Yapay zeka karşısında habercilik tüzüğü için ilk adım RSF’den

Fotoğraf: Eliot Higgins yapay zeka kullanarak Donald Trump'ın

gözaltına alınmasını tasfirlemişti

Haberin Kürtçesi için tıklayın

Medya özgürlüğü için mücadele eden Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF), medya endüstrisinde yeni olanaklar getirdiği kadar tehditlerin kaynağı da olan yapay zekanın medyada kullanımı konusunda tüzük geliştirme çalışmaları başlattı.

RSF’nin öncülük ettiği “Medyada Yapay Zeka Tüzüğü” çalışmalarına, Free Press Unlimited (FPU), Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ), Etik Gazetecilik Ağı (EJN), Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI), Dünya Haber Yayıncıları Derneği (WAN-IFRA), Avrupa Yayıncılık Birliği (EBU), Medya Gelişimi için Küresel Forum (GFMD) ile uluslararası araştırmacı gazetecilik örgütleri ICIJ ve OCCRP gibi çok sayıda ortaklık ediyor.

Yapay zeka komitesinde 13 ülkeden 21 üye

“Medyada Yapay Zeka Tüzüğü” çalışmaları için bu kuruluşlardan, Jodie Ginsberg, Aidan White, Frane Maroevic, Ruth Kronenburg gibi temsilcilerin de yer alacağı uluslararası bir komite de oluşturuldu. Komiteye de, 2021 Nobel Barış Ödülü sahibi gazeteci Maria Ressa başkanlık edecek. 

13 farklı ülkeden 21 üyenin yer alacağı komite, gazetecilik kuruluşları temsilcileriyle sınırlı olmayıp, her biri gazetecilik, dijital teknolojiler ve yapay zeka alanlarında akademi ve teknoloji dünyasında öne çıkmış isimleri de bir araya getirecek. 

Medya, akademi ve teknoloji dünyasından isimler 

İsimler arasında, Charlie Beckett (London School of Economics – Britanya), Medya ve İletişim Bölümü öğretim üyesi), Emily Bell, (Columbia School of Journalism öğretim üyesi; ABD Tow Center for Digital Journalism Direktörü, Veysel Binbay (Asian Broadcasting Union – ABU – Malezya, teknoloji müdürü), Lisa Campbell (Independent Television Network –ITN- Britanya – İletişimler Müdürü), Camille François (Fransa - Columbia University School of International and Public Affairs Bölümü öğretim üyesi) örnek verilebilir. 

“Yapay zeka karşısında ilke, hak ve yükümlülük geliştirmek”

Yapay zekanın sektör için tehlikesine de vurgu yapılan duyuru metninde, komitenin rolü, “yapay zeka tabanlı sistemlerin kullanımına ilişkin bilgi profesyonelleri için bir dizi ilke, hak ve yükümlülük geliştirmek” olarak tanımlanıyor: 

“Yapay zekanın (AI) medya endüstrisinde hızla yayılması, bilgi bütünlüğü için büyük bir tehdit oluşturuyor. Bu benzeri görülmemiş zorluğa yanıt olarak, Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) ve ortakları, medyada AI kullanımını düzenlemeyi amaçlayan bir tüzük geliştirmek için uluslararası bir komite kuruyor”.

Deloire: Sağlam ilkelere dayanan küresel bir taahhüde ihtiyaç var

RSF Genel Sekreteri Christophe Deloire da, yapay zeka tabanlı sistemlerin gazetecilik ve medya için çok önemli bir güçlüğü temsil ettiğine işaret etti; “Ne yazık ki, herhangi bir kuruluşun bu araçları etik ve makul bir şekilde kullanması için yeterli teşvik bulunmuyor. Gazetecilik etiğini korumak ve yapay zekayı bilgi edinme hakkının hizmetine sunmak için sağlam ilkelere dayanan küresel bir taahhüde ihtiyacımız var. Maria Ressa başkanlığında ve seçkin temsilcilerin yer aldığı bir komisyon tarafından hazırlanan bu tüzüğün uluslararası bir referans olacağına inanıyoruz” dedi.

Editoryal bağımsızlık, haberciliğin bütünlüğü…

Komite gazetecilik dünyasını radikal şekilde dönüştürecek yapay zekayla ilgili şu sorulara cevap arayacak:

• Yapay zekanın metin ve fotoğrafların çoğunu ürettiği bir ortamda güvenilir haber hakkı nasıl güvence altına alınabilir?
• Bir takım yazı işleri birimleri, gözden geçirme, hatta yeniden haber yazmak için lisansa tabi söylem modellerine başvurduğunda editoryal bağımsızlık nasıl korunabilir?
• Habercilik ortamının, öneri algoritmaları tarafından beslenen çok sayıda bilgi baloncuğu olarak parçalanması nasıl önlenebilir?

RSF bildirisinin tam metnine erişmek tıkayın

(HA)