Diyarbakır'da tutuklanan gazeteciler kimdir?

Fotoğraf: Sibel Yükler

Diyarbakır'da 8 Haziran'da gözaltına alınan 20'si gazeteci 22 kişiden 16'sı bu sabah tutuklandı. 6 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.

"Örgüt üyeliği" ile suçlanan gazetecilerin kim olduğuna bakıyoruz...

TIKLAYIN - Gazetecilik sorgulandı: "Kürt sorunundan kastınız nedir?"

Aziz Oruç

Mezopotamya Haber Ajansı (MA) editörü.

1984’te Diyarbakır’da doğdu. Denizli Pamukkale Üniversitesi’nden mezun oldu. Gazeteciliğe, kapatılan Dicle Haber Ajansı’nda (DİHA) 2013’te başladı.

DİHA; 15 Temmuz 2016’daki askeri darbe girişiminin ardından ilan edilen Olağanüstü Hal (OHAL) kapsamında çıkarılan Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatıldı.

Hakkındaki yargılamalar nedeniyle 2017’de yurtdışına çıktı. Kuzey Irak’ta bulunan Rojnews Haber Ajansı’nda çalışmaya devam etti.

Aralık 2019’da Avrupa’ya gitmek için İran’dan Ermenistan’a geçti. Ermenistan’da yakalanıp İran’a teslim edildi. Sonra İran tarafından Türkiye sınırına bırakıldı.

Türkiye - İran sınırındaki Ağrı’da, 11 Aralık 2019’da gözaltına alındı. Bir haftalık gözaltı sürecinden sonra, “silahlı terör örgütü üyesi olmak” iddiasıyla tutuklandı.

İddianamede, “silahlı terör örgütü üyesi olmak” ve “zincirleme şekilde, basın ve yayın yoluyla terör örgütü propagandası yapmakla” suçlandı.  Dokuz yıl dört ay 15 günden 28 yıl bir ay 15 güne hapsi istendi.

Yargılamanın, 9 Kasım 2020 tarihinde görülen duruşmasında, tutuksuz yargılanmak üzere tahliye edildi.

Tahliyesinden sonra Mezopotamya Ajansı’nda çalışmaya başladı.

Ayrıca; Kapatılan Özgürlükçü Demokrasi Gazetesi’nde, “23 Yıl Önce Lice, Şimdi Cizir” başlığı ile yayımlanan haberi üzerinden, “Türkiye Cumhuriyeti Devletini ve Hükümetini alenen aşağılamakla” suçlandı.

Sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek, “zincirleme şekilde terör örgütü propagandası yapmak” suçlamasıyla 2 yıl 1 ay hapis cezasına çarptırıldı.

2011’de öğrenci olduğu sırada katıldığı bir eylem nedeniyle “örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemekten (TCK 220/6)” çarptırıldığı 6 yıl 3 aylık hapis cezası Eylül 2021’de Yargıtay tarafından bozuldu.

Safiye Alagaş

JinNews Haber Müdürü. Gazeteciliğe, kapatılan Dicle Haber Ajansı’nda (DİHA) muhabir olarak başladı. Daha sonra, Jinha kadın haber ajansında çalıştı.

DİHA ve Jinha’nın 15 Temmuz 2016’daki askeri darbe girişiminin ardından KHK ile kapatılmasıyla JinNews’te haber müdürü olarak çalışmaya başladı.

Mezopotamya Kadın Gazeteciler Platformu üyesi. 2011’de, Afganistan’daki El Kaide saldırısında yaşamını yitiren Corriere della Sera muhabiri İtalyan gazeteci Maria Grazia Cutuli adına verilen uluslararası ödüle değer görüldü.

JinNews’te yayımlanan 12 aynı haber üzerinden, “zincirleme şekilde terör örgütü propagandası yapmakla” suçlandı. Bir yıl üç aydan sekiz yıl dokuz aya kadar hapsi istendi.

Yargılama sürecinin sonunda 22 Ekim 2019’da, beraat etti.

Serdar Altan

 Dicle Fırat Gazeteciler Derneği (DFGD) Eşbaşkanı. 1977’de Batman’da doğdu. Gazeteciliğe Özgür Gündem’de editör olarak başladı. Ardından Dicle Haber Ajansı’nda (DİHA) çalıştı. Bir süre İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi’nin basın koordinatörüydü.

