Azerbaycan tezkeresi ne anlama geliyor?

*Bölgeye nakledilen Rusya askeri birlikleri.

Türkiye Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasıyla gönderilen tezkerede, "Azerbaycan'ın, işgal altındaki topraklarının kurtarılması yönünde önemli başarı elde ettiği" şeklinde açıklamalar yer aldı. 

Meclis'te oylamaya sunular tezkerenin metninde Rusya nezdinde "varılan mutabakata göre, ateşkese uyulup uyulmadığının denetlenmesi amacıyla işgalden kurtarılan Azerbaycan topraklarında bir 'Ortak Merkez'in oluşturulacağı" belirtildi ve Cumhurbaşkanı tarafındaneklendi: 

"TSK'nin Ortak Merkezin görevlerinin ifası yönünde hareket etmek üzere yabancı ülkelere gönderilmesi, bu kuvvetlerin Cumhurbaşkanının belirleyeceği esaslara göre kullanılması ile risk ve tehditlerin giderilmesi için her türlü tedbirin alınması ve bunlara imkân sağlayacak düzenlemelerin Cumhurbaşkanı tarafından belirlenecek esaslara göre yapılması için anayasanın 92'nci maddesi uyarınca bir yıl süreyle izin verilmesi hususunda gereğini bilgilerinize sunarım."

Kaç "barış gücü" noktası var? 

Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, dün Rusya'ya ait "barış gücü birliklerinin" Stepanakert ve Şuşa'ya girdiğini söyledi.

Şoygu, "barış gücünde" yer alan toplam 1960 askerin 1100'den fazlasının bölgeye intikal ettirildiğini belirtti ve ekledi:

"10-11 Kasım'da Laçin koridorunda kontrol sağlandı, barış gücü birlikleri dün 17:00'de Stepanakert'e girdi. Stepanakert ve Şuşa'nın bulunduğu bölgede 4 gözlem noktası kuruldu."

Şoygu, Karabağ'daki Güney sorumluluk bölgesindeki 9 gözetim noktası ile Kuzey sorumluluk bölgesindeki 9 gözetim noktasının ise birkaç gün içinde tümüyle kurulmuş olacağını açıkladı.

Çelişkili açıklamalar: Rusya ne diyor? 

Rusya merkezli Kommersant gazetesi, "Rusya'nın Türk askerlerini Dağlık Karabağ'a almayacağı" yönendi bir yorum yaptı.

Haberde, Türkiye ve Rusya'nın "barış gücü askerlerinin" tanımı ile ilgili mücadeleye girdiği belirtilirken, Ankara'nın TSK askerlerinin Karabağ'da, Rusya askerleri ile bulunmasını talep ettiği kaydedildi.

Ancak habere göre, Rusya "Türkiye askerlerinin Karabağ'da devriyesine izin vermeyecek."

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, geçen hafta yaptığı açıklamada Karabağ'a Rusya-Türkiye "barış güçlerinin" beraber konuşlandırılması konusunun ele alınmadığını söyledi. 

Peskov, gazetecilerin bu konuyla ilgili sorusuna "(Türkiye ile) ortak işbirliği bölgemiz Karabağ'da yer almayacak, Azerbaycan topraklarında yer alacak, burada bir izleme merkezi oluşturulması söz konusu" yanıtını verdi.

"Belli başlı fikir ayrılıklar var"

Aynı günlerde Rusya'dan bir heyet Türkiye ile "barış gücünün" ayrıntılarını konuşmak için Ankara'ya geldi. 

Heyetin ziyaretinin ardından Russia Today'e (RT) konuşan Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, şunları belirtti:

"Türkiye Karabağ krizinin çözümünde askeri operasyonu, güç kullanımının olduğu bir senaryoyu onaylama yönünde tutarlı bir tavır sergiledi. Bu konuda Türk meslektaşlarımızla ciddi şekilde fikir ayrılığı yaşadık ve yaşıyoruz.

"Bununla birlikte, bu durum en üst düzey de dahil olmak üzere, tüm düzeylerde sıkı etkileşimi sürdürmemize engel teşkil etmiyor".

"Belli başlı fikir ayrılıkları varken, liderler arasındaki işbirliği gerekli olması halinde birçok bölgesel konuyu çözmek için çabalarımızı bir araya getirme imkanı veriyor."

Türkiye tarafı ne diyor? 

"Ortak mutabakat zaptı bu sabah imzalandı"

Cumhurbaşkanı Erdoğan geçen hafta partisinin grup toplantısında şu açıklamayı yaptı:

"Türkiye, anlaşmanın uygulanmasını gözetmek ve denetlemek üzere bölgede kurulacak ortak barış gücünde, Rusya ile birlikte yer alacaktır. Ateşkesin kontrolü ve denetimi için oluşturacağımız Ortak Türk-Rus Merkezi ile ilgili mutabakat zaptı bu sabah imzalandı."

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ateşkes sonrası yaptığı ilk açıklamada "Ateşkes imzalandı üç ülke arasında. Şimdi bunun nasıl gözetleneceği, denetleneceği konusunda görüşmelerimiz devam ediyor" demişti. 

Ateşkes hakkında özet bilgi

Azerbaycan ve Ermenistan arasında 27 Eylül'de başlayan ve üç ateşkes girişiminin hepsinin dakikalar sonra bozulmasıyla süren çatışmalar 10 Kasım'da Rusya'nın girişimiyle imzalanan "kalıcı ateşkesle" durdu. 

Anlaşmanın "barış gücü" ile ilgili maddesinde şöyle deniliyor: 

"Dağlık Karabağ ile Ermenistan'ın bağlantısını sağlayacak ve aynı zamanda Şuşa şehrini etkilemeyecek olan Laçin koridoru (5 km genişliğinde) Rusya Federasyonu barış gücünün kontrolünde kalır.

Tarafların mutabakatı ile Dağlık Karabağ ve Ermenistan arasındaki bağlantıyı sağlayacak Laçin koridorunun yeni güzergahı için önümüzdeki üç yıl içinde inşaat planı oluşturulacak ve daha sonra bu güzergahın korunması için Rus barış gücü konuşlandırılacak."

TIKLAYIN - Karabağ anlaşması neleri değiştirdi?

(PT)