Bakanlıktan Gazeteciye "Haber Kaynağını Açıkla" Baskısı

Gazeteci İlhan Taşçı'ya yaptığı gümrük haberleriyle ilgili, "haber kaynağını açıklamasını" isteyen bir resmi yazı geldi. Taşçı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın talebine "Haber kaynağının gizliliği esastır" yanıtını verdi.

Cumhuriyet gazetesi muhabiri Taşçı, bianet'e yaptığı açıklamada, bakanlığın, yolsuzluk ve hayali ihracat haberlerini değil, konunun basına yansımasını soruşturduğunu söyledi.

Taşçı, 12, 13 ve 14 Kasım'da Esendere Gümrük Sınır Kapısı'yla ilgili "Kapı var sahibi yok", "Gümrükte 2. Perde" ve "400 milyon dolarlık hayali ihracatta sorumlulara değil ortaya çıkaran müfettişlere soruşturma. Bu işte bir terslik var" başlıklı üç haber yaptı.

Haberlerde, sınır kapısında 45 şirketin 400 milyon dolarlık hayali ihracat yaptığı, müfettiş raporlarına dayanarak yazıldı.

Bu haberlerin ardından, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'ndan 20 Aralık'ta bir yazı gazeteye ulaştı. Gümrük ve Ticaret Müfettişi Evren Kılıç ile Gümrük ve Ticaret Başmüfettişi İsmail Gürselli imzalı yazıda, Taşçı'nın haberleriyle ilgili bir inceleme başlatıldığı belirtildi ve haber kaynağının kim olduğu, bu kaynakların Bakanlık müfettişi olup olmadığı soruldu.

Taşçı'ya, "haber kaynağını bildirmesi" için 5 Ocak 2013'e kadar süre tanındı.

Taşçı, 24 Aralık'ta bakanlığa cevaben yazdığı yazıda şunları söyledi:

"Haber kaynağının gizliliği esastır. Basın Yasası'nın 12. maddesi, gazetecilere haber kaynağını açıklamamasına ilişkin bir hak sunar. Evrensel gazetecilik kuralları da haber kaynağının açıklanmaması üzerine şekillenmiştir."

"Bakan soruşturmaya izin vermedi"

Taşçı, 25 Aralık tarihli Cumhuriyet gazetesinde de bu olayı yazarak, gümrükteki yolsuzluktan sorumlu kişilerin soruşturulmasına, Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı'dan izin çıkmadığına değinmişti.

Taşçı ayrıca, "Onay ve taleplerden, Esendere Gümrük Sınır Kapısı'nda yaşananları ortaya çıkaran müfettişler hakkında bu kez de haberi sızdırdıkları gerekçesiyle inceleme başlatıldığı anlaşıldı" diye yazdı.

Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD) de konuyla ilgili yaptığı açıklamada, "Bakanlık ya da herhangi bir kuruluş gazeteciye haber kaynağını soramaz. Taşçı'ya mektup yazarak haber kaynağını soran iki bakanlık görevlisi hakkında soruşturma, buna zemin hazırlayan Bakan hakkında derhal dava açılmalıdır" dedi.

"Basın özgürlüğü ihlal ediliyor"

bianet Hukuk Danışmanı Fikret İlkiz de 17 ve 24 Aralık'taki "Haber Kaynağının Gizliliği ve Sanoma Kararı" başlıklı yazılarında bu konuya değinmişti:

"Türkiye'de gazetecilerin haber kaynaklarının gizliliğinin korunmasını güvence altına alan yargısal denetim yolu veya yasal düzenleme yoktur. Eğer yasal düzenleme yoksa basın özgürlüğü ihlal edilmiştir."

"İç hukuk mevzuatımızda 'yasa' yapılması zorunludur. Böylece gazetecilerin belgeleri ve haber kaynakları üzerindeki denetimin güvenceye kavuşması sağlanacaktır. Aksi takdirde, soruşturma makamları, gazetecilerin tüm haberlerine, bilgilerine, belgelerine ve haber kaynaklarına el koyabilir." (AS)