Altan’ın çalıştığı basın yayın kuruluşları; KHK’ler ile kapatıldı.

2014’te kurulan Özgür Gazeteciler Cemiyeti’nin başkanlığını yaptı. Cemiyet de OHAL KHK’si ile kapatıldı.

2015’te ulusal yayın yapan Van TV’nin haber merkezinde çalışmaya başladı. Kanalda çeşitli programların sunuculuğunu yaptı. Van TV de 28 Ağustos 2016’da yayımlanan KHK ile kapatıldı.

Kapatılmadan önce Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na yapılan ihbar üzerine Van TV çalışanları hakkında soruşturma başlatıldı.

Altan’ın da aralarında bulunduğu sekiz kanal çalışanı hakkında “zincirleme şekilde”, “basın yayın yoluyla terör örgütü propagandası yapmak” suçlamalarıyla dava açıldı.

Altan’ın “zincirleme şekilde, basın yayın yoluyla terör örgütü propagandası yapmak” suçlamasıyla 1 yıl 10 ay 15 günden 13 yıl 1 ay 15 güne kadar hapisle cezalandırılması talep edildi.

Yargılamanın 29 Ocak 2021’de görülen duruşmasında “mahkumiyetlerine yeterli, kesin ve inandırıcı delil elde edilemediğinden” beraatine karar verildi.

Ömer Çelik

Marmara Üniversitesi Gazetecilik Mezunu. Gazeteciliğe kapatılan Dicle Haber Ajansı’nda (DİHA) muhabir olarak başladı.

Kamuoyunda “KCK Basın” olarak bilinen yargılama kapsamında 24 Aralık 2011’de tutuklanan 36 gazeteci ve medya çalışanından biriydi.

19 Haziran 2013’te, yargılamanın 18. duruşmasında tahliye edildi. “Silahlı terör örgütü üyesi olmak” suçlamasıyla tutuksuz olarak yargılanıyor. Hakkında yedi yıl altı aydan 15 yıla kadar hapis cezası isteniyor.

Ayrıca; Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı ve dönemin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’a ait olduğu iddiasıyla RedHack’in yayımladığı e-posta içeriklerini haberleştirdiği gerekçesiyle yargılandı.

280 gün tutuklu olarak yargılandığı davada Aralık 2021’de İstanbul 29. Ağır Ceza Mahkemesince ‘verileri hukuka aykırı olarak ele geçirme’ suçlamasıyla 1 yıl 8 ay hapse mahkum edildi.

Ayrıca, Diyarbakır’ın Sur ilçesindeki askeri operasyonlarla ilgili “Kuşatmanın adı ‘Bayrak 12’, başındaki isim Musa Çitil” başlığı ile Dicle Haber Ajansı’nda yayımlanan haberi nedeniyle de yargılandı.

Jandarma Genel Komutan Yardımcısı Musa Çitil’in şikayeti üzerine açılan davada, “terörle mücadelede görev almış kişileri hedef göstermekle” suçlandı. Bir yıldan üç yıla kadar hapsi istendi. Yargılamanın 18 Aralık 2019’deki duruşmasında beraat etti.

Lezgin Akdeniz

1992’de Diyarbakır’da doğdu. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü’nden mezun. 2015’te Diyarbakır’da Dicle Haber Ajansı’nda (DİHA) muhabir olarak çalışmaya başladı.

DİHA’nın 15 Temmuz sonrasında KHK ile kapatılmasının ardından, Mezopotamya Ajansı’nda (MA) çalışmaya başladı.

Ekim 2018’de Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü soruşturmada polis operasyonlarıyla gözaltı işlemi uygulanan 121 kişi için yapılan basın açıklamasını takip ederken gözaltına alındı. Üç gün süren gözaltı işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.

“Silahlı terör örgütüne üye olma” ve “zincirleme şekilde terör örgütü propagandası yapmak” suçlamasıyla tutuksuz olarak yargılandı. İddianamede hakkında 19 yıl 4 ay 15 günden 28 yıl 1 ay 15 güne kadar hapis cezası talep edildi.

