İngiltere, İnsan Hakları Yasası'nı değiştirmeye hazırlanıyor

* Fotoğraf: Pixabay

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), İngiltere'de yapılması planlanan İnsan Hakları Yasası değişikliği ile ilgili bir analiz yayınladı.

HRW Batı Avrupa Araştırmacısı Kartik Raj imzasıyla yayınlanan analizde, ülkenin gerekli gördüğünde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarını uygulamamasını öngören tasarının "İnsan Hakları Yasası" değil, "Yanlışlar Yasa Tasarısı" olduğu ifade edildi.

Raj, "İnsan Hakları Yasası'nı 'Britanya Haklar Yasa Tasarısı' ile değiştirmenin hakları korumaya yönelik düzenlemeleri zayıflatacağını" söyledi.

TIKLAYIN - Londra'dan Ruanda'ya mülteci ihracı için havalanacak uçağı AİHM durdurdu

Söz konusu yasa tasarısı, İngiltere hükümetinin Ruanda hükümetiyle yaptığı 120 milyon sterlinlik bir anlaşma kapsamında "ülkeye yasadışı yollardan giren" bazı sığınmacıları Ruanda'ya gönderme adımının 15 Haziran'da AİHM tarafından engellenmesinin ardından geldi.

Yasa değişikliği teklifinde ne var?

Bu bağlamda, Adalet Bakanı Dominic Raab'ın sunduğu teklif, İngiltere mahkemelerinin yasal üstünlüğü bulunduğuna vurgu yapıyor.

Tasarı yasalaşırsa, AİHM kararlarının, her zaman İngiltere mahkemeleri tarafından takip edilmesi gerekmediğine ve İngiltereli bakanların AİHM'in kararlarını uygulayamayabileceğine hükmedilecek.

Yasa değişikliği teklifine göre, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne taraf herhangi bir devlet hakkında geçici tedbir alınabilmesine olanak veren AİHM İçtüzüğü'nün 39'uncu maddesinin, iç hukukta kamu kurumlarını veya yetkililerini bağlamadığı açıkça belirtilecek.

Raab, konuya ilişkin açıklamasında, "Bu reformlar ifade özgürlüğünü güçlendirecek, daha fazla yabancı suçluyu sınır dışı etmemize ve halkı tehlikeli suçlulardan daha iyi korumamıza olanak sağlayacak" dedi.

Bakan Raab, ayrıca, İngiltere'nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nden çekilmeyeceğini ifade etti.

"Derinden endişe verici"

HRW araştırmacısı Kartik Raj, söz konusu düzenlemenin neden "derinden endişe verici" olduğunu özetle şu şekilde listeledi:

"Tasarı, İngiltere mahkemelerine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin ve mahkemenin kararlarına uyulup uyulmadığını denetleyen kuruluşun karar ve ara kararlarını göz ardı etmek için hukuki bir temel sunuyor.

"Mahkemede hak iddia etmeye çalışan insanların önüne usul yönünden yeni zorluklar getiriyor.

"Hükümetin insan hakları korumalarını hak eden insanlar ile hükümetin davranışlarına dayanarak insan hakları korumalarını hak etmediğini düşündüğü insanlar arasında ayrım yapmasını amaçlıyor.

"Kamu kurumlarının insan haklarına ilişkin yükümlülüklerini azaltmaya çalışıyor ve bunu yaparken insan hakları hukukunu özellikle kadınlar, kız çocukları, yaşlılar ve ötekileştirilmiş insanlar için koruyucu bir mekanizmadan ziyade bürokratik formaliteler olarak nitelendiriyor.

"İnsan hakları hukukunun ülke dışındaki bölgelerde uygulanmasını sınırlandırmayı hedefliyor; örneğin, İngiltere askeri güçlerinin ülke dışında işlediği ihlaller için hesap verme ihtimalini düşürüyor."

Adalet Bakanı Dominic Raab'ın sunduğuteklifı ile ilgili süreci de özetleyen Raj, "Adalet Bakanının meclise getirdiği yasal düzenleme yürütme erkinin gücü ele geçirmesini temsil ediyor. Bir Haklar Yasa Tasarısı olmaktan çok öte, bu bir Yanlışlar Yasa Tasarısı" ifadelerini kullandı.

"Kafa karıştırıcı ve gereksiz"

Öte yandan, BBC Türkçe'nin haberine göre, İngiltere hükümeti söz konusu yasa değişikliği teklifini ilk olarak Aralık ayında açıklamış, hukukçular tasarıyı "kafa karıştırıcı ve gereksiz" bularak eleştirmişti.

İngiltere Hukuk Cemiyeti Başkanı Stephanie Boyce, İnsan Hakları Yasası'nda yapılması öngörülen değişikliğin ülkede insan hakları ihlallerinin önünü açabileceğini söylemiş ve şu yorumda bulunmuştu:

"Bu, İngiliz hukuku için geriye doğru atılmış bir adımdır. Yetkililer, bazı hak ihlallerini kabul edilebilir olarak görmeye başlayabilir." (SD)