Afgan Kadınına Şiddet Engellenemiyor

Bir yıl zarfında, Afganistan'da kadına yönelik şiddet olaylarında 2012'de en az yüzde 30 artış yaşandı. Ayrıca kadınlara yönelik vahşi cinayetlerde de bir artış söz konusu.

BBC Türkçe'nin haberine göre Birleşmiş Milletler (BM) Afganistan'da kültürel baskılar ve polisin tutarsız tavrı sorunun çözümü önünde engel olarak duruyor.

Afganistan'da 2009 yılında aile içi şiddeti önlemek için Kadınlara Karşı Şiddetin Önlenmesi Yasası'nın çıkarılmıştı. BM raporunda yasa sonrası bazı ilerlemeler görülmesine rağmen, genelde uygulamada güçlük yaşandığını ortaya koyuyor.

Raporda, adli makamlara ulaşan vakalar veya medya aracılığıyla duyulan olayların, sadece "buzdağının tepesi"ni oluşturduğu kaydediliyor. Yeni yasa çerçevesinde çözülen davaların sayısı hala düşük. Davalar genelde jirga adı verilen aşiret meclislerine veya benzeri kurumlara sevkediliyor ve rapora göre bu da yasanın uygulanmasını engelliyor. Raporda polisin ayrıca silahlı gruplara mensup veya nüfuz sahibi saldırganları tutuklamakta isteksiz davrandığı belirtiliyor.

10 Aralık'ta Kadın İşleri Bakanlığı'nın Laghman vilayet müdürü Nadya Sidiki'de, kimliği belirlenemeyen bir tetikçi tarafından işine giderken öldürüldü. Selefi Hanifa Safi, Temmuz 2012'de bombalı bir saldırıda öldürülmüştü. İki olayın da sorumluluğu üstlenen olmadı.

İki gün önce Kabil'de Afganistan çapından kadın hakları savunucuları ile görüşen Uluslararası Af Örgütü Afganistan Araştırmacısı Horia Mosadiq, örgütün sitesinde yaptığı açıklamada "Bu hiç de istisnai bir şiddet olayı değil. Nadya Sidiki'nin selefinin de birkaç ay önce öldürülmüş olması güvenlik güçlerinin onu ve diğer kadın hakları savunucularını yeterli bir şekilde koruyamadığını gösteriyor. Kadınlara yönelik şiddet konusundaki cezasızlık Afganistan'da oldukça yaygın, insan hakları ihlallerini gerçekleştirenler nadiren yaptıklarından sorumlu tutuluyor. Hükümete derhal, Nadya'nın öldürülmesi ile ilgili bağımsız bir soruşturma başlatması ve Kadın İşleri Bakanlığı temsilcilerine sağlanan korumanın seviyesini arttırması çağrısında bulunuyoruz. Hükümet aynı zamanda Kadına Yönelik Şiddetin Ortadan Kaldırılması yasasının da eşit oranda uygulanmasını sağlamalı. Yasa zorla evlilik, tecavüz, dayak ve kadınlara yönelik diğer şiddet eylemlerini suç saymakta. Yasa Ağustos 2009'da çıkarılmasına rağmen hala düzensiz bir şekilde uygulanıyor" diye konuştu.

Afganistan'da cezalandırılanlar genellikle mağdurlar oluyor. BM raporunda şiddet gördükleri evlerden kaçan kadınların kovuşturmaya uğradığını da belirtiyor

Daha önce Mart ayında Afgan Devlet Başkanı, din adamlarının hazırladığı ve 'kocalara eşlerini dövme izni' de veren belgeyi onaylamıştı.

Birleşmiş Milletler, NATO'nun 2014'te ülkeden çekilmesinin ardından durumun daha da kötüleşeceğinden endişe ediliyor. (HÇ/HK)