Hagop Ayvaz'ın "cennetim" dediği arşivi izleyiciyle buluşuyor

"Kulis: Bir Tiyatro Belleği, Hagop Ayvaz" sergisi, 15 Aralık'tan itibaren Beyoğlu'ndaki Yapı Kredi Kültür Sanat'ta ziyaret edilebilir.

Hrant Dink Vakfı öncülüğünde Türkiye Tiyatro Vakfı ve Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık işbirliğiyle hazırlanan sergi 21 Şubat 2021'ye kadar açık kalacak. 

Sergi, 1911-2006 yılları arasında yaşamış İstanbullu tiyatro sanatçısı ve yayıncı Hagop Ayvaz'ın kişisel çabalarıyla oluşturduğu tiyatro arşivinden yola çıkarak, toplumsal bellek, kimlik ve mekân bağlamında Türkiye'nin tiyatro tarihine odaklanıyor.

Yapı Kredi Yayınları tarafından aynı adla İngilizce-Türkçe kataloğu da hazırlanan sergi, Hagop Ayvaz'ın bir anlamda "kulis"ine davet ediyor.

Sergi, Türkiye'nin tiyatro tarihi ve sanat hayatından yola çıkarak, toplumların bir arada yaşama kültürlerindeki yerini ve önemini vurguluyor.

Sergi üç bölümden oluşuyor

Ayvaz'ın arşivindeki fotoğraflar, afişler, dergiler, oyun metinleri içeren kitaplar ve defterlerden bir seçki sunan "Kulis: Bir Tiyatro Belleği, Hagop Ayvaz", üç ana bölümden oluşuyor.

İlk bölüm

Tiyatro tutkusu ilk gençlik yıllarına dayanan Hagop Ayvaz'ın figüranlıktan yönetmenliğe, köşe yazarlığından yayıncılığa uzanan yaşamı paralelinde, İstanbul'da Ermenice tiyatro üretimi ve etkinliklerini mercek altına alıyor.

İkinci bölüm

Ayvaz'ın 1946-1996 arasında kesintisiz olarak yayımladığı Kulis dergisinin Türkiye sınırlarını aşan etkileri, dönemin sanat ve siyaset gündemi ekseninde, bir zaman çizelgesi eşliğinde ele alınıyor.

Son bölüm

Osmanlı ve Türkiye tiyatro tarihinde mihenk taşı olmuş sanatçılar, topluluklar, oyunlar ve mekânlara odaklanıyor. Ziyaretçiyi, Türkiye'nin tiyatro geçmişine yeniden bakmaya davet ediyor.

Hagop Ayvaz Arşivi

2006'da Ayvaz'ın ölümünün ardından Agos gazetesine, ardından Hrant Dink Vakfı'na bağışlanan Hagop Ayvaz arşivi, Osmanlıca, Ermenice ve Türkçe, 600'e yakın el yazması ve matbu tiyatro metni, 500'den fazla Ermenice ve Türkçe süreli yayın, dergi ve broşürün yanı sıra fotoğraf, afiş, karikatür, kupür, davetiye, çizim ve kartpostaldan oluşuyor. Yaklaşık 12 bin görsel materyal içeriyor.

2019'da Ayvaz'ın bazı kişisel eşyalarının, aldığı ödüllerin ve 1946-1996 arasında kesintisiz yayımladığı Ermenice kültür sanat dergisi Kulis'in 1104 sayılık tam koleksiyonunun Hrant Dink Vakfı'na bağışlanmasıyla, arşiv daha bütünlüklü bir hal aldı. Hrant Dink Vakfı arşivi dijital ortama aktardı ve araştırmacıların erişimine açtı. 

Sergiye kaynaklık eden Hagop Ayvaz arşivi, 19. yüzyılın ortalarından günümüze Osmanlı ve Türkiye tiyatrosundaki oyuncular, topluluklar ve tiyatro mekânları hakkında çok sayıda özgün içeriği barındırıyor. Gençliğinden itibaren topladığı kitaplar, dergiler, belgeler, afişler, fotoğraflarla dolu çalışma odasını Ayvaz, "cennetim" olarak nitelendiriyordu. 

(AÖ)