Avrupa Konseyi: Kayyum atamaları uluslararası hukuka aykırı
Haberin İngilizcesi için tıklayın
Avrupa Konseyi’nin alt kollarından Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi Türkiye’de hükümetin belediyelere atadığı kayyumların uluslararası hukuka aykırı olduğunu belirten bir karara imza attı.
Kongre, kayyum atamalarını Türkiye'deki yerel demokrasi açısından "aşağılayıcı bir durum" olarak değerlendirdi.
2019'daki yerel seçimlerdeki yüzde 84’lük katılımın Avrupa Konseyi’ndeki en yüksek oranlardan birisi olduğuna vurgu yapan Kongre, bunu memnuniyetle karşıladıklarını belirtti.
Ancak hükümetin seçilmiş belediye başkanlarını ‘terörizmin aşırı geniş tanımına dayanarak’ ve aleyhte bir ceza soruşturması açarak görevden almasının endişe verici olduğunu dile getirdi.
Kongre, bu durumun Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının demokratik seçimini ciddi şekilde baltaladığını ve Türkiye'de yerel demokrasinin düzgün işleyişini engellediğini belirtti.
Türkiye'den terörizm tanımını değiştirmesini, belediye başkanlarını mahkeme kararı olmadan görevden almamasını ve belediye başkanlarının görevlerinin etkin bir şekilde yerine getirmelerinin sağlanmasını istedi.
Kararın ilgili şöyle:
…Son olarak, seçim sonrası dönemde, Türkiye'deki muhalefet adayları, seçimleri kazandıktan sonra görevlerini yerine getirme konusunda tehditlerle veya temel birtakım zorlukların fiilen önlerine çıkarılmasıyla karşı karşıya kaldılar.
Ülkenin güneydoğusundaki elliden fazla yerde (çoğunlukla muhalefet partisi HDP'den) düzinelerce yerel seçilmiş belediye başkanı ve meclis üyesinin, seçimlerin ardından terör bağlantılı suçlamalar nedeniyle tutuklu yargılandığı ve yerlerine seçimlerde ikinci gelen iktidar partisinden adayların veya vali ve kaymakam gibi merkezi yetkililerin kayyum olarak atandığı Türkiye'de 2019 yerel seçimlerinden sonra daha da vahim bir durum meydana geldi. Bu durum, Kongre, Avrupa Konseyi Genel Sekreteri ve bu uygulamanın uluslararası hukuku ihlal ettiğine karar veren Venedik Komisyonu tarafından birçok kez şiddetle eleştirildi.
Kongre Türk yetkilileri, mevcut terörle mücadele mevzuatındaki terörizm tanımının kapsamının daraltılarak insan haklarına ve demokrasi değerlerine saygıyı sağlayacak şekilde değiştirmeye davet ediyor.
Kongre Türk yetkilileri ayrıca, seçimlere katılmaları kabul edilen ve seçimleri kazanan adayların görevlerini yerine getirme haklarından etkin bir şekilde yararlanabilmelerini sağlamaya davet ediyor.
Kayyum atanan belediyeler
HDP, 31 Mart 2019 Yerel Seçimlerde Kürt illerindeki belediyelerden 65'ini kazandı. HDP'nin kazandığı 3'ü büyük, 5'i il, 45'i ilçe, 12'si belde toplam 65 belediyeden 6'sına mazbata verilmedi. 50'sine kayyum atandı.
- 19 Ağustos 2019: Van Büyükşehir, Mardin Büyükşehir ve Diyarbakır Büyükşehir Belediyeleri
- 17 Eylül 2019: Diyarbakır Kulp Belediyesi
- 18 Eylül 2019: Erzurum Karayazı Belediyesi
- 18 Ekim 2019: Hakkari Merkez Belediyesi, Hakkari Yüksekova ve Mardin Nusaybin Belediyesi
- 22 Ekim 2019: Van Erciş Belediyesi, Diyarbakır Kayapınar Belediyesi, Diyarbakır Bismil Belediyesi ve Diyarbakır Kocaköy Belediyesi
- 29 Ekim 2019: Şırnak Cizre Belediyesi
- 2 Kasım 2019: Van Saray Belediyesi
- 4 Kasım 2019: Mardin Kızıltepe Belediyesi
- 9 Kasım 2019: Van İpekyolu Belediyesi
- 13 Kasım 2019: Şırnak İdil Belediyesi, Diyarbakır Yenişehir Belediyesi, Diyarbakır Hazro Belediyesi ve Tunceli'nin Mazgirt ilçesine bağlı Akpazar Belde Belediyesi
- 16 Kasım 2019: Şanlıurfa Suruç Belediyesi, Mardin Mazıdağı Belediyesi, Mardin Derik Belediyesi, Mardin Savur Belediyesi
- 7 Aralık 2019: Van Muradiye Belediyesi, Van Özalp Belediyesi, Van Başkale Belediyesi ve Batman İkiköprü Belde Belediyesi
- 18 Aralık 2019: Muş Varto Belediyesi, Muş Bulanık Belediyesi ile Muş Erentepe Belde Belediyesi
- 21 Aralık 2019: Diyarbakır Sur Belediyesi
- 23 Mart 2020: Batman Merkez Belediyesi, Diyarbakır Ergani Belediyesi, Diyarbakır Eğil Belediyesi, Diyarbakır Lice Belediyesi, Diyarbakır Silvan Belediyesi, Bitlis Güroymak Belediyesi, Iğdır'ın Halfeli Belde Belediyesi ve Siirt Gökçebağ Belde Belediyesi
- 15 Mayıs 2020: Iğdır Merkez Belediyesi, Siirt Merkez Belediyesi, Siirt Baykan Belediyesi, Siirt Kurtalan Belediyesi, Muş Altınova Belde Belediyesi
- 24 Haziran 2020: Elazığ Sarıcan Belde Belediyesi
- 13 Temmuz 2020: Ağrı Diyadin Belediyesi
- 2 Ekim 2020: Kars Merkez Belediyesi
- 2 Mart 2021: Erzurum Karaçoban Belediyesi
(HA)
