İDEF: İkizdere sahipsiz değil

* Fotoğraflar: İDEF - Twitter

İkizdere Dernekler Federasyonu (İDEF), İkizdere'de yapılan doğa talanını protesto etmek amacıyla Kadıköy Rıhtımda basın açıklaması gerçekleştirdi. 

Açıklamada söz alan İstanbul Rize Masası Başkanı Necati Ekşi, taş ocağı projesinin hukuka ve usule tamamen aykırı olduğunu belirterek, ilgili bakanlığa karşı açılan davaların henüz karara bağlanmadığını aktardı. 

Taş ocağı yol çalışması kapsamında bölgede sayısız ağacın köklendiğini, hafriyatla birlikte dereye atıldığını söyleyen Ekşi, şimdiden çevresel zararların yaşandığını kaydetti. 

Mezopotamya Ajansı’nın (MA) aktardığına göre, köylülerin hayatta kalabilmek için en doğal ve anayasal haklarını kullandığını ifade eden Ekşi, iş makinelerinin pandemi yasakları ve kolluk kuvvetlerinin desteği ile yol çalışmasına devam ettiğini söyledi.   

Ekşi: Hukuksuz ve haksız muamele

Rize Valiliği’nin İkizdere ilçe sınırlarını kapsayan soyut bir yasaklama kararı getirerek, köylülerin toplanma ve basın açıklaması yapmalarını engellemeye çalıştığını söyleyen Ekşi, açıklamalarına şöyle devam etti:

“Rize Valiliği sırf taş ocağı çalışmasının devamı edebilmesi için bu yasaklama kararını almıştır. Öyle ki bu kararda köylünün alanda bulunması genel sağlığa aykırı bulunurken aynı sakınca Bakanlık, şirket faaliyetleri için zikredilmemiştir. İkizdereliler 35 gündür pek çok hukuksuz ve haksız muamele ile karşı karşıya kalmıştır. 

TIKLAYIN - İkizdere'de eylem ve etkinlikler yasaklandı

“Kurulan çadırlar kolluk kuvvetlerince bir gece yarısı el konulmuş, el konulma ile ilgili hiçbir resmi karar tebliğ edilmemiştir. Avukatlar ve desteğe gelen gazetecilerin halkla buluşması engellenmiş, avukatların çalışma sahasında yaşanan heyelanla ilgili davaya delil teşkil edebilecek tespit yapmasına izin verilmemiştir.”

“Bazıları şirketin sözcülüğünü yaptı”

Ekşi, Rize İlçe Belediye Başkanlarının, Muhtarlar Derneği’nin, Rize STK ve odalarının taş ocağını destekleyen nitelikteki açıklamalarına ilişkin şöyle konuştu:

“Adeta şirketin sözcülüğü yaparak halktan ve doğadan değil şirketten yana olduklarını göstermişlerdir. Biz Rize Masası olarak tarafımızı net bir şekilde belirledik, iş makineleri gidene kadar İkizdere halkının yanında yer alacağız, yaşamı savunacağız.”

TIKLAYIN - Rize'de iktidara yakın kurumlar: Taş ocağı istiyoruz

Yılmaz: Geri dönüş olmayacak

Ardından basın açıklamasını yapan İDEF Başkan Yardımcısı Musa Yılmaz, direnişlerinin devam ettiğini söyleyerek, taş ocağının durdurulması için mücadelelerinden geri adım atmamaya ant içtiklerini belirtti:

“Bu bir doğa katliamıdır. Sadece bizlerin yaşam alanı değil, yaban hayatının da yok oluşudur. Havanın suyun yüzyıllık ağaçların yok oluşudur. Deli balın kayboluşudur. Tüm bunlar geri dönüşü olmayacak tahribattır. Bu yüzden taş ocağına sessiz kalmadık, kalamazdık. Haklı olduğumuzu kamuoyu da gördü, arkamızda durdu.”

“Davamız hak arayışı”

“Biliyoruz ki, buradaki direnişi bölmek için çeşitli gerçek dışı söylemlerle algı yaratılmakta ve kamuoyuna servis edilmektedir. Davamız, hak arayışıdır. Hakkımıza sahip çıkma davasıdır. Hak arayışında olan bizlere yapılan yakıştırmalarının tamamını reddediyoruz.

“Bugün susarsak, sessiz kalırsak yarın başka bir yer için aynı durum yaşanırsa konuşmaya savunmaya hakkımız olmayacak. O yüzden hem mahkemelerde, hem de yıkmaya devam ettikleri alanda, hem de sesi olan her kentin her meydanında, sokağında hak arayışımızı sürdüreceğiz.”

