“ABD yönetimi kararlı olursa Kongre’deki F-16 muhalefeti aşılabilir”

* Fotoğraf: Murat Gök / AA - Washington / ABD

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye-ABD Stratejik Mekanizması 2. Bakanlar Toplantısı kapsamında, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile dün (18 Ocak) başkent Washington'da bir araya geldi.

Çavuşoğlu ve Blinken, heyetler arası görüşmenin öncesinde basın mensuplarına açıklamalarda bulundu. Basına kapalı devam eden görüşmenin ardından ise ortak bir yazılı açıklama yayınlandı.

Görüşme öncesinde söz alan Blinken, gündemlerinde başta Rusya-Ukrayna savaşı olmak üzere pek çok "bölgesel zorluk" olduğunu söyledi.

Çavuşoğlu ise Blinken ile yapacakları görüşmede ikili ilişkiler, bölgesel konular ve ekonomik işbirliğini konuşacaklarını söyledi:

"Geçen yıl ticaret hacmimiz 30 milyar doları aşmıştı. Hedefimiz 100 milyar dolar ve ekiplerimizin de görüştüğü üzere enerji ve yatırım alanlarında fırsatlar var. Elbette ki özellikle bizim F-16 talebimiz başta olmak üzere ikili savunma işbirliğimizi de ele alacağız."

Türkiye'nin F-16 talebinin, sadece Türkiye için değil NATO ve ABD'nin güvenliği için de önemli olduğunu söyleyen Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, "İşbirliğimiz ve ortak stratejik menfaatlerimize uygun olarak bunun onaylanmasını bekliyoruz" dedi.

"F-16 filosunun modernizasyonu da görüşüldü"

Türkiye-ABD Stratejik Mekanizma toplantısının ardından yayınlanan ortak açıklamada da "Türkiye ve ABD'nin ikili pozitif gündemdeki ivmenin korunması ve ilerlemenin değerlendirilmesi için Stratejik Mekanizma kapsamındaki temaslarını sürdürmeye karar verdikleri" belirtildi.

Açıklamadan öne çıkanlar şöyle:

"Bakan Çavuşoğlu ve Bakan Blinken, somut ve sonuç odaklı ikili pozitif gündeme bağlılıklarını yinelemişlerdir. Bakanlar, Türkiye'nin F-16 filosunun modernizasyonu dahil olmak üzere, Türkiye – ABD savunma ortaklığının güçlendirilmesini ele almışlardır.

"Bakan Çavuşoğlu ve Bakan Blinken, Güney Kafkasya'da barışın ilerletilmesine yönelik eşgüdüm ve işbirliğinin artırılmasında mutabık kalmışlardır.

"Bakan Çavuşoğlu ve Bakan Blinken, mevcut tehdit ve sınamalar karşısında NATO kapsamındaki eşgüdümün ve dayanışmanın artırılmasının yollarını ele almışlardır. Müttefikler olarak müşterek savunmanın yanı sıra NATO'nun Açık Kapı Politikası'na yönelik süregelen bağlılıklarını yinelemişlerdir. Türkiye, Finlandiya ve İsveç arasında, Finlandiya ve İsveç'in NATO İttifakı'na katılım başvurularının ilerletilmesi amacıyla imzalanan üçlü mutabakatın uygulanmasını görüşmüşlerdir.

"Bakan Çavuşoğlu ve Bakan Blinken, Doğu Akdeniz'deki durumu ele almış ve istikrar ile iletişim kanallarının muhafazasının önemi üzerinde mutabık kalmıştır.

"Taraflar, başta PKK ve DEAŞ olmak üzere, terör örgütleriyle mücadele çabalarında yakın eşgüdüm ve işbirliğinin korunmasını öngörmüştür.

"Taraflar, Suriye krizinin tüm veçhelerini ele almış ve Türkiye ile ABD'nin, 2254 sayılı BMGK kararı doğrultusunda Suriyelilerin öncülüğündeki bir siyasi sürece bağlılıklarını tekrarlamıştır."

"F-16 talebi İsveç ve Finlandiya ile bağlantılı değil"

ABD ve Türkiye heyetlerinin görüşmesinin ardından Mevlüt Çavuşoğlu, görüşmeleri Washington'daki Türkiyeli gazetecilere değerlendirdi.

Türkiye'nin F-16 alım talebi dahil ikili ve bölgesel birçok konuyu ele aldıklarını ve toplantının "oldukça verimli geçtiğini" kaydeden Çavuşoğlu, Türkiye-ABD Stratejik Mekanizma toplantılarını kurumsallaştırmak ve yılda en az iki kez toplanmayı ABD'ye teklif ettiklerini söyledi.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, "Türkiye'nin F-16 talebi ile İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliğinin bağlantılı olmadığını, ABD Kongresinin bunları bağlantılı gibi göstermemesi gerektiğini söylüyoruz" dedi.

Çavuşoğlu, NATO üyeliği sürecindeki ülkelerden İsveç'le ilgili Blinken'a, "Özellikle İsveç'in daha yolun başında olduğunu belirttiğini" söyledi.

Çavuşoğlu, ABD yönetimi kararlı durduğu takdirde ABD kongresinin F-16 konusundaki muhalefetinin aşılabileceğini kaydetti.

Türkiye-Yunanistan-ABD ilişkileri

"ABD'nin Yunanistan ile ilişkisinde dengeyi onların lehine bozduğunu" söyleyen Çavuşoğlu, Yunanistan'ın silahsızlandırılmış adaların statüsünü ihmal ettiğini ve ABD'nin bu konuda herhangi bir itirazı olmadığını söyledi.

Çavuşoğlu, ABD'nin Yunanistan'a F-35 satılması konusunda ise "Biz Yunanistan gibi engelleme politikası güden bir ülke değiliz. Biz kendimize güveniyoruz" dedi. Çavuşoğlu, bu konuda ABD'nin iki NATO üyesi ülke arasında daha dengeli olması gerektiğini hatırlattıklarını kaydetti.

Suriye

Görüşmede Suriye konusunu da görüştüklerini anlatan Çavuşoğlu, "Suriye'ye yeniden odaklanmak üzere ABD ile işbirliği yapmaya hazır olduklarını ancak ABD'nin daha önce başta Menbiç Yol Haritası olmak üzere Türkiye'ye verdiği bazı sözleri tutmadığını" söyledi.

Suriye ilgili ABD'nin Özel Temsilci statüsünde bir atamasının olmadığına değinen Çavuşoğlu, ABD'nin Suriye'ye bir Özel Temsilci ataması ve siyasi sürece daha fazla önem vermesi gerektiğini söyledi.

Bugüne kadar Suriye ile ilgili kurulmuş mekanizmaların işlevselliği konusunda "tıkanmışlık" sorununa işaret eden Dışişleri Bakanı, Blinken ile görüşmesinde, "Suriye'ye tekrar odaklanma ve birlikte çalışma" konusunda bazı tekliflerde bulunduğunu belirtti. (SD)