NURHAK'I ANLATIYORLAR/ TUNCER SÜMER
Fakülteden Dağlara: Kadir Manga
Kadir Manga 1947'de Konya'nın Akşehir ilçesinde doğdu. İlk ve orta öğreniminin ilk yıllarını Akşehir'de, liseyi İzmir'de bitirdi.
Erzurum Atatürk Üniversitesi FKF (Fikir Kulüpleri Federasyonu) Erzurum Sekreterliği kurulmadan önce, 1967'de Erzurum Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'ne girdi. Aynı yılın Ekim ayında kurulan Fen-Edebiyat Fakültesi Fikir Kulübü Kurucu Başkanı oldu.
Fen-Edebiyat Fakültesi Fikir Kulübü'nün kurulmasıyla FKF Sekreterliği için sayı tamamlandı ve aynı yıl kurulan FKF Erzurum Sekreterliği'nin Yönetim Kurulu'nda da görev aldı.
25 Aralık1967'de öğrenci yurdunun B Blok 85 numaralı odasının duvarında ele geçirilen dinleme cihazının kamuoyuna açıklayanlar arasındaydı. 1968 yılı boyunca öğrenci derneği seçim kampanyası ve eğitim çalışmalarının örgütleyicisiydi.
4 Ocak 1969'de yapılan FKF Olağan Kongresi'ne Erzurum Delegesi olarak katıldı ve Yusuf Küpeli'nin Genel Başkanlığı kazandığı bu Genel Kurul'da FKF Genel Yönetim Kurulu üyeliğine seçildi.
Linçten kurtuldu
1968 baharında, Erzurum FKF Sekreterliği'nin Tortum'da düzenlediği "Uyanış Mitingi" Tertip Komitesi'nde iki arkadaşıyla birlikte yer aldı. Ancak o zamanki "gerici"lerin halkı kışkırtarak Kadir'i linç etme girişimleri üzerine mitingi yapılamadı, Tertip Komitesi Erzurum'a geri dönmek zorunda kaldı.
1968 Nisan ayında dönemin Süleyman Demirel Hükümeti'nin 1961 Anayasası'nda yapmak istediği değişikliklere karşı Diyarbakır'da düzenlenen "Hürriyet Mitingi"ne Erzurum FKF Sekreterliği'ni temsilen iki arkadaşıyla birlikte katıldı.
1969 Şubat'ında Türkiye Öğretmenler Sendikası'nın (TÖS) Ankara'da düzenlediği yürüyüşe Erzurum FKF Sekreterliği'nden bir grup arkadaşıyla katıldı.
Köylülerle toprakları için yürüdü
17 Mart 1969'da, Türkiye İşçi Partisi Kars örgütünün desteklediği Susuz ilçesine bağlı İncesu ve Çamçavuş köylülerinin kredi adaletsizliğini protesto etmek ve topraksız köylülerin toprak talebinde bulunmak için ilçe merkezine kadar yapmak istedikleri yürüyüşe FKF Erzurum Sekreterliği olarak katılan gurubun içinde ve önünde yer aldı. Susuz'da öğrencilerin bütün gün okulları terk etmesi yasaklandı.
Yürüyüş, bölgede büyük yankı uyandırdı. Ancak jandarmanın yarı yolda yürüyüşü durdurması üzerine Susuz'a kadar sürmesi mümkün olamadı.
1969 yılının Nisan ayında Ağrı'da "İşsizlik Mitingi" düzenleyen FKF Erzurum Sekreterliği, yaklaşık dört bin kişiyi miting alanına topladı, mitingin sunucusu Kadir Manga idi.
Kadir Manga, 1 Mayıs 1969'da hayatını kaybeden o zamanki Yargıtay Başkanı İmran Öktem'in cenaze töreninde gericilerin saldırısıyla meydana gelen olayları protesto eden FKF Erzurum Sekreterliği'nin bildirisini arkadaşlarıyla Erzurum'da dağıtırken saldırından kıl payı kurtulabildi.
1969 Haziran ayı sonunda Erzurum'da Kurulu bulunan İzmir Yüksek Tahsil Talebe Cemiyeti Başkanı seçildi ve Filistin'e gidinceye kadar bu görevini sürdürdü.
Filistin kamplarında eğitim
1969 Aralık sonlarında Filistin'e gidinceye kadar aralıksız olarak Erzurum Atatürk Üniversitesi'nde ve çevre illerdeki tüm devrimci eylemlerin örgütlenmesini yönetti ve aktif olarak yer aldı.
Hüseyin İnan'ın çağırısı üzerine gittiği Filistin'de El Fetih örgütü kamplarında eğitim gördü. 16 arkadaşıyla Türkiye'ye döndükten sonra 1 Şubat 1970 tarihinde dönenlerden 11 arkadaşıyla Diyarbakır'da yakalanarak 8 ay Diyarbakır Cezaevinde yattı.
Tahliye olduktan sonra Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu'nun (THKO) dağ kadrosunda yer aldı. 1971 Şubat ayından itibaren kırsal kesimde görev alarak fiilen kırlarda çalışmalar yaptı.
12 Mart Muhtırası verildiği gün Kadir Manga, THKO'nun kır örgütü ile dağdaydı.
31 Mayıs 1971'de de Gölbaşı'nın İnekli Köyü yakınlarında jandarma ile giriştiği çatışmada Sinan Cemgil ve Alpaslan Özdoğan ile birlikte hayatını kaybetti.(ATS/SÇ/NM)