Medya Çocuk Haklarında "Taş"ın Altında Kalıyor

Medya toplumsal gösterilere katılan çocukların haklarını görmezden gelmeye onları "suçlu" gibi göstermeye devam ediyor. Mersin'de düzenlenen gösterileri gazeteler ve televizyonlar "Çocuklar polise taş yağdırdı" başlığıyla verdi; yasak olmasına karşın çocukların görüntüleri gizlenmedi. Hürriyet gazetesi ise internet sitesinde polislerin taş atan çocuklara taşla karşılık verdiği görüntüleri yayınladı.

Taşa karşı polis ateş açtı

Mersi'ndeki gösterileri Vatan gazetesi , "Çocuklar polise taş yağdırdı"  başlığıyla verdi. Haberde polislerin taş atan çocukları gaz bombası ve havaya ateş açarak dağıttığı anlatılıyor. Ama polisin yaşları 10 ila 15 arasında değişen çocuklara uyguladığı bu orantısız güç, kimseyi rahatsız etmemiş olacak ki, hiç sorgulanmıyor. Taşa karşı çocuklara isabet etmesi muhtemel olan ateşli silah karşılaştırmasına hiç girilmiyor.

NTV ise internet sitesinde kullandığı habere "Mersin'de çocuklar yine taş attı!" başlığını uygun görmüş. Anlaşılan haberi siteye koyan editörler, çocukları "ne yapsan uslanmaz" kategorisinde değerlendiriyor. Çocuklar bu şekilde suçlanarak masumiyet karinesi açıkça ihlal ediliyor. Polisin gaz bombası kullandığını yazan NTV, Vatan gazetesinden farklı olarak polisin havaya plastik mermi ile atış yaptığını bildirmiş.

Star gazetesinin başlığı ise daha vahim: "Terör örgütü yandaşları tarafından kullanılan çocuklar polisi taşladı." Gazetenin başlığı atan yazı işlerine çocukların "terör örgütü üyelerince kullanıldıklarından" nasıl bu kadar emin olduklarını sormak gerekiyor. Masumiyet karinesinin ihlal edilmesi bir kenara, haberde bu enformasyona dayanak teşkil edecek tek bir satır da bulunmuyor.

Mersindeki gösterilerin görüntülerini WebtTv'de yayınlayan Hürriyet.com.tr ise "Taş atan çocuğa taşla karşılık verdiler" başlığını kullanmış. Görüntülerde taş atan çocuklara polislerin de taş attığı görülüyor. Başlıkta çocuklar değil, sanki polisler durumun mağduruymuş gibi gösteriliyor. Çocukların yüzleri yasak olmasına karşın kapatılmıyor.

Basın Kanunu'na göre yasak

Yeniden ve yeniden hatırlatmakta fayda var: Basın Kanunu'nun 21. maddesi "18 yaşından küçük suç faili ya da mağdurlarının kimliklerini açıklayacak ya da tanınmalarına yol açacak şekilde yayın yapmayı" kesin biçimde yasaklıyor; yapanlar hakkında idari para cezası öngörüyor.

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti ise, "Çocuklarla ilgili suçlarda sanık, tanık ya da mağdur (maktul) olsun, 18 yaşından küçüklerin açık isimleri ve fotoğrafları yayınlanmamalıdır" etik kuralını getiriyor.

Uluslararası Gazeteciler Federasyonu rehber ilkeleri, "Çocuklarla ilgili her türlü materyalin yayınlanmasında onlara verilebilecek zarar en aza indirmeleridir" diyor. Çocuk Hakları Bilgi Ağı (CRIN) rehber ilkelerinde ise "Hiçbir çocuğa zarar vermeyin; yargılayıcı, kültürel değerlere duyarsız, çocuğu tehlikeye atan veya küçük düşüren tavır ve yorumlardan kaçının" tavsiyesinde bulunuluyor. (SP)