. Türkiye'nin 2500 ton olan mevcut kotası halihazırda doldurulmuştur.

* Dardanel şirketi,. Kumyalı'da yetiştireceği 3000 ton için Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne (KKTC) ayrı kota alabileceğini iddia etmektedir. KKTC'nin tanınmamışlığı ve Türkiye'ye verilen kotanın 2500 ton olduğu düşünülürse, bu iddianın ne kadar komik olduğu ve bir uluslararası anlaşmanın daha ihlal edileceği anlaşılacaktır.

* Yatırımın istihdam yaratarak ve direk ihracat olarak ülkeye ekonomik getirisi olacağı iddia edilmektedir. Hazırlanan Çevre Değerlendirme Raporu'nda (ÇED) çiftlikte 27 kişi çalışacağı belirtilmiştir, Dardanel'in basın bildirisinde iddia ettiği gibi 250-300 kişiye istihdam sağlanamayacağı açıktır.

Kumyalı, basın açıklamasında ayrıca orkinos çiftliklerine karşı Türkiye'de gerçekleştirilen eylemlerden de örnekler verdi.(NK)