Dırdıra son: Mansplaining ile mücadele yöntemleri
*Brandi Neal'in bustle.com'da yayınlanan bu yazısını, esitlikadaletkadin.org için Eda Doğançay Türkçeleştirdi.
Bir dakikalığına ‘mansplaining’ hakkında konuşabilir miyiz? Eğer bir kadınsanız veya ikili cinsiyet sistemi içinde kendinizi tanımlamıyorsanız, ‘mansplaining’e maruz kalma ihtimaliniz oldukça yüksektir. Ben maruz kaldım örneğin. ‘Mansplaining’ yapan birine nasıl tepki vermeniz gerektiğini bilemiyor olabilirsiniz. Öfkelenmek desek pek bir işe yaramıyor. ‘Mansplaining’le başa çıkmanın bu yedi yolu, hayal kırıklığı denizinde boğulmaya bir alternatif sunuyor.
‘Mansplaining’, çok eskilere dayanan bir pratik olsa da, Rebecca Solnit 2008 tarihli “Men explain things to me” (Erkekler bana açıklama yapıyor) başlıklı makalesini yayınlayana kadar bu kavram lugatımızın bir parçası değildi. Bir erkeğin bir konuyu, genellikle bir kadına (ama erkeklerin ve kendini ikili cinsiyet sistemi içinde tanımlamayanların da başına gelebilir), küçümseyici veya tepeden bakan bir şekilde açıklıyorsa bu ‘mansplaining’dir – genellikle mansplaining’e maruz kalan kişi, bunu yapan kişiye nazaran ilgili konuda uzmanlığa sahiptir – Tanıdık geliyor mu?
‘Mansplaining’ her yerde ve her zaman karşımıza çıkmasına rağmen, iş yerlerinde kadınların başına sıklıkla gelir. Ve elbette bununla ilgili benim de bir hikayem var: Çalıştığım bir şirkete yeni bir patron gelmişti. Ekip üyelerinin her biriyle ayrı ayrı görüştü ve sıra bana geldiğinde, zamanımızın çoğunu bana işimi (dört yıldan fazla bir süredir başarıyla gerçekleştirdiğim bir işi) açıklamakla geçirdi ve yeterli bir bilgisi olmamasına rağmen. Toplantıdan şaşkın bir şekilde ayrıldığımı hatırlıyorum. Mansplaining yapıldığını anlamam birkaç ayımı aldı.
O anda, keşke şöyle cevap verseydim diye, sık sık düşünürüm. Zamanı geri almak genelde mümkün olmadığı için, bir dahaki sefere ‘mansplaining’e nasıl tepki verebileceğinize dair 7 yol öneriyorum.
Ne düşündüğünüzü açıkça söyleyin
‘Mansplaing’e maruz kaldığınızda ne hissettiğinizi açıkça söylemek zor olabilir, çünkü karşınızdaki kişinin savunmaya geçmesi muhtemeldir.
Twitter Başkan Yardımcısı Nandini Ramani, iş yerlerinde ‘mansplaining’le nasıl mücadele edilebileceği konusunda şöyle bir tavsiye vermişti: “Sizi savunabilecek erkek ve kadın müttefikler veya destekçiler bulun. Zamanla güvenilirliğinizi artırmanıza yardımcı olur ve işler daha kolay hale gelir.”
Sonuç olarak, basit bir yöntemi yok. Ancak bunun hakkında ne kadar çok konuşursanız, dikkat çekerseniz ve sesinizi yükseltirseniz, verimli bir diyalog başlatma olasılığınız o kadar artar. Sessiz kalmak çoğu zaman yardımcı olmuyor.
Sorular sorun
‘Mansplaining’e maruz kaldığınızı fark ettiğinizde, aşağıdaki soruları sorarak karşınızdakini durdurabilirsiniz:
-Konuştuğunuz kişiye, tartıştığınız konularda ne kadar bilgi sahibi olduğunu sorun.
-Siz konuşurken yanıtlarını formüle etmek yerine, söylediklerinizi gerçekten dinleyip dinlemediklerini sorun.
-Konuyla ilgili kişisel bir deneyimleri olup olmadığını sorun.
-Deneyiminizi size açıklamak için hangi niteliklere sahip olduklarını sorun.
Karşınızdakini bilgilendirin
Bazı erkekler mansplaining yaptıklarının farkında olmayabiliyor. Ve açık fikirli bir kişiyle konuşuyorsanız, onları kendileriyle yüzleştirme fırsatınız olabilir (yine de, bunu yapmak zorunda değilsiniz). Dahası, size gerçekten kulak verebilirler.
‘Mansplaining’i açıklamaya yönelik tüm girişimleriniz başarılı olmayacak, ancak denemeden asla bilemezsiniz. Dünyadan bir tane bile mansplaining yapan birini bile silebilirseniz, fark yarattınız demektir.
Yazının devamına buradan ulaşabilirsiniz.
(ED/EMK)
*Görsel: highsnobiety.com