İkizdere’de taş ocağı

Rize’nin İkizdere ilçesine bağlı İyidere sahiline yapılması planlanan lojistik liman için 2020’de ihaleye çıkıldı. İhaleyi 1 milyar 719 milyon lira karşılığında iktidara yakınlığıyla bilinen Cengiz İnşaat ve Yapı&Yapı A.Ş. ortaklığı kazandı.

Projede deniz dolgusu öngörülüyordu. Bu nedenle ham madde temini için taş ocakları ve bağlantı yoluna ihtiyaç duyuldu. Ham madde ihtiyacının karşılanabilmesi için Eskencidere Vadisi’nde bulunan Cevizlik ve Gürdere köylerinde 17 adet parsel için acele kamulaştırma kararı çıkarıldı. Karar Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan imzasıyla 19 Mart 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı.

Bunun üzerine köylüler harekete geçerek, vadinin girişine çadır kurup nöbet tutmaya başlarken, alınan kararı da yargıya taşıdı. Ancak inşaatı gerçekleştirecek olan Cengiz Holding çalışanları 21 Nisan’da jandarma eşliğinde vadiye girerek taş ocağı için yol açma çalışmalarına başladı.

Vadi girişine barikat kuran jandarma köylülerin alana girişini engelledi. Direniş süresince köylülere gazlı ve fiili müdahaleler gerçekleşti. Gözaltına alınanlar oldu, birçok kişiye de koronavirüs tedbirleri kapsamında uygulanan sokağa çıkma kısıtlamasına uymadığı gerekçesiyle para cezası kesildi.

Bu sırada Cengiz İnşaat’ın 3 Mart 2021’de kapasite artışı talebiyle başvuru yaptığı ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı 11. Bölge Müdürlüğü’nün, şirkete yeni bir taş ocağı açması için izin verdiği ortaya çıktı.

Eylemlere rağmen çalışmalarına aralıksız devam eden Cengiz İnşaat, konuya ilişkin ilk kez yaptığı yazılı açıklamasında “hammadde temin edilmesi planlanan” taş ocağının yerinin Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından seçildiğini söyledi.

İkizdere’de direnen halk için “marjinal gruplar” ifadesini kullanan Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu da 10 Mayıs’ta köylüleri ikna etmek için bölgeye gitti. “İkizdere Lojistik Limanı için almamız gereken en uygun taşın olduğu bölgede yaşayan bazı vatandaşlarımızın rahatsızlığı oldu,” diyen Karaismailoğlu, “Eğer 10 tane ağaç etkilenecekse yerine 100 tane ağaç ekeceğiz. 13,5 hektarlık bir alanda liman için olmazsa olmaz olan taşın dolgusu için burası kullanılıp, iki yılı doldurmadan buradan çıkmayı taahhüt ediyoruz,” diye konuştu.

Karaismailoğlu bölgeden protestoyla uğurlandı, sonra da halkın kandırılmaya çalışıldığını öne sürdü.

Rize Valiliği 16 Mayıs’ta İkizdere ilçesi sınırlarında polis ve jandarma sorumluluk bölgelerinin tamamında “kamu düzeninin sağlanması” gerekçesiyle eylem ve etkinlikleri 15 gün süreyle yasakladığını duyurdu.

İkizdereliler inşaat durdurulana kadar mücadeleye devam edeceklerini açıkladı.

İkizdere hakkında

İkizdere-Eskencidere Vadisi Türkiye’nin eşsiz doğal alanlarından biri. Dünyada koruma altındaki 200 vadi arasında ve aynı zamanda doğal sit alanı. Ayrıca, Kültür ve Turizm Bakanlığınca “Termal ve Kış Turizmi Yeni Destinasyonu” olarak belirlenmiş durumda. Yörede bakanlık tarafından “örnek yayla” modeli uygulanması planlanıyor.

Dolayısıyla bölge hem örnek yayla hem doğal sit alanı hem de turizm alanı olarak geçiyor. Ünlü Anzer ballarının yapıldığı Anzer Yaylası, Çamlık Mesiresi, Çağrankaya Yaylaları ve Ovit Dağı da İkizdere içinde yer alıyor.

İlçenin ekonomisi genel olarak tarıma dayalı. Başlıca tarım ürünleri çay ve patates ancak az miktarda kivi, mısır, armut ve fındık da yetiştiriliyor. Yaylacılık metoduyla sığır ve koyun beslenirken arıcılık da bölgedeki bir diğer geçim kaynağı.

Vadide şu anda faal 15 adet HES, iki adet de taş ocağı bulunuyor.

(TP)