Yargılamanın, Diyarbakır 9. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen ilk duruşmasında, “silahlı terör örgütüne üye olmak” suçlamasından beraat etti. Ancak, sosyal medya paylaşımları gerekçesiyle; “terör örgütü propagandası yapmak” suçlamasından 1 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırıldı. Hükmün açıklanması geri bırakıldı.

Zeynel Abidin Bulut

Dicle Üniversitesi’nde okudu. Dicle Fırat Gazeteciler Derneği (DFG) yöneticisi. Xwebün gazetesinin editörü. 10 yıldan fazladır Kürtçe habercilik yapıyor. Daha önce kapatılan DİHA ve Azadiya Welat’ta çalıştı.

OHAL sonrası darbe dışı soruşturmalarda tutuklandı. Nusaybin Kapalı Cezaevi’nde kaldı.

2011’de yaşamını yitiren gazeteci Mazlum Erenci’nin 2020’deki anmasına katıldığı için yargılandı. Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde Ocak 2021’de görülen ilk duruşmada “örgüt propagandasından” 10 ay hapis cezasına çarptırıldı.

Birçok kez gözaltına alındı, farklı davalarda yargılandı. 

Mehmet Şahin

Xwebûn gazetesi yazarı ve Kürt dilbilimci. Öğretmendi. 675 sayılı KHK ile 22 yıldır yaptığı öğretmenlik mesleğinden ihraç edildi.

Demokratik Toplum Kongresi’nin (DTK) daveti üzerine 2010-2012 arasında yönetim kurulu üyesi olduğu Kürdi-Der adına iki toplantıya katıldı.

Toplantılarda dil ve anadil konusundaki fikirlerini dile getirdi. Bu nedenle de yargılandı.

Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesince “örgüt üyesi olma” suçlamasıyla Şubat 2022’de 6 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırıldı.

Mehmet Ali Ertaş

Xwebün Yazı İşleri Müdürü. 20 yıla yakındır Kürtçe gazetecilik yapıyor. Kürt gazete, TV ve radyolarında çalıştı. TV’lerde programlar yaptı.

Azadiya Welat ve DİHA’da çalıştı. Daha önce de gözaltı alındı, yargılandı ve tutuklu kaldı.

Aralık 2017’de 10 Ekim Ankara Katliamı’na ilişkin sosyal medyada 'katliam' dediği gerekçesiyle 1 yıl 3 ay ceza aldı.

Neşe Toprak

Ressam. Daha önce resimleri sergilerde gösterildi. 2019’da Sur ve Yenişehir’in sokaklarını renklendirdi. 1 yıldan fazladır Pel Yapım’da kültür sanat programları hazırlayıp sunuyordu.

Elif Üngör

1 yıldan beri Pia Yapım’da kültür ve ekoloji programları hazırlayım sunuyordu.

Suat Doğuhan

10 yıldan uzun süredir kameramanlık yapıyordu. Sin ve Gün TV gibi Kürt kanallarında çalıştı. Ari Yapım’da çalışıyordu. Daha önce hiç gözaltına alınmadı ya da yargılanmadı. Sedef hastası.

İbrahim Koyuncu

Kameraman ve video editör. Gün TV’nin 2016’da KHK’yle kapatılmasından sonra farklı Kürt yapım ajanslarında çalıştı.

Abdurrahman Öncü

10 seneden fazladır sektördeydi. Gün ve Sim TV gibi kanallarda kameraman olarak çalıştı.

Mesleğine Pia Yapım’da devam ediyordu. Daha önce hiç gözaltına alınmamış ya da yargılanmamıştı.

Ramazan Geciken

27 yaşında. Pel Yapım’da kameraman olarak çalışıyordu. 10 yıla yakındır meslek hayatının içindeydi. Daha önce hiç gözaltısı olmadı ya da yargılanmadı.

Mazlum Güler

Pia Yapım’da çalışıyordu. Birçok belgesel filmin altında imzası var.

Remziye Temel

Pia Yapım’da ön muhasebeci olarak çalışıyordu.

TIKLAYIN - "Kürt gazetecilerin gözaltına alınması; basın özgürlüğüne darbedir"

(HA)