"Yüzyıllar öncesinin basın ortamını yaşıyoruz"

Atölye BİA’nın 2020 Güz Dönemi Programı Temel Gazetecilik Atölyesi’nin ikinci gün oturumu bugün “Haber Atölyesi” oturumu ve Esra Arsan’ın “Gazeteciliğe Giriş” sunumuyla devam etti.

Birer gün arayla 30 Kasım'a kadar sürecek atölyeye, farklı ülke, şehir ve üniversitelerden 12 kişi katıldı. Güz Dönemi Programı Aralık ayında da düzenlenecek.

TIKLAYIN - Atölye BİA Güz Dönemi Programı'na başvurular devam ediyor

Temel Gazetecilik Atölyesi süresince özel haberlerini üretecek olan katılımcıların haber oluşturma süreçlerinin kolaylaştırıcılığını ise gazeteci Ahmet Tulgar, Esra Açıkgöz ve Bahadır Özgür yapacak.

Haber konuları belirlendi

*Haber atölyesi oturumu

Atölyenin ikinci gün oturumunda haber atölyesi yapıldı.

TIKLAYIN - "Hak odaklı habercilik, özenli haberciliktir"

Haber atölyesinde, gündem değerlendirmeleri yapıldı ve atölye boyunca yapılacak haber konuları üzerine konuşuldu.

Gündem değerlendirmesinin ardından katılımcıların yapacakları haber konuları ve haber oluşturma sürecinde izleyecekleri yol, görüşecekleri kaynaklar belirlendi.

Katılımcıların, gazeteci Ahmet Tulgar, Esra Açıkgöz ve Bahadır Özgür ile hazırlayacakları haberler, bianet’te yayımlanacak.

"Gazetecilik, bilgi aktarımıdır"

*Doç. Dr. Esra Arsan

Öğleden sonra Esra Arsan ile gerçekleşen "Gazeteciliğe Giriş" oturumunda, Türkiye’de gazeteciliğin ve medyanın hangi alanlara yoğunlaştığı tartışıldı. Doç. Dr. Arsan şöyle konuştu: 

"Gazetecilik mesleği, teknik ve etik ilkeleri olan bir meslektir. Mesleğin özü de, eldeki bilgiyi teknolojinin olanaklarını kullanarak kamuoyuna iletmektir.

"Gazetecilik bir bilgi aktarımıdır. Bu bilginin de gazetecilik ilkeleriyle üretilmesi gerekiyor. Gazeteci, elindeki bilgiyi meslek kodlarına uygun bir şekilde ve teknik imkanları da kullanarak yeniden işlemelidi ve öyle sunmalıdır.

"Burada dil de çok önemli. Dil kullanarak söylem yani anlam üretiriz. Bilginin üretim ve aktarım süreçlerinde orjinal halinden daha farklı bir veçheye bürünmesidir aslında gazetecilik.

"Bu işleme süreci sorumluluk isteyen ve ciddi bir iştir. İyi yapılırsa kamu yararı olan bir meslektir." 

"Peki bu nasıl iyi ve kötü yapılıyor?" diye soran Arsan, "Türkiye'de yapılmakta olan gazetecilik, 17.yüzyıl İngiltere'sinde tanıklık ettiğimiz otoriteryen basın özelliğini taşıyor aslında. Yani basının devletin hizmetinde olduğu, medya sahibi olmanın devlet tarafından kısıtlandığı, medyadaki içeriklerin de baskı ve sansürle sınırlandırılması otoriteryen medyanın özelliklerindendir.  Dolayısıyla şu an yüzyıllar öncesinin basın ortamını yaşıyoruz aslında" dedi. 

 "Haberi doğrulatmak, gazetecinin namusudur"

Arsan, gazetecilikte haber doğrulatmanın önemini vurguladı ve şöyle devam etti:

"Haber doğrulatmak gazetecinin namusudur. Size gelen bir haber varsa, iki kaynaktan doğrulatmanız gerekiyor. Bilgiyi, doğrulama mekanizmalarını kullanmadan paylaşmamak gerekir. Bu da 'hız mı doğruluk mu?' tartışmalarını beraberinde getiriyor. Gazetecilik haberi hızlı verme meseledir, böyle bir algı vardır, bir rekabet vardır yani. Ama önemli olan doğru bilgi vermektir.

"Hız, emin olduğunuz bilgiyi paylaşıyorsanız iyi bir şey ama acelecilikle doğruluğundan emin olmadan paylaştığınız bir billgiye dönüşürse bu riskli.

"Gazetecilik öncelikle kamu yararı içeren, iki kaynaktan doğrulatılmış bilgileri kaynaklarını da göstererek vermektir.

