Mesleki ömrünü işkenceyle mücadeleye adayan Şebnem Korur Fincancı, Türkiye’de işkencenin yaygın olduğu ve yetkililerin işkencenin üstünü örttüğü 1990'larda, işkenceyi saptayan raporlar verdi. Tıp etiği üzerine yazılar yazdıkça, devletin baskı ve engellemeleriyle karşılaştı.
Adli tıp uzmanı, insan hakları savunucusu, Türk Tabipleri Birliği (TTB) Başkanı Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı, bugün sabah saatlerinde gözaltına alındı.
Prof. Dr. Korur- Fincancı, geçtiğimiz günlerde Medya Haber'e, TSK'nin Irak Kürdistan Bölgesi'ne yaptığı operasyonlarda kimyasal silah kullandığı iddialarına ilişkin görüntüleri değerlendirdi, ardından iktidar medyası tarafından hedef gösterildi ve hakkında soruşturma başlatıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin dün yeniden hedef göstermesiyle Korur- Fincancı gözaltına alındı.
İşkenceyle etkin mücadele
Mesleki ömrünü işkenceyle mücadeleye adadı ve Türkiye’nin bu konuda kilometre taşlarından birisi oldu. Türkiye’de işkencenin yaygın olduğu ve yetkililerin işkencenin üstünü örttüğü 1990'larda, işkenceyi saptayan raporlar verdikçe ve tıp etiği üzerine yazılar yazdıkça, devletin baskı ve engellemeleriyle karşılaştı.
Uğur Mumcu sanıkları hakkında verdiği rapordan sonra resmi makamlarca tehdit edildiğini açıkladı; görevden alınmasına dair gizli yazı ortaya çıktı. Mehmet Ağar’ın Adalet Bakanlığı sırasında Adli Tıp’ın Susurluk döneminde uygulanan imha mekanizmalarından biri haline dönmesine karşı etkin mücadele verdi.
1997'de İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanı oldu. 2004'te Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı'ndan alındı; 2005'te İdare Mahkemesi ve YÖK kararı ile göreve iade edildi. Ek görev olarak yürüttüğü Adli Tıp Kurumu İhtisas Kurulu Başkanlığı görevinden birkaç kez uzaklaştırıldı; kazandığı davalarla göreve geri döndü.
1996'da Birleşmiş Milletler Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi adına, Bosna'nın Kalesija bölgesinde toplu mezarlardan çıkarılan cesetlerin otopsi çalışmalarına katıldı. 1999'da, Birleşmiş Milletler tarafından işkencenin saptanmasında uluslararası standart kılavuz olarak kabul edilen İstanbul Protokolü belgesinin oluşturucuları arasında yer aldı; daha sonra, protokolün uygulanması hakkında çeşitli ülkelerde eğitimler verdi. 2000'de, İnsan Hakları İçin Hekimler'in Güney Afrika'daki uluslararası çalışmasında, 2002'de Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) Kadına Yönelik Cinsel Şiddet Araştırması ve El Kitabı çalışmalarında yer aldı.
Uluslararası İşkence Rehabilitasyon Merkezi (IRTC) adına gittiği Bahreyn’de, turist kılığına bürünerek, denizde cesedi bulunan ve polise göre boğularak ölen gencin vücudundan doku örnekleri aldı. Örnekleri Türkiye’ye getirdi ve yaptığı otopside gencin, ailesinin de iddia ettiği gibi, gözaltında işkenceyle öldürüldüğünü tespit etti.
Organize Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü eski Müdürü Adil Serdar Saçan'ın yaptığı işkenceleri kanıtladı. Ergenekon örgütü tarafından telefonlarının dinlendiği, kişisel bilgilerinin dosyalandığı gerekçeleriyle yaptığı müdahale başvurusu kabul edildi, birey olarak Ergenekon davasının tek müdahili oldu.
Halen tahliye edilmeleri için Adalet Bakanlığı ve Adli Tıp Kurumu raporuna ihtiyaç duyan cezaevlerindeki çok sayıdaki hasta tutuklunun sorununu gündeme taşıyor; Adli Tıp Kurumu’nun bağımsız olmasının önemine dikkat çekiyor.
İstanbul Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı’nda, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde adli tıp lisans ve yüksek lisans dersleri verdi. İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü’nde yüksek lisans ve doktora tez danışmanlığı yaptı.
'Barış İçin Akademisyenler'in 'Bu suça ortak olmayacağız' bildirisine imza attığı için 2 yıl 6 ay hapis cezası aldı. 2019'da İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Anabilim Dalı’ndaki görevinden zorunlu emekli oldu.
TTB'nin 72. Ve 74. Büyük Kongresi'nde Etkin Demokratik TTB Grubunun seçimi kazanmasıyla TTB Merkez Konsey Başkanı seçildi.
bianet'ten Tuğçe Yılmaz'ın 21 Kasım 2021'de Şebnem Korur Fincancı ile yaptığı video söyleşi
1959'da İstanbul'da doğdu. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi'nden mezun olduktan sonra Adli Tıp'ta uzmanlık eğitimi aldı. 1987-1990 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde Klasik Arkeoloji Lisans Eğitimi aldı. 1992'de kurulan Adli Tıp Uzmanları Derneği'nin kurucu üyeleri arasında yer aldı; 1993-1996 arasında derneğin yönetim kurulu başkanlığını üstlendi. Türk Ceza Hukuku Derneği kurucu üyelerinden biridir.
