DİSK’in asgari ücret talebi net 5 bin 200 TL

DİSK'in 2022 için asgari ücret talebini net 5 bin 200 TL olarak açıklayan Arzu Çerkezoğlu “Asgari ücretin insanca yaşayacak bir düzeye yükseltilmesi istiyoruz” dedi.

İstanbul

DİSK’in asgari ücret talebi net 5 bin 200 TL

Fotoğraf: Selim Korkutata / AA

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) 2022 için görüşülmeye başlanacak olan asgari ücrete dair talebini açıkladı.

Genel-İş Sendikası’nın Ankara’daki Genel Merkezi’nde yönetim kurulu üyeleriyle birlikte bir basın açıklaması düzenleyen DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, net 5 bin 200 TL çağrısı yaptı.

DİSK’in kurulduğu günden beri asgari ücretin insanca yaşanabilecek düzeyde olması için mücadele ettiğini belirten Çerkezoğlu, yaşanan ekonomik krizle birlikte asgari ücret tespitinin bu yıl her zamankinden daha erken gündeme geldiğini söyledi.

Çerkezoğlu bunun nedeninin geçim sıkıntısı olduğunu belirterek asgari ücretin sadece işçinin değil ailesinin de geçim şartları dikkate alınarak adil bir düzeyde belirlenmesi gerektiğini vurguladı.

TIKLAYIN - Siyasal yalan, hakikat ve asgari ücret

Çerkezoğlu, şunları kaydetti:

"Bütün ücretlere 1000 liralık iyileştirme yapılmalıdır. Ücretlerin asgari ücret kadar kısmı için 1000 lira tutarında vergi ve prim indirimi sağlanmalı ve bu destek Hazine tarafından karşılanmalıdır. Böylece bütün çalışanların ücretlerinde 1000 lira iyileştirme mümkün olacaktır. Gerek yoksulluk sınırı gerek gıda fiyatları artışı gerekse ekonomik büyüme dikkate alındığında 2022 yılında asgari ücret net 5 bin 200 lira olmalıdır.

“Dört kişilik bir ailenin asgari geçim şartlarını belirleyen yoksulluk sınırının Kasım 2021 itibarıyla 10 bin 200 lirayı aştığı, Aralık’ta bunun daha da artacağını öngörerek, bir hanede iki kişi çalıştığında en azından bir yoksulluk sınırı kadar gelir girebilmeli. Bu nedenle 2022 yılı asgari ücreti en az net 5 bin 200 lira olmalıdır. En düşük emekli aylığı, asgari ücret düzeyine yükseltilmeli."

"Asgari ücretlilerden vergi alınmamalı"

Çerkezoğlu, taleplerini şu başlıklarla sıraladı:

Asgari ücret en düşük ücret değil ortalama ücret haline geldi. Asgari ücret tespitinde bu gerçek dikkate alınmalı. Asgari ücret sadece işçinin kendisinin değil ailesinin de geçim şartları dikkate alınarak adil bir düzeyde saptanmalı.
Asgari ücret baskılanmış ve güdümlü resmi enflasyona göre değil geçim şartlarına ve ekonomik büyümeye göre saptanmalı. Dar gelirlilerin gıda enflasyonu ile kişi başına ekonomik büyüme asgari ücret artışında esas alınmalı.
Asgari ücret net ödenmeli. Ücretlerin asgari ücret kadar kısmından vergi alınmamalı ve asgari ücretliye bütçeden sosyal güvenlik pirim desteği sağlanmalı.
Asgari ücret sonrası ücretlere uygulanacak vergi dilimi yüzde 10 olmalı. Vergi dilimlerine uygulanacak tarife enflasyon, ekonomik büyüme ve yeniden değerleme oranları dikkate alınarak saptanmalı.
Asgari ücret artışında yoksulluk sınırı bir kriter olarak dikkate alınmalı ve hanede iki çalışan olması varsayımından hareketle asgari ücret yoksulluk sınırının yarısı civarında olmalı.
Asgari ücret saptanırken bütün ücretlerde iyileşme sağlayacak vergi ve pirim desteği sağlanmalı. En düşük emekli aylığı asgari ücret düzeyinde olmalı.
Diğer emek gelirlerindeki artışlar (ücretler, maaşlar, yevmiyeler ve emekli aylık ve gelirleri) asgari ücret artışının altında kalmamalı.
Sendikalaşma ve toplu pazarlık önündeki engeller kaldırılmalı ve böylece Türkiye bir asgari ücretliler toplumu olmaktan çıkarılmalı.

Asgari ücret şu an ne kadar ve nasıl belirleniyor?

Asgari ücreti, yasa gereği 5'er işçi, işveren ve hükümet temsilcisi olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor. Komisyon, yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında dört kez toplanıyor.

Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp, oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.

Şu an için brüt asgari ücret 3 bin 577 TL. Ancak işçinin bekar ve çocuksuz bir işçinin eline net 2 bin 825 TL geçiyor.

Yıllar bazında net asgari ücret rakamları ise şöyle:

2019: 2020 TL
2018: 1603 TL
2017: 1404 TL
2016: 1300 TL
2015: 1 Ocak-949TL, 1 Temmuz: 1000 TL
2014: 1 Ocak-846 TL, 1 Temmuz: 891 TL
2013: 1 Ocak-773 TL, 1 Temmuz: 803 TL

TIKLAYIN - Türkiye ve Avrupa'da Asgari Ücret Ne Kadar?

Türkiye'nin asgari ücret gerçekleri

2018'den bu yana devam eden ekonomik kriz, Covid-19'un yaratmış olduğu iş ve gelir kayıpları, son aylarda giderek tırmanan fiyat artışları geniş emekçi kesimlerin alım gücünü düşürdü ve pahalılığı en önemli toplumsal sorunlardan biri haline getirdi.
Türkiye OECD ülkeleri içerisinde en fazla haftalık çalışma saatine sahip ülkelerden bir tanesi. Ancak buna rağmen işçiler ekonomik büyümeden ve artan üretimden payını alamıyor.
Asgari ücret düzeyi şu an açlık sınırının altında. 10 bin TL'yi aşan yoksulluk sınırı ile asgari ücret arasında ise büyük bir uçurum var.
TL'nin hızla değer kaybetmesi nedeniyle asgari ücret dolar cinsinden son 15 yılın en düşük düzeyine geriledi.
Asgari ücret Türkiye’de ücretlerin alt sınırı olmaktan çıktı ve son yıllarda giderek ortalama ücret haline geldi. Avrupa ülkeleri içinde asgari ücret civarında ücretle çalışanların oranının en yüksek olduğu ülke Türkiye.
Geniş kesimleri kapsayan asgari ücret üzerinde oldukça ağır bir vergi ve kesinti yükü söz konusu. 2021’de brüt asgari ücretten 750 TL'den fazla vergi ve kesinti yapıldı. Emekçiler tarafından ödenen dolaylı vergilerle asgari ücretin net harcanabilir kısmı daha da azalıyor.

(HA)