Gazeteci Mağdene Vicdani Ret Davası

Yazar Perihan Mağden hakkında, haftalık "Yeni Aktüel" dergisinde Aralık 2005'te yayımlanan "Vicdani Ret Bir İnsan Hakkıdır" başlıklı yazısında "halkı askerlikten soğuttuğu" iddiasıyla, üç yıl hapis istemiyle dava açıldı.

Mağden'e davayı İnsan Hakları Derneği (İHD), bir yazılı açıklama ile kınadı. Vicdani hakkın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 9. maddesinde "vicdan özgürlüğü" kapsamında değerlendirildiğini bildiren İHD, "demokratik bir toplumda bu konuda farklı düşünenlerin bulunmasından daha doğal bir durum olamaz" diyerek davanın takipçisi olacaklarını bildirdi.

Zorunlu askerliğe "ülke şartları" kriteri

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, Genelkurmay Başkanlığı Adli Müşavirliği'nin başvurusu üzerine başlattığı soruşturmayı tamamladı.

Soruşturma kapsamında ifade veren Mağden, yazısında herkesin askerlik yapmak zorunda olmadığını anlattı ve 15 aylık askerlik süresinin uzunluğuna değindi.

Gazeteci aleyhinde düzenlenen iddianamede ise, "Ülkemizin içinde bulunduğu coğrafi şartlar göz önüne alındığında zorunlu askerliğin ne denli önemli olduğu ortadadır" deniyor.

Ayrıca, silah altına alınan kişilerin yeteneklerine göre Doğu ve Güneydoğu'da öğretmen ve doktorluk yaptığı, gerektiğinde diğer alanlarda görev verildiği iddia ediliyor.

İddianamede, yazıda ifade özgürlüğünü kullanılmasından ziyade, halkın askerlikten soğutulduğu ileri sürülüyor.

Üç yazıdan dokuz yıl hapis isteniyor

Ayrıca, "Ülkede Özgür Gündem" gazetesi muhabiri Birgül Özbarış da, gazetesinin 15 Mayıs 2005 tarihi sayısında çıkan "Ne askerlik, ne savaş" başlıklı yazı dizisi ve "Türkiye Rolünü Oynarsa" başlıklı yazıdan aynı gerekçe ile yargılanıyor.

Cumhuriyet Savcısı Nihat Erdem'in açtığı üç davada gazetecinin, Ceza Yasası' nın 318. maddesi ve Terörle Mücadele Yasası'nın 6/2 maddesinden toplam 9 yıl hapsi ve ayrıca para cezası isteniyor.

"Ne askerlik, ne savaş" yazısından 8 Aralık 2005'te Beyoğlu 2. Asliye Ceza Mahkemesi'ne çıkan gazeteci Özbarış, değişik tarihlerde yayımlanan "Savaş karşıtı buluşma" ve "Vicdani retçiler AB müzakereleri süresince zorunlu askerliğin tartışılmasını istedi" haberi ile "Retçilerden AB'ye mesaj var" başlıklı söyleşiden de sorumlu tutuluyor. Gazeteci, üç davadan da 10 Mayıs'ta hakim karşısına çıkacak.

Yasa ne diyor?

1 Haziran'da yürürlüğe giren Ceza Yasası'nın "Halkı askerlikten soğutma" başlıklı 318. maddesine göre "(1) Halkı, askerlik hizmetinden soğutacak etkinlikte teşvik veya telkinde bulunanlara veya propaganda yapanlara altı aydan iki yıla kadar hapis cezası verilir. (2) Fiil, basın ve yayın yolu ile işlenirse ceza yarısı oranında artırılır." (EÖ/TK)