"50 Maddede Türk Korku ve Gerilim Sineması"
Dr. Gizem Şimşek Kaya, Marmara Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü’nden mezun olmuş. Yüksek lisansını İstanbul Kültür Üniversitesi İletişim Tasarımı Anabilim Dalı’nda, doktorasını da Marmara Üniversitesi Radyo, Televizyon, Sinema Bölümü, Sinema Anabilim Dalı’nda “Sinemada Korku ve Din: 2000 Sonrası Amerikan ve Türk Filmlerinde Cin Unsurunun Çözümlemesi (Eleştirel Kuram ve Göstergebilim)” adlı teziyle tamamlamış.
Türk korku sineması, sinema ve halkbilim hakkında çalışmalar yapan Dr. Gizem Şimşek Kaya, 2005-2013 yılları arasında İstanbul Kültür Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi İletişim Tasarımı Bölümü’nde araştırma görevlisi olarak görev yapmış. 2023 yılından beri de İstanbul Kültür Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi’nde Radyo, Televizyon ve Sinema Bölümü’nde doktor öğretim üyesi olarak çalışıyor.
Alper Kaya ise İstanbul Üniversitesi Radyo-Televizyon ve Sinema Bölümü’nden “Animasyon Sinemasında Filmsel Zaman Kurgusu” adlı teziyle mezun olmuş. 2010 yılında Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nden “Yılın Spor Köşe Yazısı Övgü Ödülü”nü almış. 11 romanı, sinema ve polisiye üzerine iki araştırma kitabı bulunan Alper Kaya, aynı zamanda Türkiye’nin yapay zekâ destekli ilk çizgi romanını da kaleme almış. Dr. Gizem Şimşek Kaya ve Alper Kaya’nın birlikte yazdıkları, Karakarga Yayınları etiketiyle yayımlanan “Yine mi Cin Filmi?”, ilk yapımlardan son örneklere kadar Türk sinemasındaki korku ve gerilim filmlerini 50 maddede ele alan bir kitap.
“Cin” değil “büyü”
“Yine mi Cin Filmi?”, öncelikle korkuyla gerilim arasındaki çizginin nerede ayrıştığıyla konuya girerek sıklıkla birbirine karıştırılan bu duruma bir açıklık getiriyor. Gerilim türünün atası sayılan Alfred Hitchcock’un meşhur, “masanın altındaki bomba” örneğinden yola çıkarak bu ayrımı şöyle netleştiriyor yazarlar: “Gerilim filmini izlerken koltuğu tırmalar, korku filmini izlerken ise koltuğunuzda sıçrarsınız…”
Kaya ikilisi, bir başka kafa karışıklığı yaratan “Cin filmi” konusuna da esasında “içinde cin geçen filmler”in, “cin” filmi değil, birer “büyü filmi” olduğunu belirtiyor. Haksız sayılmazlar. Zira sadece Türk sinemasında değil dünya korku sinemasında da “cin” unsuruyla bezeli filmlerde asıl başrol “büyü”nündür. Filmdeki karakterlerden birinin içine cin girmiştir. Ve korku filminin “tatlıya bağlanması” için “büyü” yöntemi kullanılır. Jenerik girdiğinde de film boyunca gerekli adrenalini alıp kasım kasım kasılan izleyici, salondan “rahatlamış” bir biçimde çıkar.
Korku sinemasının “günahkârları”
Kitabın üçüncü bölümü olan “Korku Sinemasında Yargı ve Adalet”, sinemanın, toplumun nabzını yansıttığına değinen kitabın sosyokültürel olarak incelendiği bir diğer kısmı. Gizem Şimşek Kaya ve Alper Kaya’nın burada değindikleri en önemli unsurlar din, ahlâk, günah, inançtır. Elbette bu konular çerçevesinde, korku sineması kendine bir ödüllendirme ve cezalandırma işlevi yükler. Çoğu bireyin ve toplumun inancını irdeleyen korku filmlerinde örneğin bakireler asla ölmez. Ama Orta Çağ’daki bilim insanları, yozlaşmış gençler, şehvetin sarmalından kurtulamayan erkekler, “bu dünyadan” olmayan varlıklara inanmayan inançsızlar mutlaka cezasını çekecektir.
Bu üç bölümü detaylı bir şekilde açıklamamın nedeni, korku ve gerilim filmlerini ana hatlarıyla değerlendirmeleri ve kitapta da önceliğin isabetli bir kararla bunlara ayrılmasıyla ilgiliydi. “Yine mi Cin Filmi?”nin bundan sonraki kısımları, kaybolan ilk gerilim filminden polisiye soslu ilk gerilim filmlerine, intikam filmlerinden ilk uyarlamalara, gerilim ile politik konuların kesişmesinden şiddete, yerli vampirlere, “Gerçek Olaylardan Esinlenilmiştir” ibareli filmlere kadar Türk korku ve gerilim sinemasını bilinen ve bilinmeyen yönleriyle A’dan Z’ye masaya yatırıyor.
Dr. Gizem Şimşek Kaya ve Alper Kaya, bir yılda 62 yerli korku filminin gösterime girdiği ve ilgi de gördüğünü söyleyebileceğimiz yerli korku ve gerilim sineması için ufuk açıcı bir kitaba imza atmışlar. “Yine mi Cin Filmi?”, sadece meraklıları için değil, memleketteki korku sinemasına mesafeyle yaklaşanları da kendine çekebilecek türde kapsamlı bir araştırma kitabı.
(BS/VC)