Erdoğan: Vakti geldiğinde Suriye’nin Başkanı ile de görüşebiliriz

* Fotoğraf ve haber: Anadolu Ajansı (AA)

Avrupa Siyasi Topluluğu'nun (AST) dün (6 Ekim) Çekya'nın başkenti Prag'da düzenlenen ilk toplantısı 44 Avrupa ülkesini bir araya getirdi.

Danimarka dışında 43 ülkenin lider düzeyinde temsil edildiği toplantının ardından, Mayıs ayında AST zirvesi önerisini getiren Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron basına açıklamalarda bulundu.

27 Avrupa Birliği (AB) ülkesinin yanı sıra Avrupa kıtasından Rusya ve Belarus dışında 17 ülkenin davet edildiği AST zirvesi hakkında konuşan Macron, "Bazı ülkeler AB'yi terk etti, bazıları katılmak istemiyor ama coğrafyamız aynı, tarihler birbirine geçmiş halde" dedi.

Macron ve Moldova Başbakanı Maia Sandu ile ortak basın toplantısında konuşan ev sahibi Çekya'nın Başbakanı Petr Fiala da AST'nin yararlı bir format olduğunu gördüklerini, AST'nin bundan sonraki toplantılarının Moldova, İspanya ve İngiltere'de düzenleneceğini söyledi.

Paşinyan ile görüşme

AST'nin ilk liderler zirvesinde Türkiye'yi beraberindeki heyetle birlikte Cumhurbaşkanı ve Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan temsil etti. Erdoğan, ikili görüşmelerinin ardından zirvenin yapıldığı Prag Kalesi'nde basın toplantısı düzenledi.

TIKLAYIN - Erdoğan, Azerbaycan ve Ermenistan liderleriyle görüştü

Erdoğan'ın burada yaptığı konuşmanın ardından soru-cevap bölümüne geçildi. Erdoğan, Türkiye ve yurtdışından gazetecilerin Suriye, Ermenistan ve Yunanistan ile ilişkiler, İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyelik süreci, Rusya-Ukrayna savaşı gibi konulara ilişkin sorularını yanıtladı.

Soru-cevap bölümünden öne çıkanlar şöyle:

"Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile gün içerisinde birkaç kez görüştünüz. Kendisi hem Türkiye hem Azerbaycan ile sorunların çözümü konusunda size hangi mesajları verdi?"

"İki ülke arasındaki görüşmelerin özel temsilciler vasıtasıyla devam ettiğini" kaydeden Erdoğan, AST kapsamında yaptıkları görüşmenin samimi bir havada geçtiğini kaydederek bu soruyu özetle şöyle yanıtladı:

"Bu görüşme esnasında bazı talepler söz konusu oldu. Bu taleplerle ilgili olarak da gerek özel temsilcilerimize gerekse dışişleri bakanlarımıza görevlendirmeyi yaptık. Dışişleri bakanlarımız birbirleriyle görüşecekler, özel temsilcilerimiz aynı şekilde görüşecekler ve ondan sonra çıkan neticeye göre adımımızı da atacağız."

"Bir an önce 3 ülke ilişkilerini ısıtalım"

"'Sayın Paşinyan ile görüştük, birtakım yeni talepler dile getirildi.' dediniz. Tam olarak neyi kastetmektesiniz, uzun zamandır aradaki sınırının açılması, Karabağ sorununun çözümlenmesi ile ilişkilendirildi. Oysa ki bu Karabağ sorunu çözüldü deniyor, sınır ne zaman açılacak, diplomatik ilişkiler açısından ne olacak?"

"Konuyla ilgili biliyorsunuz özel temsilcilerimiz var" hatırlatmasında bulunan Erdoğan, bu soruyu şöyle yanıtladı:

"Özel temsilcilerimiz çalışmalarını sürdürüyor, aynı zamanda özel temsilcilerin üzerinde Dışişleri Bakanlarımızın çalışmaları var.

"Dışişleri Bakanlarımız da çalışmalarını sürdürüp bunu bir özet haline getirdikten sonra bizlere bildirecekler ve bu çalışmaların içerisinde özellikle kargo taşımacılığından tutunuz, hava yolu taşımacılığına varıncaya kadar bütün bunlar üzerinde çalışmalarımızı devam ettiriyoruz. Bir an önce Türkiye-Ermenistan-Azerbaycan arasındaki bu ilişkileri ısıtalım ve bu işi çözelim istiyoruz. Ermenistan ile normalleşme sürecinde ön şartımız yok, Azerbaycan ile barış olduğu anda aramızda pürüz kalmaz."

