Bi sê ziman û du lehceyan "Sirûdên Şoreşê yên Gelan”

*Foto: Serhat Kural

Venceremos, Sirûda Karkerên Awistiryayê, Enternasyonal, Partîzan û Polyushka Polye… Dema behsa sirûd ango marşên şoreşê tên kirin li cîhanê li gel hinên din bêhtir ev pênc sirûd tên li ser bala mirovî. Her yek jê di dîroka şoreşan de xwedî roleke girîng lîstine. Venceremos li Şîliyê, Partîzan û Polyushka Polye di dema Sovyetan de, Sirûda Karkeran li Awistiryayê, Enternasyonal jî di dema Komûna Parîsê de li Fransayê derketiye holê.

Ji ber naverok û mesajên wan rengekî enternasyonal ango navnetewî wergirtine û li hemû cîhanê belav bûne. Hinek ji wan bi dehan zimanan hatine gotin ku kurdî jî di nava wan de ye. Weke Venceremosê. “Serfirazkin serfirazkin, bişkînin zincîrên zordariyê yê, serfirazkin serfirazkin ala azadiyê”… Şivan Perwer sala 1978ê bi navê “Serfirazkin” di kaseta xwe ya “Ey Ferat” de xwendiye.

Heman sirûd bi şêwe û tarzên cuda cuda yên muzîkê hatine gotin. Yek ji wan jî xwendina bi orkestrayê ye.

Bi hevkariya sê saziyan bi encam bûye

Komuna Hunerê ya ji hêla Navenda Çanda Mezopotamyayê (NÇM), BEKSAV û Navenda Çand û Hunerê ya Golge (GKSM) hatiye avakirin jî yek ji wan e ku pênc sirûdên li cîhanê gelekî tên naskirin û du sirûdên nû di albumekê de kom kiriye. Navê albumê “Sirûdên Şoreşê yên Gelan” e û album ji hêla Kom Muzîkê ve hatiye çapkirin.

Sirûd li gorî muzîka orkestrayê ji nû ve hatine sazkirin. Sazkar ango aranjorê albumê Nûrhak Kilagoz e. Lê bi dehan stranbêj bi deng û awazên xwe û bi amûrên muzîkê beşdarî li xebatê kirine.

Du sirûdên nû yên bi kurdî hatine xwendin

Di vê xebatê de sirûda Venceremos, Sirûda Karkerên Avûstûryayê, Enternasyonal, Partîzan û Polyûshka Polye ji nûve hatiye aranje kirin. Li gel van pênc sirûdên ku gelekî tên zanîn du sirûdên din jî hene. Yek jê bi navê Yekîtî û ya din jî bi navê Sirûda Rojava ye.

Gotinên her du sirûdên nû, ji hêla Tengazer Marînî, nivîskar û helbestvanê kurd ve hatine nivîsandin. Sala 2016ê beşa muzîkê ya NÇMyê dixwaze ji bo Newrozê sirûdekê çêbike. Nûrhak Kilagoz helbesta Marîniyî ya bi navê “Cejna Zayînê” bi alîkariya beşa muzîkê ya NÇMyê ji bo muzîka orkestrayê saz dike. Her du sirûd cara pêşiyê di Newroza 2016ê û duyem Rojên Çand û Hunerê ya NÇMyê de ji hêla Koroya NÇMyê hatine xwendin.

Piştî vê xebatê, her du sirûd ji hêla Nurhak Kilagozî ve ji bo vê albumê hatiye amadekirin û bi vî awayî di albumê de cî girtiye. 

Ev her du sirûd behsa girîngiya pêşketinên li Rojava çêbûne dike. Li gorî metnê danasîna albumê. Yekîtî û Sirûda Rojava balê dikişîne ser "berxwedana li Rojava ya li hemberî dagirkerî û înkarkirinê", bi taybet jî ya jinan a li Kobaniyê. 

Bi dehan hunermend bi dengên xwe beşdar bûne

Nûrsel Dînler weke solo soprano, Gulseven, Meral Tekçî, Rûken Yilmaz, Nûray Balik, Bûket Şîmşek weke dengên soprano; Hîvda Gokel, Ronahî Aksoy, Zelal Gokçe weke dengên alto; Kevork Mîkaelyan weke solo tenor; Sînan Gokçe, Serhat Kûral, Onûr Yanardag, Ziya Karagul, Halûk Tolga Îlhan weke dengên tenor û Sevak Barûyr u Herman Derderyan jî weke dengên bas di vê xebatê de cî girtine. 

Sê ziman û du lehce

Di xebatê de tiştekî din ku balê dikişîne sirûd bi çar ziman û du lehceyan hatine xwendin.

Yekîtî û Sirûda Rojava, Polyushka Polye bi kurmancî, Partîzan bi kirmanckî, Sirûda Karkerên Awistiryayê û Venceremos bi tirkî û Enternasyonal jî bi ermenkî di albumê de cî girtiye.

Album ji hêla Kom Muzîkê ve hatiye çapkirin û belavkirin. Ji bo albumê pirtûkek jî hatiye amadekirin ku agahiyên derbarê sirûdan û yên pêvajoya amadekirinê de tê de hene. Lê digel vê naverok û xebatê, him berg, him dîzayna albumê û him jî pirtûka navborî ne gelekî bi rêkûpêk hatiye amadekirin. (FD)