HDP: Süryani halkının acılarını paylaşıyoruz

Görsel: Sosyal medya ( Midyat'ta SAyfo Anması)

Bugün (15 Haziran 2022, Çarşamba) Sayfo Süryani Soykırımı'nın 107'ncı yılı.

Bethnahrin'in (Mezopotamya) en eski ve yerleşik halklarından olan ve Hıristiyanlığı kabul eden ilk halk olan Süryaniler, 1915 yılında Sayfo yani 'kılıç artığı' diye adlandırılan Soykırıma maruz bırakıldı.

Süryaniler bu yıkımla nüfuslarının üçte ikisini kaybetti, 700 bin Süryani’den geriye yalnızca 200 bin kişi kaldı. Sayfo Süryani Soykırımı'nda yaklaşık 500 bin Süryani yok oldu, 300 bini katledildi, geriye kalan yaklaşık 200 bin kişiden de bir kısmı din değiştirip kimliğini kaybetti, bir kısmı da yaşadığı coğrafyadan göç etmek zorunda kaldı.

TIKLAYIN - Halkına adanmış bir hayat: Surma Hanım

1915 Sayfo Süryani Soykırımı'nın yaşandığı bölgede Süryani nüfusu 200 bine düştü.

Türkiye’de yaşayan Süryanilerin nüfusunun ise yaklaşık 35 bin civarında olduğu biliniyor. Soykırımın ardından zorunlu göçler, 'Türkleştirme ve Müslümanlaştırma' politikalarıyla birçok Süryani kimliğini kaybetti, gözaltında veya 'faili meçhul' cinayetlerle zorla kaybettirildi.

Halkların Demokratik Partisi (HDP), Sayfo Soykırımı’nın 107. yıl dönümünde açıklama yayınladı.

HDP Halklar ve İnançlar Komisyonundan Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Tülay Hatimoğulları imzası ile yayınlanan açıklamada, “Süryani halkının beklentisi özür ve yüzleşmedir ve bu beklentinin karşılanması, eşit yurttaşlık temelinde birlikte yaşamak için atılacak önemli bir adım olacaktır” denildi.

“Süryanilerin hakları halen çiğneniyor”

Açıklama özetle şöyle:

“Sayfo’nun 107. yılında hayatını kaybedenleri bir kez daha saygıyla anıyor ve Süryani halkının acılarını derinden paylaşıyoruz. 

“Bu topraklarda yaşamış olan Süryani-Asuri-Arami-Keldani halkı ve diğer Hristiyan halklar, bu toprakları zenginleştiren kültürler ve inançlar olmuşlardır.

"Soykırımın ardından yaşanan zorunlu göçler, “Türkleştirme ve Müslümanlaştırma” politikaları, Süryani kimliğinin asimile edilmesine yönelikti. Baskılarla Süryanilerin anadilleri olan Süryanice yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bırakıldı. Yüzlerce yerleşim yeri adı Süryanice’den Türkçe’ye çevrildi, yayın organları kapatıldı ve mallarına-mülklerine el konuldu. 

“Bugün halen Süryani halkının hakları çiğneniyor, örneğin okul ve ibadethane açma taleplerine izin verilmiyor, şahıs ve vakıf mülklerine sistemli bir şekilde el konuluyor. Yıllar sonra boşaltılan köylerine geri dönen Süryaniler ölümle, kaybedilmeyle karşı karşıya bırakılıyor. 

“Süryani halkının beklentisi özür ve yüzleşmedir ve bu beklentinin karşılanması, eşit yurttaşlık temelinde birlikte yaşamak için atılacak önemli bir adım olacaktır.”

Seyfo ne anlama geliyor?

Seyfo, 1915'te meydana gelen Süryani soykırımı anlamındadır. Seyfo sırasında Osmanlı İmparatorluğu sınırları içindeki Süryanilerin 250.000 kadarı katledilmişti.

Metropolit Afram Basavm'ın verdiği resmi bilgilere göre, sadece Turabdin Bölgesi'nde, 1914-1918 yıllarında meydana gelen Seyfo sırasında; 346 Süryani köyü Müslümanların ve askerlerin saldırısına maruz kalmıştı.

156 kilise ve manastır yakılmış, yıkılmıştı. Toplam 13.350 Süryani ailesi, 90.313 Süryani katledilmişti. Ayrıca 154 Ruhani de öldürülmüştü.

1915'te 90 Süryani köyünde 6.463 aile yaşıyordu. 1992'de ise sadece 457 aile kalmıştır. 2017 yılında ise tüm Turabdin'de yaşayan Süryanilerin sayısı 2.500-3.000 kadardır.

Seyfo'dan kurtulan Süryanilere huzurlu ve güvenli bir hayat verilmiş olsaydı bugün Turabdin'de 250 bin kadar Süryaninin yaşaması gerekirdi. Günümüzde Türkiye'de yaşayan Süryanilerin toplam sayısı 15 bin kadardır.

(EMK)