TIKLAYIN - "Barış anlaşmasının önündeki en büyük engel Karabağ'ın statüsü"

Esad ile görüşme olacak mı?

"Sizin Rusya ile yürüttüğünüz buradaki ortaklık Ukrayna Savaşı'ndan önceki gibi seyretmekte, acaba bu bağlamda Suriye Devlet Başkanı [Beşar Esad] ile bir görüşmeniz olması mümkün mü?"

Erdoğan, bu soruyu özetle şöyle yanıtladı:

"Şu an itibarıyla böyle bir şey tabii söz konusu değil. Ama mümkün değildir gibi bir ifadeyi kullanmamda alışılmış bir siyasetçi değilim.

"Dolayısıyla bir vakti saati geldiğinde biz Suriye'nin Başkanı ile de görüşme yoluna gidebiliriz. Şu an itibarıyla zaten alt düzeyde görüşmeler yapılıyor.

"Fakat bizim bütün arzumuz Suriye'deki terör gruplarının buradan arındırılması ve terör gruplarının buradan arındırılması ile birlikte biliyorsunuz burada biz şu anda briket evler yapmak suretiyle geri dönüşü hızlandırmanın adımlarını atıyoruz.

"Tabii Rusya-Ukrayna Savaşı bölgedeki atılacak adımları da bir yerde erteledi. Çünkü Suriye'deki bu olaylarda Rusya'nın da etkin bir rolü var, İran'ın etkin bir rolü var, bir diğer taraftan da koalisyon güçlerinin etkin bir rolü var.

"Tabii koalisyon güçlerinde özellikle başta Amerika olmak üzere terör örgütlerine ciddi manada silah, mühimmat, araç ve gereç takviyeleri, destekleri yapılıyor. Bütün bunları da vakti saati geldiğinde Amerika'nın yetkilileri ile yetkililerimiz görüşerek, bunlardan Suriye'nin gerek kuzeyde doğusunu gerekse tam kuzeyini arındırmalarını hep istiyoruz. Ama şu ana kadar istediğimize ulaştık mı, hayır ulaşmadık, takipçisiyiz, devam ediyoruz."

TIKLAYIN - "Türkiye ve Suriye'nin öncelikleri farklı, normalleşme uzak ihtimal"

"Bir gece ansızın gelebiliriz" ne demek?

"Bir gece ansızın gelebiliriz, dediğinizde Yunanistan'a saldırıda bulunabiliriz mi demek istiyorsunuz?" sorusuna Erdoğan, şu yanıtı verdi:

" Bu sadece Yunanistan için geçerli değil, bizi rahatsız eden, bize saldıran hangi ülke olursa olsun onlara karşı bizim cevabımız: Bir gece ansızın gelebiliriz. Bunu böyle bilmeleri lazım, böyle anlamaları lazım. Şu an itibarıyla siz anladığınıza göre herhalde onlar da anlamıştır."

TIKLAYIN - Türkiye ile ilişkilere Yunanistan'dan bir bakış: "Nasıl iyimser olabilirim ki?"

NATO-İsveç-Finlandiya

"Finlandiya Başbakanı Sanna Marin ile olan görüşmelerinizi nasıl betimlersiniz? Şu aşamada Finlandiya ve İsveç'in NATO üyelik sürecine nasıl bakıyorsunuz?"

Bu soruya Erdoğan'ın yanıtı şöyleydi:

"Doğrusu hanımefendi ile kısa bir görüşme yaptık ama iyi geçti. Kendisine Finlandiya ile ilişkilerimizin İsveç'e göre daha farklı olduğunu söyledim. Çünkü Finlandiya terörün kol gezdiği bir yer değil.

"Ama İsveç, terörün kol gezdiği bir yer. Dolayısıyla burada Finlandiya, İsveç noktasında NATO'nun bir karar vermesi gerekir. Eğer NATO bu kararı Finlandiya lehine verirse biz de bu konuda elimizden geleni yaparız."

TIKLAYIN - "Finlandiya, Türkiye'nin ne istediğini henüz tam anlayabilmiş değil"

(SD)