Manâda Bugün

*Güven Göktan Uçer 15 Mart 2020'de 2.5 senedir gördüğü kanser tedavisi sonrasında vefat etti.

Bugün öyle bir şey yazsam ki bir anda herkes anlasa istiyorum. Sanki birilerine bir şey anlatmak, yaşanan gerçeği değiştirmek mümkünmüş gibi... Sanki herkesin gerçekleri isteyeceğini, bilgi ve akıl ile ikna olacağını varsayan, belki de -en acıklısı- herkesin bunu seviyor olduğuna inanan saf bir çocuk gibi... Oysa gerçek taşıması yüzleşmesi zor bir yük, tehlikeli bir ilaç çoğu zaman, etkisi ölümcül olabilen. Tarih taşıyor, taşıyabiliyor belki onu sadece.

Bugün insanların ‘dönüşenin bilinmezliği’ ile sadece nefes alıp vermeyi, yani yaşamak dediğinin esasını, hatırlaması gibi belki de… Ben ise; bugün bunu artık yapmayan, çok sevdiğim birini uğurlamış biri olarak yazıyorum, aynen küçük bir çocuk gibi. Bir şeyleri değiştirmek mümkünmüş gibi…

Bugün, önümüzdeki TV’lerde kamu spotunda çocuklar ‘Sağlığımız için evde kal Türkiye!’ diyor. Oysa bundan iki ay önce siyasetten, iş ve insan ilişkilerinden, aybaşı ödemesinden, çocukların okul masrafından, ev kirasından, araba modellerinden bahsediliyordu. Hayatın gündelik manâ arayışında koşturuyorduk, bazen günlük melankoliler basıyordu, bazen zehirli hırslar sarıyordu, güvenli sandığımız yapay yaşam alanları içinde tatlı güçler peşindeydik…

Peki şimdi ne olacak, bugünün bu ‘garip’ birey kişisi nasıl mutlu olacak? Salgın hastalıkla kırıldık, evlere kapandık, belki de öleceğiz sohbetlerimizde ne konuşuyoruz? ‘Korkma abi korona, koy sen ona’… Her şeye bir yalan uyduruyoruz değil mi?  Oysa ‘çaresiz’ bir varlık insan…

Ve duyguları göstermenin güçsüzlük olarak algılandığı, bağımlılık üzerine kurulmuş bir sistemde gerçeği ötelemek kolay. Ama yaşam eninde sonunda onu diretiyor. Çünkü gerçek insanın içinden geçen bir duygu ve her yeni gün bir duygu gidiyor, yenisi geliyor. Ölüm ise gündelik ve sıradan değil ve bugün tüm dünyada herkes kendisi, ailesi, çevresi için ölüm gerçeğiyle yüzleşiyor. Ne zaman olgunlaşır insan, başka çaresi kalmadığında mı acaba?

Bildiğim tek şey bugünden sonra benim için hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacağı... Çünkü şöyle oldu: ‘Benim annem öldü, dünya durdu!’ Beni bu dünyaya getirmiş, can vermiş olanla tek aşılamayacak mesafedeyim artık…

Ve ister çocuk ister 40’larında ol ‘anne giderse, dünya durur’. Bu böyle! Dün biri bana “Seni tanıdığım günden beri bir anne olayın vardı, zordur sana” dedi. Evet doğru, çünkü ben anneme hayrandım. Fikir ayrılıklarımız da boldu vesselam, ama ben anneme, bırakın annem olmasını, bir insan olarak hep hayran oldum. Çünkü bazı insanlar vardır etkilerler; sadece başarıları, güç ve statülerine göre değil, varoluşlarıyla, düşünceleriyle etkilerler. O insanlar, bugün bizim küresel salgın dolayısıyla zorunlu olarak tekrar sorguladığımız mesafeleri, doğal olarak koymuşlardır, kendilerine, sevdiklerine, ailelerine ve hatta çocuklarına bile. O insanlar için “İnanılmaz tabii ki” deriz ya hani. ‘İnanılmaz ve tabii’ sözcüklerini aynı cümlede kullandığımız insanlar olurlar onlar. Onlar, çoğu zaman genç yaşlarında edindikleri farkındalık, düşünsel inanış ve kararlılıkla zaten mesafeli olurlar, son nefeslerine kadar da hiçbir riyakârlık istemezler… Hiç yaşlanmamış, hiç ezilmemiş, yumuşamamış ve bozulmamış kalır bir tarafları… Zira onlar gerçeğe, akla, bilgiye, düşünceye sevdalıdırlar.

Anladığım yaşam süresinin sonuna gelindiğinde-buna yaşlanmak diyoruz- bilinmek, anlaşılmak daha önemli oluyor. Hatta naçizane, yas hakkımın bile elimden alındığı bu modern seferberlik günlerinde; insanın tek mucizesinin anlamak olduğunu düşünüyorum. Önce kendini ve sonra bugünün gerçeğini anlamak. Zira yaşadığımız hayatlar, yarınlar için yeni bir düşünce yapısı oluşturuyor ve yaşama merhamet duymak da istemek de hak. Üstat Einstein “E=mc2, madde ile enerji birbirine dönüşebilir”, üstat Spinoza “Düşünce ve madde farklı değil” dememiş mi? Tünelin sonundaki ışık orada değil mi? Yoksa insanın en büyük düşmanı kibir mi acaba?

Cevapları bilmiyorum ama yaşamın ölümün hep önünde olduğunu, korkuya, acıya ve bilinmezliğe karşı, yanıtın bu olduğunu biliyorum. Ya da ben hayatın kendisinden böyle öğrendim. Yeni olanın yaşayacağını öğrendim. Başka bir zamana ait olanın yanında bildiklerinin düşüncesiyle durmak ve ondan da-çocuklardan mesela- öğrenmek gerektiğini öğrendim. Her çocuk gibi, ben de ilk ve en çok annemden öğrendim…

Sizinle onun, babasından uzakta yetişmiş, öğretmen annenin lisede burslu okuyan kızı olarak, belki biraz da model arayışıyla, 56 yıl öncesinin konjonktürü içinde yazdığı ve “bu dipsiz dünyada, tüm zamanlarda yeni düzen için tek temelin; gerçeğin, bilginin, düşüncenin ve bunun getireceği manânın üzerine kurulacağını” anlattığı yazısını paylaşıyorum. Evet, o artık burada değil. Sokakta her daim kafası dolu yerlere bakarak dalgın yürüyen ben, onu göremeyeceğim bir daha. Ama kafamı kaldırıp onu göklerde aramıyorum. Hayır... Yok öyle bir şey! O artık bir düşünce ve sonsuza dek benimle… Ve bunu okuyorsanız sizinle... Kim bilir manâ arayanınız varsa bugünde, yardımcı olur belki… 

Güven’in kızı Selen