Van'da Engel Tanımayan Bir Dernek
Van İşitme Engelliler ve Aileleri Derneği'nin (VİED) düzenlediği "Engellilerin Sosyal Hayata ve İş Hayatına Erişimi" konulu seminerler, Eylül'de başlıyor. İşitme engellilere ve ailelerine açık olacak seminerlere 80 kişi katılabilecek.
2007 yılında kurulan VİED 1200 üyesiyle çalışmalarını sürdürüyor.
Kurucu üyelerinin çoğunun kadın olduğunu ifade eden dernek başkanı Filiz Yörükoğlu karşılaştıkları ilk zorlukları şöyle ifade etti: 'Erkek egemen toplumun yaşattığı sıkıntılarımız oldu başlarda. 'Kendi çocuklarınıza bakın, size ne başkalarından.' en sık karşılaştığımız tepkilerdendi. Doğuda kadın olarak hem kendi çocuğunuz hem başka çocuklar için mücadele kolay değil, ama sonradan haklı duruşumuzu gördükçe yanımızda oldular.''
Kendini hak temelli sivil bir kuruluş olarak tanımlayan VIED, engellilerin ve ailelerinin haklarını korumak ve yaşamlarını daha iyi sürdürmelerini sağlamak için mücadele ediyor. 'Biz engelli ailelerle zaten hep dayanışma halindeydik. Bu oluşumu daha büyük kitlelere yaymak istedik. İlimizde maalesef yeterli odyolog bulunmuyor, işitme testleri ehil olmayan kişiler tarafından sağlıksız şartlarda yapılıyordu' diyen Yörükoğlu derneğin çalışmalarıyla bu durumun artık bir miktar değişmiş olduğunu belirtti.
Yörükoğlu: "Erken tanı çok önemli"
VİED erken tanı, cihazlanma ve konuşmaya büyük önem veriyor. Çünkü diyor Yörükoğlu: "İşitme engelli çocukların erken yaşta cihazlanması, duyması, konuşması ve eğitime başlaması, gelecekte yaşanacak sorunları büyük ölçüde azaltacaktır. Biz bu bilinci yaymak amacıyla kurulduk. İşaret dili ile iletişim kurmayı benimsemiyoruz. İşaret dili çok fazla tercih edilen bir durum değildir. Bunu gerçekleştirmenin tek yolu da engelli ailelerini bilinçlendirmekten geçiyor."
VİED'in bugüne kadar yaptığı çalışmalar arasında hazırlanan yıllık bültenlerin ilçelere dağıtılması, aynı alanda çalışan STÖ'lerle işitme engellilere giyim, işitme cihazı ve pil desteği sağlanması, AB bilgilendirme toplantılarına katılarak kadın STK'lar ile ailelerin bilinçlenmesi yönünde ortak projeler düzenlenmesi, gönüllü kişi ve kuruluşlarla köy ve kasabalarda sağlık taramalarının yapılması gibi işler var.
Engelli bireylerin akranları ile aynı okullarda okuma haklarını savunan VİED, çocukların sosyal hayata adaptasyonun ancak bu yolla gerçekleşebileceğini söylüyor. Yörükoğlu, "Derneğimizde kurucu aile çocuklarının yüzde 80'i duyup konuşabilmeyi başardılar. Bu yüzden zaten çocukların engelli okullarında eğitim görmelerini ayrımcı buluyoruz. Milli Eğitim Bakanlığı hem onları ayırıp hem de aynı müfredatı uyguluyor. Bu çelişkidir. VİED gönüllüleri çocuklarını normal okullarda okutuyorlar. Örneğin engelli okullarına giden çocuklar sadece işaret dilini tercih ederken akranları ile eğitim gören çocuklarımız duyup konuşabilmekteler' diyor.
Galoş üreterek istihdam sağlıyorlar
Eğitim engelli bireylerin sorunlarında ilk sırada olsa da, iş hayatına katılım süreçlerinde onları ayrı zorluklar bekliyor. Yörükoğlu VİED'in bu konuda da bir proje geliştirerek Sosyal Destek Programı (SODES) ile beraber dört yıl önce bir galoş dikim atölyesi kurduklarını bu yolla pek çok engelliye istihdam olanağı yaratıldığını söylüyor.
"SODES ve İş-kur projelerinin hibeleriyle kurulan bu atölyede, engellilere meslek edindirmenin yanında pazarlama ve girişimcilik eğitimleri de verildi. Fakat ne yazık ki maddi nedenlerle 20 kişilik atölyede şimdi sadece bir engelli çalıştırabiliyoruz."
İş-kur havuzunda engelli ve hükümlü çalıştırmayan kurumların ödedikleri cezalardan biriken bir fon kaynağı olduğunu belirten Yörükoğlu, tüm çabalarına rağmen atölyenin devamı için bu fondan destek alamamalarını eleştirdi. Van'da faaliyet gösteren engelli haklarıyla ilgili altı STÖ'yü tek platformda birleştirip daha etkili olmayı hedefleyen VİED, engelli ayrımcılığına karşı maddi manevi her türlü desteğin çok önemli olduğunu vurguluyor. (YB/HK)
* Detaylı bilgi ve iletişim için: [email protected]