Prof. Haluk Özener: “Bu deprem olası Marmara depremini tetiklemeyecek”
*Düzce'de 5,9 büyüklüğündeki depremin ardından oluşan toprak kırılmaları görüntülendi. Fotoğraf: Uğur Subaşı-AA
Haberin İngilizcesi için tıklayın
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü bugün (24 Kasım 2022) Kandilli'de 23 Kasım saat 04:08'de gerçekleşen Sarıdere-Gölyaka/ Düzce merkezli deprem hakkında bir basın toplantısı düzenledi.
Toplantıda Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Deprem Araştırma Enstitüsü (KRDAE) Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, KRDAE müdür yardımcısı Deprem Mühendisliği Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Ali Pınar ve KRDAE Müdür Yardımcısı Dr. Selda Altuncu yer aldı.
Özener bu depremin, kendilerini şaşırtmadığını ve bölgenin dinamik bir fay hattı üzerinde yer aldığını açıkladı:
"Artçılar bir hafta içinde sönümlenecek"
"Dünkü deprem, Düzce ili merkezi olmakla birlikte Marmara'da, Batı Karadeniz'de ve İç Anadolu gibi farklı bölgelerde hissedilen bir deprem oldu.
"Kuzey Anadolu fayı Bolu civarında iki kola ayrılıyor. Düzce fayı ve Dokurcum fayı. Düzce fay vadisi diyebiliriz o bölgeye, orada irili ufaklı birçok fay bulunuyor. Depremin o fay vadisinde yer alan yedi sekiz kilometrelik bir fay üzerinde fay parçasını kırdığını ifade edebiliriz. Bu nedenle deprem bizim için sürpriz değil.
"Bugün sabah 09:00 itibariyle büyüklüğü 1,2 üzerinde olan yüz elli dokuz deprem tespit ettik. Toplantı anına kadar 162 adet deprem kaydı elimizde vardı. Bunların en büyüğü 4.4 büyüklüğünde bir artçıydı. Şimdiye kadar meydana gelen artçıların yaklaşık bir hafta içinde sönümleneceğini düşünüyoruz.
"Bizim genel olarak etrafında birleşmiş olduğumuz görüş, bu depremin olası bir Marmara depremini tetiklemeyeceği yönünde.
"Aslında ülkemiz fay hatları açısından dinamik bir ülke, Türkiye'nin her yeri aktif. Sadece Kuzey Anadolu değil, Doğu Anadolu Fayı, Ege açılma rejiminde irili ufaklı birçok fay bulunuyor. Aktif olarak deprem üretebilecek, deprem potansiyeli olan faylardan bahsediyoruz. Fakat her payın hareketi, enerji biriktirmesi aynı doğrultuda ve oranda olmuyor.
"Depremi kamuoyu önünde tartışmak doğru değil"
"Örnek vermemiz gerekirse yaklaşık yüz kilometrelik bir fayımız olsun. O fay üzerinde enerjinin yılda üç santimle üç buçuk santimle birikmesi başka. Beş milimde bir enerjiyle birikmesi başka bir şey ifade eder. Bunun anlamı ise şudur; iki farklı yerde aynı uzunlukta fayınız olsa dahi bir faydaki deprem tekrarlama aralığı değişebiliyor. Bir fayda bir depremin tekrarlanabilmesi için bazen 200 yıl geçmesi gerekebilirken bu süre farklı faylar için daha kısa olabiliyor.
"Kısaca bir fay var. Bu fay yedilik bir deprem üretebilir. Fakat bu yedilik depremi tekrarlama aralığı nedir? Bunun çok iyi bilinerek konuşulması lazım. Tüm bu nedenlerle de depremin büyüklüğü, zamanı gibi konuların kamuoyu önünde tartışılması da bence doğru değil. Çünkü toplum bu tartışmalardan hareketle yanlış saptamalara varabilir.
"Deprem sonrasında tsunami uyarısı verdik"
"Düzce'de gerçekleşen depremden sonra kendi algoritmamıza göre bir tsunami uyarı mesajı da verdik. Birleşik Milletler standardına göre artçı depremlerde kıyıdan yüz kilometre içeride olmasına rağmen bir uyarı mesajı vermemiz lazım. Altı dakika içerisinde biz tsunami uyarı mesajımızı AFAD'a ilettik. Bu uyarı mesajı ilgili merkez bölge, sadece Karadeniz içindi. Uyarı mesajından sonra deniz seviyesini izleyen gözlem istasyonlarımızı takip ederek bugün 06:46 itibariyle de tsunami uyarısını iptal ettik."
"Bu deprem 99 Düzce Depremi'nin artçısı"
Öğretim üyesi, KRDAE Müdür Yardımcısı Ali Pınar ise bu depremin 12 Kasım 1999'da meydana gelen Düzce Depremi'nin bir artçısı olduğunu ifade etti:
"Bu deprem aslında 12 Kasım 1999 Düzce Depremi'nde kırılan fay düzlemiyle tıpatıp aynı. 12 Kasım depreminin geç gelen bir artçı depremi şeklinde ifade edebiliriz. Çünkü mekanizması benzer. Aynı fay düzlemi üzerinde büyük bir ihtimalle 1999 depreminde kırılmayan bir parça kaldı. Ve bu parça da şimdi o kuzeybatı ucunda bir noktada kırılmaya başladı."
"Afet bilinci konusunda ciddi bir eğitimsizlik var"Toplumda afet bilinci konusunda ciddi bir eğitimsizlik olduğunu ifade eden KRDAE Müdür Yardımcısı Altuncu ise şu cümlelerle afet bilincinin önemini vurguladı: "Türkiye'nin aktif bir tektoniği olduğu ve depremlerin sürekli olacağını yıllardır konuşuyoruz. Konuşmaya da devam edeceğiz. Ama burada önemli olan deprem olmadan önce deprem sırasında ve sonrasında biz ne kadar hazırlıklıyız? Depreme toplum ne kadar hazırlıklı? AFAD'tan gelen son bilgilere baktığımız zaman 93 yaralı olduğu ve bir kişinin de kalp krizinden hayatını kaybetmiş olduğuna ulaşıyoruz. "Depremde yaralananların çoğunu binalardan panikten atlayanlar oluşturuyor. Kısaca deprem sırasında nasıl davranması gerektiğini bilmeyen vatandaşlarımızın kendilerine zarar vermesi ve yapısal olmayan hasarlardan meydana gelen yaralanmalar söz konusu. Bu yüzden afet bilinci çok önemli. Kandilli Rasathanesi olarak iki haftada bir toplumu afet bilinci konusunda eğitmeye yönelik eğitimler veriyoruz. "Özellikle İstanbul'da oturan vatandaşlarımız form doldurup Kandilli Rasathanesi'nden afet öncesi, sırası ve sonrasında nasıl davranmaları gerektiği konusunda eğitim alabilirler." |
|
(ED/AÖ)