"Haber kaynağı, habercinin güvenilirliğini sağlar"

"Haber kaynağı, hem haberin doğruluğunu hem de habercinin güvenilirliğini sağlar. Haber kaynaklarınıza ulaşacak bir yetenekte de olmanız lazım. İnsanlarla kolay iletişim kuramıyor ve insanları görüşmeye ikna edemiyorsanız, mesleği icra etmek zorlaşır."

Haber kavramına da değinen Arsan şöyle devam etti:

"Haber dediğimiz şey gerçek dünyada olup biten her şeydir. Gündelik hayatımızın içinde çok sık şekilde gündeme gelen her şeydir. İşte bu noktada her şeyi haberleştiremeyeceğiniz için gazetecilikte seçicilik ortaya çıkar. Yani bir haberin haber değerinin olup olmadığına gazeteci karar verir ve onu haber yapar. 

"Habercilikte  -di’li geçmiş zaman haberin normative yapısını oluşturur. Haberler de ters piramit şeklinde yazılmalıdır ve 5N1K da olmalıdır.  

Daha sonra örnek haberler üzerinden, Türkiye medyası konuşuldu. 

(SO)

Esra Arsan hakkında

Gazetecilik alanındaki akademik çalışmalarını 1990’lardan beri sürdüren Doç. Dr. Esra Arsan, doktora derecesini Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Gazetecilik Ana Bilim Dalından aldı. 1985-1994 yılları arasında Hürriyet, Milliyet, Tempo ve Aktüel gibi yayınlarda aktif gazetecilik yaptı. 1998’de İstanbul Bilgi Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde akademik hayatına başladı. 2000 yılında Thomson Reuters Vakfı’nın gazetecilik bursuyla Oxford Üniversitesi’nde ziyaretçi akademisyen statüsünde araştırmalar yaptı ve seminerler verdi. Bilgi Üniversitesi’nde 18 yıl gazetecilik dersleri verdi ve bu alanda çok sayıda araştırma makalesi ulusal ve uluslararası dergilerde yayımlandı. Akademik hayatına 2017 Ocak’ında Bilgi Üniversitesi’nden istifa ederek ara verdi. Halen bağımsız akademisyen çalışmalarını sürdürüyor. "Bu suça ortak olmayacağız” başlıklı bildiriye imza attığı için, 15 ay hapis cezası aldı. Barışı savunmaya devam ediyor. Arsan’ın çalışmaları siyasal iletişim, siyasal gazetecilik, haber ve haber söylemi ile medyanın ekonomi politiği alanlarında yoğunlaşıyor. Medya Gözcüsü, AB ve Gazetecilik, Medya ve İktidar adlı kitapların yazarı ve editörü. Pek çok süreli yayında popüler gazetecilik meseleleri üzerine eleştirileri ve köşe yazıları yayımlandı.

Ahmet Tulgar hakkında

Gazeteci, yazar, 33 sene çok sayıda gazete, dergi ve televizyonda muhabir, yazar, editör ve yayın yönetmeni olarak çalıştı. Şimdi Yeni Yaşam gazetesinde Pazartesi Söyleşileri yapıyor ve T24'te yazıyor. Romancı ve öykücü. 15 yayımlanmış kitabı var.

Esra Açıkgöz hakkında

Gazeteci. 1999-2003 arasında Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü’nde eğitim aldı. Üniversite ikinci sınıfta Cumhuriyet’te çalışmaya başladı. 2001-2004 arasında Eğitim Servisi'nde, 2004’ten 2015'e kadar Cumhuriyet Pazar Dergi’de muhabirlik yaptı. 2015-2019 yılları arasında Hürriyet Gazetesi'nde Eğitim Editörü olarak çalıştı. Genel Yönetmeni Nebil Özgentürk’ün, editörü Berat Günçıkan’ın olduğu “Yargıdan Türkülere: Ankara Adliyesi’nin Yıllara Uzanan Öyküsü/Belgesel-Kitap” çalışmasında araştırmacı olarak çalıştı. 2010'da “Tank, Tüfek, Cezaevi: 12 Eylül ve Çocukluğum” kitabı Agora Yayınları'ndan, 2014'te nefret suçlarının anlatıldığı "Biz de İnsanız Yavrum Ya!" kitabı İletişim Yayınları'ndan çıktı. Aynı konuya eğilen "Nefret" belgeselinin yönetmenlerinden biri. 2011'de kot taşlama işçilerini anlattığı "Ne umut var, ne hayal; ölüm sadece bize kalan" haberiyle Avrupa Komisyonu bünyesinde verilen Lorenzo Natali Gazetecilik Ödülü’nü kazandı.

Bahadır Özgür hakkında

Gazeteciliğe, 1995 yılında Evrensel'de başladı. Sırasıyla Referans, Radikal ve Hürriyet gazetelerinde editör olarak görev yaptı. 2018 yılında itibaren de internet gazetesi Gazete Duvar'da ekonomi köşe yazıları yazıyor.

* Atölye BİA haberleri için tıklayın.