DSÖ VE ECDC RAPORU

Avrupa’da 17 binin üzerinde maymun çiçeği vakası

Dünya Sağlık Örgütü ve Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi, maymun çiçeği virüsünün Avrupa kıtasındaki seyri, 9 Ağustos itibari ile vaka sayıları ve vakaların demografik bilgilerini ortaya koyan ortak bir çalışma yaptı.

İstanbul

Avrupa’da 17 binin üzerinde maymun çiçeği vakası

* Fotoğraf: Canva

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC), "küresel halk sağlığı acil durumu" ilan edilen maymun çiçeği salgınının Avrupa'daki seyrini ele alan ortak bir çalışma yayınladı.

DSÖ ve ECDC'nin dün (10 Ağustos) yayınladığı rapora göre, 9 Ağustos 2022 itibariyle, maymun çiçeğinin endemik olmadığı Avrupa kıtasındaki 41 ülke ve bölgede toplam 17 bin 897 vaka tespit edildi.

Söz konusu verilerin Uluslararası Sağlık Tüzüğü (IHR) mekanizmaları ve resmi bildirimlere dayandığını belirten DSÖ ve ECDC, Avrupa Gözetim Sistemi (TESSy) üzerinden paylaşılan verilerinin ise Avrupa'daki 35 ülke ve bölgede toplam 17 bin 509 vakaya işaret ettiğini kaydetti.

Buna göre, TESSy sistemi üzerinden rapor edilen vakaların 17 bin 407'sini laboratuvarlarda yapılan testler ile doğrulanmış vakalar oluşturuyor.

Rapor, maymun çiçeği virüsünün semptomlarının kıtada en erken 3 Nisan 2022'de ortaya çıktığını da gösteriyor.

Vakaların yüzde 40'ı 31-40 yaş grubunda

Avrupa bölgesindeki maymun çiçeği vakalarının çoğunluğunun 31-40 yaş arası kişilerde (yüzde 40) ve erkeklerde (yüzde 99) görüldüğünü ortaya koyan rapora göre, vakaların yüzde 24'ü 41-50 yaş grubunda, yüzde 23'ü ise 18-30 yaş grubunda tespit edilmiş durumda.

DSÖ ve ECDC'nin raporu aynı zamanda hastalığın teşhis edildiği kişilerde görülen semptomları da ele alıyor. Buna göre, vakaların yüzde 94,8'inde deri döküntüsü görülürken yüzde 65'inde yüksek ateş, yorgunluk, kas ağrıları, titreme veya baş ağrısına rastlandı.

Toplam vaka sayısının yüzde 5,8'ine tekabül eden 455 vaka hastaneye yatırılırken bu kişilerin 163'üne klinik bakım uygulandı.

En çok vaka İspanya'da

Üç vakanın da 9 Ağustos itibariyle yoğun bakıma alındığını kaydeden DSÖ ve ECDC, bu kişilerden birinin yoğun bakıma alınma sebebinin maymun çiçeği virüsü ile ilgili olmadığını, diğer iki kişinin ise maymun çiçeği virüsü sebebiyle sonrasında hayatını kaybettiğini belirtti.

Maymun çiçeğine ilişkin ülke bazında da veri paylaşan rapor, vakaların 13 binden fazlasının İspanya, Almanya, İngiltere ve Fransa'da tespit edildiğini ortaya koydu. En çok vaka ise İspanya'da belirlendi.

Raporda, İspanya'daki vaka sayısının 5 bin 162, Almanya'da 2 bin 982, İngiltere'de 2 bin 973 ve Fransa'da 2 bin 423 olduğu kaydedildi.

Maymun çiçeği hastalığı nedir?

Maymun çiçeği, 1980'li yıllarda tamamen ortadan kalkan çiçek hastalığının bir çeşit akraba virüsü.

ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezi'ne (CDC) göre, hastalık 1958'de maymun kolonilerinde keşfedildi. İnsana bulaşan ilk vaka 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde (DRC) rapor edildi.

O tarihten bu yana Benin, Kamerun, Orta Afrika Cumhuriyeti, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Gabon, Fildişi Sahili, Liberya, Nijerya, Kongo Cumhuriyeti, Sierra Leone ve Güney Sudan'ın da içinde bulunduğu 11 Afrika ülkesinde bu virüs görüldü.

Belirtileri ne?

Ateş, döküntü, şiddetli baş ağrısı, sırt ağrısı, kas ağrıları, halsizlik ve şişmiş lenf düğümleri, maymun çiçeği ile ilişkili en yaygın belirtiler.

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, maymun çiçeği olan hastalarda ateşin başlamasından sonraki 1 ila 3 gün içinde deri döküntüleri görülüyor. Döküntüler daha çok yüzde yoğunlaşırken, yüze ilave olarak, avuç içi ve ayak tabanları, ağız mukozasını, cinsel organları da etkiliyor.

Maymun çiçeğinin kuluçka süresi genellikle 6 ila 13 gün olarak bilinse de DSÖ'ye göre bu süre 5 ila 21 gün arasında değişebiliyor.

Tedavisi var mı?

DSÖ'ye göre, şu anda maymun çiçeği için önerilen özel bir tedavi yok.

Çiçek hastalığına karşı aşılamanın hastalığı önlemede yaklaşık yüzde 85 oranında etkili olduğu ileri sürüldü.

2003 yılında ABD'de yaşanan yayılmada, 47 kişi hayatını kaybetmişti.

Maymun çiçeği virüsü taşıyan kişilerin çoğu hastalığı hafif atlatsa bile DSÖ'ye göre, bu virüsten ölüm oranı yüzde 11 civarında. Çocuklar ve gençlerde ölüm oranı daha fazla olabiliyor.

(SD)