Şemdinli Davası Sivil Yargıya Dönmeyi Bekliyor

Avukatlar, 18 Aralık'taki duruşmasında Şemdinli davasının yeniden sivil yargıya gitmesi için askeri mahkemenin karar vermesini bekliyor.

Şemdinli'deki Umut Kitabevi'nin 9 Kasım 2005'te bombalanmasıyla ilgili davada, müdahil avukatlar, askerlerin sivil mahkemelerde yargılanmalarının önünü açan yasa değişikliğinin ardından, askeri mahkemenin görevsizlik kararı vermesini istemişti.

Davanın 9 Ekim'deki duruşmasında, Van'daki Askeri Mahkeme, savcının bu konuyla ilgili yazılı görüş sunmak için süre istemesini kabul etmiş ve davayı ertelemişti.

Avukatlar, davanın Van'daki Özel Yetkili Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülmesi gerektiğini savunuyor. Avukatlar, aynı başvuruda, özgün iddianamede sanık olarak yer alan ama yargılanmayan dönemin Kara Kuvvetleri Komutanı Yaşar Büyükanıt'la ilgili dosyanın da Genelkurmay askeri savcılığından istenmesini talep etmişti.

Yasa değişikliği davanın seyrini değiştirdi

9 Temmuz'da yürürlüğe giren 5918 sayılı yasa değişikliği, askerlerin örgütlü suçlarla ilgili ağır ceza mahkemelerinde yargılanmasını öngörüyor.

Büyükanıt'ı suçlayan savcı meslekten ihraç edilmişti

Davanın ilk savcısı Ferhat Sarıkaya, iddianamede, Şemdinli'deki Umut Kitabevi'nin bombalanmasının sanık astsubaylar Ali Kaya ve Özcan İldeniz'in amirlerinin sorumluluk ve bilgisi dışında olamayacağını yazmış, Büyükanıt'ı görevi kötüye kullanmak ve suç örgütü kurmakl suçlamıştı. Ancak Van 3. Ağır Ceza Mahkemesi, asker kişilerin yargılanmasıyla ilgili düzenlemeye dayanarak dosyayı Genelkurmay askeri savcılığına göndermiş, sanık Ali Kaya için "Tanırım, iyi çocuktur" diyen Büyükant yargı karşısına çıkmamıştı.

Daha sonra Genelkurmay Başkanı olan Büyükanıt, şimdi emekli. Büyükanıt, Genelkurmay Başkanı'yken yaptığı son konuşmalardan birinde, sivil mahkemenin Şemdinli davası kararı için "hukuk cinayeti" diyebilmişti.

Savcı Sarıkaya'ysa Hakim ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından meslekten ihraç edilmiş, avukatlık yapmasına da izin verilmemişti.

Askeri mahkemenin ilk kararı: Sanık askerlere tahliye

Kasım 2005'te Hakkari'nin Şemdinli ilçesindeki Umut Kitabevi'nin bombalanmasıyla ilgili davada, Van 3. Ağır Ceza Mahkemesi, sanık astsubaylar Ali Kaya, Özcan İldeniz ve dosyasını ayırdığı üçüncü sanık Veysel Ateş'e 39'ar yıldan fazla ceza vermişti.

Ancak Yargıtay 9. Ceza Dairesi 16 Mayıs 2007'de Kaya ve İldeniz'in "asker olmaları", üzerilerine atılı suçun "görevleri sırasında" oluştuğu gerekçesiyle kararı bozmuş, Van'daki mahkeme de bu karara uyarak dosyayı Van Jandarma Komutanlığı'ndaki askeri mahkemeye göndermişti.

Müdahil avukatlar, adil yargılamanın gerçekleşmeyeceği gerekçesiyle davadan çekilmişti. Askeri mahkemenin ilk kararıysa, tutuklu sanıkları tutuksuz yargılanmak üzere Aralık 2007'de serbest bırakmak olmuştu. (TK)