DTP'li Kadınlar Meclisi Değiştirdi; Meclis DTP'siz Daha Erkek

Anayasa Mahkemesi'nin Demokratik Toplum Partisi'ni (DTP) kapatması sadece Kürtlerin değil kadınların da parlamentodaki siyasi temsilini eksiltti. DTP'lilerin istifa etmesiyle kadın milletvekili sayısı da 49'den 41'e düşecek. Kadın Adayları Destekleme ve Eğitme Derneği'ne (KADER) göre, parlamentoda yüzde 9 kadın vekil oranıyla Türkiye 189 ülke arasında 134. sırada. Kuruluşundan itibaren kadın haklarını önceleyen, eşbaşkanlarından birini kadın birini erkek olarak belirleyen DTP, yüzde 40 kadın kotası uygulayan sayılı partilerdendi.

DTP Diyarbakır milletvekili, aynı zamanda partinin grup başkan vekillerinden biri olan Gülten Kışanak, mecliste kaldıkları 2,5 yılda kota, kadın-erkek eşitliği komisyonu, grup başkan vekilliği gibi konularda DTP'nin önemli bir yol açtığını söyledi; Meclis'teki eril dille de mücadele ettiklerini belirtti..

Kadın hareketinin parlamentoyla ilişkisi: Geçmişte sınırlı sayıda milletvekilleriyle kurulan iletişim DTP'li kadın milletvekillerinin kadın hareketiyle yakın teması nedeniyle daha geniş bir yelpazeye yayıldı. Katılımcı demokrasiye en önemli katkımızın bu olduğunu düşünüyorum. Temsil görevini almış kişilerin toplumun örgütlü kesimleriyle iletişim halinde olması ve taleplerini yasama faaliyetlerinde dillendirmeleri gerekiyordu.

Kota: DTP'nin kota uygulamasını görünür kılması ve tartışması önemli bir adımdı. Tüzüğümüzdeki yüzde 40 kadın kotası, TBMM'ye de sekiz vekille girmemiz kadınların siyasetteki temsiliyetinin tartışılmasına ve görünür olmasına vesile oldu.

Eşbaşkanlık sistemi: DTP eşbaşkanlık sistemiyle kadınların erkeklerle eşit temsiliyet hakkına sahip olduklarına dair bir model sundu.

Vitrin vekil imajını kırdık: Bizden önce partilerin vitrin olarak kullandıkları, sadece 8 Mart'larda ve 25 Kasım'larda kürsüye çıkan kadınlar DTP'li kadınların bütçeden milli savunmaya, eğitimden çevreye kadar birçok konuda söz almalarıyla birlikte kürsüye daha çok çıkar hale geldiler. Diğer partiler DTP'den geri kalmamak adına kadın milletvekillerini daha çok kürsüye çıkardılar. Ve bu yasamadan denetlemeye kadar birçok konuda kadın bakış açısıyla tartışılmasının da önünü açtı.

Grup başkanlığı: Diğer partilere de yansıdı. Örneğin AKP'nin grup başkan vekillerinden biri kadın oldu.

Kadın-Erkek Eşitliği Komisyonu: İki yıl boyunca kadın örgütleriyle bunu nasıl gerçekleştireceğimiz üzerine toplantılar yaptık. Diğer milletvekilleriyle temas kurulmasına katkı sunduk.

Akil İnsanlar Komisyonu: Parlamentonun dili, üslubu ve yaklaşımı konusunda çok sıkıntı çektik. Özellikle ilk zamanlar şok içindeydik. Erkek vekiller o kadar rahatlardı ki canları isteyince küfürlü ve bağırarak konuşuyorlardı, dilleri çok erildi. Müdahalelerimizle bu konuda ilerleme kaydettiğimizi düşünüyorum. Sık sık burası milletin meclisi ve milletin yarısı da kadın diyerek kadınların talepleri ve sorunlarına dair uyarılarda bulunduk. Komisyonun adındaki "adam" kelimesinin yerine "insan"ı önerdik. Erkek üyelerin tamamı buna itiraz ettiler ancak tartışmalar sonucunda oy birliğiyle isim değişikliğine gittik.(BÇ)