Putin'in 6. kez aday olduğu Rusya Devlet Başkanlığı seçimleri başladı

Rusya'da üç gün sürecek devlet başkalığı seçiminde oy verme işlemi bu sabah başladı. Görevdeki Başkan Vladimir Putin'in kazanacağına kesin gözüyle bakılan seçimde 112 milyonu aşkın seçmen sandık başına gidiyor.

Seçimlerde Rusya’nın 2014’te Ukrayna’dan ilhak ettiği Kırım ve Şubat 2023'te işgal edilen Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporijya'da da Rusya yönetimi için oy kullanılacak. 

Putin, 24 yıldır ülkeyi yönetiyor

24 yıldır ülkeyi yöneten 71 yaşındaki Putin’in 6 yıllık dönem için seçimi kazanmasına kesin gözüyle bakılıyor.

1999'dan bu yana devlet başkanı ya da başbakan olarak iktidarda olan Vladimir Putin, seçimi kazanması halinde, Kremlin'de en az 2030 yılına kadar iktidarda kalacak. Rusya'da 18. yüzyılda hükümdar olan Çariçe Büyük Katerina'dan bu yana herhangi bir devlet başkanına bu kadar uzun süre iktidarda kalmak nasip olmamıştı. 

Putin'in "rakipleri"

Görevdeki Devlet Başkanı Vladimir Putin seçimlere, Birleşik Rusya Partisi'nin adayı olarak giriyor. Belli başlı "rakipleri" arasında Rusya Komünist Partisi'nin adayı Gennadiy Jüganov,  Liberal Demokrat Parti adayı Vladimir Jirinovskiy, Adil Rusya - Vatanseverler için Parti adayı Sergey Mironov ve adayını henüz belirlememiş olan Yabloko Partisi ve başka birkaç bağımsız aday var.

Seçim sistemi

Hem sandık başında hem de elektronik ortamda yapılacak seçimler, 80'in üzerinde federal bölgede yapılıyor. Rusya'da devlet başkanı halk tarafından 6 yıl için doğrudan seçiliyor. Kazanmak için adaylardan birinin oyların yüzde 50'den fazlasını alması gerekiyor. Hiçbir adayın yüzde 50'den fazla oy alamaması halinde en yüksek oy alan iki aday arasında ikinci tur seçimlere gidilmesi gerekiyor. 

Rusya’da Putin karşıtları sandığa gidecek mi?

Sürgündeki Rus muhalif lider "Putin'e karşı öğle vakti" sloganıyla sandık başına gidenlerin iktidara yönelik tepkilerini dile getirmek için Putin dışındaki adaylara ya da geçersiz oy kullanmaları çağrısında bulundu. 

Çağrıyı ilk kez ocakta yapan yurt dışındaki muhaliflerden Maksim Reznik Meduza internet haber sitesinden seçmenlerin seçimi sandıkta sabote etmesi çağrısını yineledi. 

Moskova’da savcılar, muhalefetin pazar günü Putin karşıtı halkı gösterilere çağırmasına karşı cezalandırma tehdidinde bulundu: Telegram'dan yayınlanan açıklamada, "Bu kitlesel etkinliklerin düzenlenmesi ve katılınmasının, yürürlükteki mevzuat uyarınca cezalandırılaca[ğı]" duyuruldu. 

Rusya’da geçen ay Kuzey Kutbu'ndaki bir hapishanede ölen muhalif Aleksey Navalniy'in dul eşi Yulia Navalnaya, devlet başkanlığı seçimlerinde muhalefetin Devlet Başkanı Vladimir Putin'e sembolik bir ders vermesi için seferber olması çağrısında bulundu.

Yulia Navalnaya, bu protesto eylemiyle Rus seçmenin şaibeli bir şekilde cezaevinde hayatını kaybeden eşinin son isteğini de yerine getirmiş olacağını dile getirdi.

Protestolar

Rusya yerel haber sitesi Fontanka'nın duyurduğuna göre St. Petersburg'daki bir oy verme merkezine molotof kokteylli saldırı düzenlendi. Seçim ve güvenlik yetkilileriyse seçmenlerin bazı sandıklara yeşil boya döktüklerini bildirdi. 

Rusya Merkez Seçim Komisyonu, Rostov bölgesi ve Karaçayevo-Çerkes Cumhuriyeti'ndeki boyalama olayları sonrasında  güvenlik önlemlerinin arttırılması çağrısında bulundu.

Kundaklamalar

Çeşitli bölgelerde en az üç kişinin oy merkezlerinde kundaklamada bulundukları haber verildi. Bağımsız haber kuruluşu Sota'ya göre Moskova'da yaşlı bir kadın oy kullanma kabinini ateşe verdiği iddiasıyla gözaltına alındı.

Ukrayna seçim merkezlerini hedef alıyor

Rusya devlet ajansı TASS, Ukrayna'nın, Rusya Kontrolündeki Herson bölgesinde oy verme merkezini bombaladığını duyurdu. İşgal güçleri can kaybı yaşanmadığını, Kiev'in, Kakhovka kentinde de oy verme merkezlerinin bombalandığını bildirdi.

Seçimde oyların yarısından fazlasını alan aday başkan olacak.

Seçim gözlemcileri 

Seçimler, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) ve Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) tarafından gözlemlenecek. Ayrıca seçimleri gözlemlemek için birçok yerel sivil toplum kuruluşu da çaba gösteriyor. 

Seçim sonuçlarının 18 Mart 2024'te açıklanması bekleniyor.

(AEK)