ABD’de enflasyonla mücadele için son 28 yılın en yüksek faiz arttırımı

* Fotoğraf: Anadolu Ajansı (AA) - Arşiv

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) merkez bankası Fed, artan tüketici fiyat endeksi karşısında politika faizini arttırma yoluna gitti.

Fed, dün (15 Haziran) aldığı kararla ülkedeki yüksek enflasyon ile mücadele kapsamında politika faizini 75 baz puan arttırdı. Bu, Fed'in 1994 yılından bu yana yaptığı en yüksek faiz arttırımı anlamına geliyor.

Deutsche Welle (DW) Türkçe'nin aktardığına göre, Fed pandemi döneminde izlenen "sıfır faiz" çizgisini Mart 2022'de terk ederek tüketici fiyatlarındaki artışlar sebebiyle politika faizini yüzde 0,25'e yükseltmişti. Ardından, Mayıs ayında politika faizi yüzde 0,50'ye yükseltildi.

Söz konusu faiz arttırım kararı, ABD Çalışma Bakanlığı'nın 10 Haziran 2022 tarihinde açıkladığı yüzde 8,6 yıllık tüketici enflasyonun ardından geldi. Bu oran, ABD'de son 41 yılın en yüksek enflasyon oranıydı.

Artan enflasyon karşısında alınan son faiz artırımı kararı ile birlikte ülkedeki faiz aralığı yüzde 1,50-1,75 aralığına çekilmiş oldu.

Biden'dan petrol üreticilerine çağrı

COVID-19 pandemisinin ilk iki yılının ardından iyileşme trendi gösteren ABD ekonomisi, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali ile başlayan süreçte enerji ve gıda fiyatlarının artması ve küresel emtia fiyatlarının sekteye uğramasının etkisiyle yüksek enflasyon ile karşı karşıya kaldı.

Bu bağlamda dün bir açıklama yapan ABD Başkanı Joe Biden, ABD merkezli petrol rafinerilerinin pandemi döneminde karlarını üç kat arttırdığını kaydederek daha fazla benzin ve mazot üretme çağrısında bulundu. 

The Guardian'ın aktardığına göre, Biden'ın çağrısı ABD'deki akaryakıt pompa fiyatlarının rekor seviyede yüksek seyretmesinin ardından geldi. 

ABD Başkanı, petrol üreticilerine yazdığı mektupta, "Ailelerin karşı karşıya kaldığı sıkıntı, acilen harekete geçmeyi hak ediyor" dedi: "Şirketlerinizin söz konusu krizi ele alacak somut ve kısa vadeli çözümler üretmek adına yönetim ile birlikte çalışması gerekiyor."

Öte yandan, ABD Hazine Bakanı Janet Yellen da 1 Haziran'da CNN haber kanalına verdiği röportajda, ülkedeki enflasyonun seyrine ilişkin geçen yıl yaptığı yorumlarda yanıldığını ifade etmişti.

Enerji ile gıda fiyatlarını artıran beklenmedik ve büyük şoklar olduğunu, ekonomiyi kötü etkileyen arz dar boğazlarının yaşandığını anlatan Janet Yellen, ayrıca ABD'deki enflasyonun çok yüksek olduğunu ve düşürülmesi gerektiğini berlirtmiş, çekirdek enflasyonun düştüğünü, fakat petrol fiyatlarının yüksek seyretmeye devam ettiğini kaydetmişti.

Avrupa'dan da faiz arttırımı sinyali

9 Haziran'daki toplantısında faiz oranlarını değiştirmeme karar alan Avrupa Merkez Bankası da Euro bölgesindeki faiz oranını Temmuz ayında 25 baz puan arttırma sinyali vermiş, konuyla ilgili açıklamasında "Yüksek enflasyon hepimiz için büyük zorluk" ifadelerini kullanmıştı.

TIKLAYIN - Avrupa Merkez Bankasından faiz arttırma sinyali

Türkiye

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Mayıs ayına ilişkin açıkladığı aylık enflasyonu yüzde 2,98, yıllık enflasyonu da yüzde 73,50 olarak verdi.

TÜİK'le birlikte bağımsız akademisyenlerin oluşturduğu Enflasyon Araştırma Grubu da (ENAG) kendi verilerini yayımladı.

ENAG'a göre enflasyonda aylık artış yüzde 5,46 olurken, 12 aylık enflasyon yüzde 160,76 olarak kayda geçti.

Öte yandan, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) önceki dört ayda olduğu gibi Mayıs'ta da politika faizinde bir değişikliğe gitmedi.

TIKLAYIN - "Faiz politikası değişmezse hiperenflasyon yakın"

(SD)