Ödüller: IRCT Bent Sorensen Grant, (1997), İstanbul Üniversitesi Uluslar arası Bilime Katkı Belgesi (1999), İstanbul Tabip Odası Sevinç Özgüner İnsan Hakları, Barış ve Demokrasi Ödülü (2000), Diyarbakır Tabip Odası Barış, Dostluk ve Demokrasi Ödülü (2000), Açık Sayfa Barış, Demokrasi ve Hukuka Katkı Ödülü (2000), International People's Lawyers Eminent Person Grant (2000), BEKSAV Ödülü, (2001), Uluslararası Hrant Dink Vakfı Ödülü (2014), İnsan Hakları Ödülü (2017), Hessen Barış Ödülü (2018).
Emniyet işkence ve çıplak arama haberleri için suç duyurusu yaptı
Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM), resmi internet sitesinden "gözaltında işkence ve çıplak arama" yapıldığı iddiasını paylaşanları "iftira" ile suçlayarak, haklarında "dezenformasyon yasası" kapsamında suç duyurusunda bulunduklarını duyurdu.
İşkence ve çıplak arama iddiaları, Ekrem İmamoğlu'nun tutuklanması protestoları döneminde arttı/Foto: Evrensel
Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) "gözaltında çıplak arama ve işkence" iddialarını ileri sürenleri kınayarak, iddia sahiplerine karşı suç duyurusunda bulunduklarını duyurdu.
Bu iddialar, 19-26 Mart arasında İstanbul başta olmak üzere Türkiye'nin bütün büyük kentlerinde Ekrem İmamoğlu'nun tutuklanmasını protesto eden göstericilere karşı kolluk güçlerinin orantısız şiddete başvurduğu kitlesel direnişlerde gözaltına alınan kadın ve erkekler tarafından dile getirilmişti.
Emniyet Genel Müdürlüğünün resmi internet sayfasından yapılan açıklamada iddiaları gündeme getirenler "Filistin davası kisvesi altında Sayın Cumhurbaşkanımıza hakaret eden ve Devletimizin kurumlarına yönelik açık bir provokasyona imza atanlar" olarak niteledi.
Emniyet Genel Müdürlüğü'nün açıklamasında ima edilenler Erdoğan'ı dört ay önce Haliç Kongre Merkezi'nde İsrail'le silah ticaretinin sürdüğü gerekçesiyle protesto eden İslamcı gençlerdi.
EGM aynı kişilerin "şimdi de Türk Polis Teşkilatı[nın] 180. kuruluş yıl dönümünde, polis barikatı önünde 'çıplak arama' ve 'işkence' iftiralarını sahneye koy[duklarını]" iddia etti.
EGM açıklamasında "Avukatları huzurunda alınan ifadelerinde bu iddiaları dile getirmeyen şahıslar[ın] [Polise] yönelik [...] algı operasyonuna giriş[tiklerini]" iddia etti.
EGM "İşkence iddialarını dile getiren şahısların, doktorlar tarafından verilen raporlarında, 'darp ve cebir izine rastlanmadığı', 'aktif şikayetlerinin olmadığı'[nın] net biçimde belirtil[diğini], "[bu] asılsız iddiaları [...] yayanlar hakkında Türk Ceza Kanunu'nun; 'Halkı Yanıltıcı Bilgiyi Alenen Yayma', 'Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Devletin Kurum ve Organlarını Aşağılama' ve 'İftira' başlıklı maddeleri kapsamında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulunulduğunu" duyurdu.
İddiaların yer aldığı haberler erişime engellendi
İfade Özgürlüğü Derneği (İFÖD) protestolarda çıplak arama ve kötü muamele iddialarının yer aldığı haberlerin erişime engellendiğini, bu doğrultudaki kararın "milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması" gerekçesiyle alındığını bildirdi.
Timur Soykan (solda) ve Murat Ağırel serbest bırakıldıktan sonra
Sabah saatlerinde evlerine yapılan baskınla gözaltına alınan gazeteciler Murat Ağırel ve Timur Soykan gece yarısı çıkarıldıkları nöbetçi 4. Sulh Ceza Mehkemesince haftada üç gün imza ve yurt dışı yasağıyla serbest bırakıldı.
Savcı, iki gazeteciyi de ifadelerine başvurmaksızın saat 18.50 dolayında tutuklama istemiyle hakimliğe sevk etmişti.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı gazetecilerin gözaltına alınmasının “Flash Haber TV isimli televizyon kanalının devri ve satın alınması hususu"yla ilgili olduğuna dair bir açıklama yapmıştı.
Ağırel’in avukatı Enes Ermaner, 7 Nisan Pazartesi günü dosyaya bakan savcıyla görüştüğünü, perşembe saat 13.00’te ifade vermeye gideceklerini ancak buna rağmen ev baskınının gerçekleştiğini belirtti.