AP Komitesi: Türkiye Reformları Geciktirdikçe Müzakereler Etkilenecek

Avrupa Parlamentosu Dış İlişkiler Komitesi, Hollandalı parlamenter Ria Oomen-Ruijten'in hazırladığı Türkiye'yle ilgili raporu oy çokluğuyla kabul etti. Oylamada 53 ''evet'', 2 ''hayır'' oyu ve 4 çekimser oy kullanıldı. Raporun yasal bir bağlayıcılığı bulunmuyor.

Raporda dikkat çeken bazı saptamalar ve konular şöyle.

Reformlar gecikmemeli

Rapor Başbakan Erdoğan'ın 2008'in reformlar yılı olacağına dair sözlerini memnuniyetle karşılandığını ve sözünü reformları uygulayarak tutmasını istiyor. "Reformlarda daha fazla gecikme AB müzakerelerinin gidişatını ciddi olarak etkileyecektir" deniyor.

AKP'ye kapatma davası

"Adalet ve Kalkınma Partisi'ne (AKP) açılan kapatma davasının sonuçlarına dair kaygılıyız" diyen Komite, Anayasa Mahkemesi'nin hukukun üstünlüğüne, Avrupa standartlarına ve Venedik Komisyonu'nun parti kapatmalarla ilgili ölçütlerine uymasını bekliyor."

İfade özgürlüğü ve 301. madde

Rapor 301. maddeyle ilgili değişiklik girişiminin, ifade özgürlüğü önünde engel olan bu madde ve diğer maddelerin kökten değiştirilmesiyle ilgili bir ilk adım olarak görüldüğünü söylerken, hükümeti ve Meclis'i bu reformu geciktirmemeye, böylece bu maddelerin ifade özgürlüğünün keyfi şekilde engellenmesinin önünü almaya çağırdı.

Ordunun rolü

22 Temmuz seçimlerine atıfla, "demokrasinin ordunun siyasi süreçlere müdahalesine üstün gelmesinden memnunuz" diyen Komite silahlı kuvvetlerin sivil denetime tam olarak saygı göstermesi gerektiğini yazdı.

Kürt sorunu

Komite hükümeti Kürt sorununa kalıcı çözüm için siyasi bir inisiyatif başlatmaya çağırdı. Bunun Güneydoğu'nun sosyoekonomik, kültürel kalkınması için kapsamlı bir ana plan içermesini de istedi.

Devlet okullarında ve özel okullarda Kürtçe öğrenilebilmesi ve Kürtçe'nin yayıncılık, kamusal yaşam ve kamu hizmetlerinde kullanılabilmesi için gerçek olanaklar yaratılmasını da istedi.

DTP'ye kapatma siyasi çözümü engeller

Demokratik Toplum Partisi'nin kapatılmasının soruna siyasi çözüme ters etki yapacağını, belediye başkanlarına ve Kürt siyasetçilere Kürtçe konuştukları için açıla davalara ve Leyla Zana'ya mahkumiyet kararına üzüldüğünü bildiren Komite, DTP'den de PKK'yle aralarına açık bir mesafe koymalarını, PKK'den de derhal ateşkes ilan etmesini ve buna uymasını istedi.

Anayasa cinsiyet eşitliğini sağlamalı

Komite yeni anayasa çalışmalarına da değinerek, Anayasa'nın toplumsal cinsiyet eşitliğini güvenceye alması, genel ahlak gibi muğlak ölçütlerden uzak durulması, kadınları aile veya toplumun bir parçası olarak gören anlayış yerine kadınların insan haklarını önceliklendirmesi gerektiğini bildirdi.

Raporda üniversitelerde başörtüsü yasağının kaldırılmasının da sivil topluma danışılmadan yapıldığına dikkat çekiliyor.

Mayısta Parlamento görüşecek

Rapor gelecek ay Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu'nda son kez tartışıldıktan sonra oylanacak. (TK)