Bağdat ve Erbil'de İran'a öfke

Fotoğraf: Erbil'e füze saldırısı/ANHA

Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi dün, hafta sonu İran Devrim Muhafızlarının füze saldırısında hedef aldıkları Kürdistan Bölgesel Yönetimi başkenti Erbil'i (Hewler) ziyaret etti.

Irak Başbakanlık Basın Ofisince yapılan açıklamada, el-Kazımi'nin beraberindeki heyette İçişleri Bakanı Osman el-Ganimi, Savunma Bakanı Cuma İnad ve Ulusal Güvenlik Müsteşarı Kasım el-Araci'nin yer aldığı bildirildi. Saldırı bölgesinde incelemelerde bulunan Kazımi, daha sonra saldırıda tahrip olan televizyon kanalı K24'ü de ziyaret etti.

El-Kazımi Erbil ziyareti kapsamında, KBY Başkanı Neçirvan Barzani, KBY Başbakanı Mesrur Barzani ve Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) Başkanı Mesut Barzani'yle ayrı ayrı görüştü.

Ne olmuştu? 

İran Devrim Muhafızları (İDM) , Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) başkenti Erbil'e cumartesiyi pazara bağlayan gece yarısı saat 01:00'da 12 balistik füzeyle saldırı gerçekleştirmişti. İDM saldırı gerekçesi olarak 'İsrail danışma merkezinin hedef alındığı' gösterdi.

KBY yetkilileri merkezin varlığını yalanlarken Bağdat'taki siyasi parti ve liderlerin çoğunluğu da söz konusu saldırıyı kınadı. Tahran, Irak'taki vekilleri aracılığıyla daha önce de ABD üssünün varlığı gerekçesiyle Erbil'e ve havaalanına füze saldırıları düzenlemişti.

Devrim Muhafızları'nın saldırıyı doğrulamasının ardından açıklamalarda bulunan bir kaynak, Devrim Muhafızları'na bağlı Tesnim Haber Ajansı'na söz konusu güçlerin Erbil'deki bir 'Siyonist üsse Fatih 110' tipi hassas isabetli füzeler ateşlediğini' aktardı. Saldırının 'Siyonistlerin Irak toprakları üzerinden İran'a karşı bazı kötü amaçlı faaliyetler gerçekleştirmesinden' kaynaklandığını vurguladı. Kaynak, bu nedenle Devrim Muhafızları'nın onları bu topraklarda cezalandırmak istediğine dikkat çekti.

İran'a öfke

İran'ın saldırısı, Bağdat ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi halkı arasında ve resmi çevrelerde öfke uyandırdı. 

KBY Başkanı Neçirvan Barzani, federal hükümete ve uluslararası topluma Erbil'e yönelik bu tekrarlanan saldırılara ciddiyetle karşı çıkma çağrısı yaparken Kürdistan Bölgesel Bakanlar Kurulu Başkanlığı da İran'a sert tepki gösterdi. 'Uluslararası toplumun bu korkakça saldırılara karşı sessizliğini' kınadı.

Başkanlık, yaptığı açıklamada Erbil'in kentteki ABD konsolosluğu yakınında bir İsrail üssünü vurma bahanesiyle 'korkakça bir saldırıya maruz kaldığını' ve hedef alınan alanın sivil yerleşim bölgesi olduğunu belirtti.

Bakanlar Kurulu Başkanlığı açıklanan gerekçenin, bu kötü suçun asıl amacını gizlemeyi amaçladığını ve saldırıyı gerçekleştirenlerin iddialarının gerçeklerden uzak olduğunu vurguladı. Başkanlık, açıklamasında "İran bu saldırıları defalarca tekrarlamıştır ve uluslararası toplumun bu korkakça saldırılara karşı sessiz kalması da bunun devam etmesinin önünü açacaktır" denildi.

Başkanlık, Birleşmiş Milletler'i (BM), ABD'yi, Avrupa Birliği'ni (AB), Arap Birliği'ni, Federal Hükümeti, Irak Parlamentosu'nu ve İran hükümetini 'bu asılsız saldırıları acilen soruşturmaya, hedef alınan bölgeleri ziyaret etmeye, gerçekleri kamuoyuna açıklamaya ve bu saldırılar karşısında sağlam bir tavır takınmaya' çağırdı.

İran Devrim Muhafızları, saldırıların sorumluluğunu resmi olarak kabul etmeden önce İçişleri Bakanlığı ve bölgedeki Terörle Mücadele Müdürlüğü, 'Irak sınırı dışından 12 balistik füzenin fırlatıldığını ve Erbil'deki ABD Konsolosluğu'nun hedef alındığını' açıkladı. Aynı şekilde saldırıda herhangi bir can kaybının yaşanmadığı ve bir televizyon kanalı da dahil bazı binalarda da maddi hasara yol açtığı belirtildi.

Cumhurbaşkanı Berhem Salih: "Anayasal süreci engelleme çabası"

Başkent Bağdat'ta üç liderlik, Erbil'e yönelik saldırıyı kınarken Cumhurbaşkanı Berhem Salih şu açıklamada bulundu:

"Erbil'in hedef alınması kınanmış bir terör suçudur. Zamanlamasına bakılırsa, hükümet kurma yolundaki anayasal süreci engelleme amacı taşımaktadır. Ülkeyi kaosa sürükleme girişimlerine karşı dimdik durmamız gerekmektedir. Güvenlik güçlerimizi desteklemek, devletin organlarını güçlendirmek ve yasa dışı teröristlerle mücadele etmek için birleşmemiz gerekmektedir."

Irak'a IŞİD'le mücadelede destek vermek üzere oluşturulan Uluslararası Koalisyon, saldırıların Irak'ın egemenliğine ve sivil altyapısına yönelik tehdit oluşturduğunu söyledi. Koalisyon, saldırının kendi danışmanlarına ve ABD Konsolosluğu'na ev sahipliği yapan herhangi bir askeri üssü hedef almadığını belirtti. Aynı şekilde Irak'taki BM misyonu da saldırıyı kınarken bunu 'Irak'ın egemenliğinin açık bir ihlali' olarak nitelendirdi.

Mukteda es-Sadr: "İran'a muhtıra verilsin"

Diğer yandan Sadrist Hareketi'nin lideri Mukteda es-Sadr, 13 Mart'ta yetkili makamları 'müdahale etmemesi güvencesiyle' BM'ye ve İran büyükelçisine derhal bir muhtıra sunmaya çağırdı. Sadr, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, "Kuzeyinden güneyine, doğusundan batısına Irak toprakları siyasi, güvenlik ve askeri çatışmalar için bir arena olarak kullanılmamalıdır" dedi.

Sadr, Erbil'i hedef alan füze saldırısının ardından bir 'operasyon odası' oluşturdu. Medya ofisi, söz konusu odanın 'ülkenin güvenliğini ve egemenliğini tehdit eden tehlikeli bir durum olarak, Kuzey Irak'taki Kürdistan bölgesine uzanan saldırı hakkında hükümet ve siyasi makamlarla iç ve dış temaslar yürütmeyi' amaçladığını bildirdi.

Sadr'ın ofisi, Kürdistan Demokratik Partisi (KDP) lideri Mesut Barzani ile İsrail karargahının varlığı gerekçesiyle bir araştırma komitesi kurma konusunda anlaştığını duyurdu. Sadr, 13 Mart'ta Barzani ile Erbil'in füzelerle bombalanmasını görüşmek üzere bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi.

ABD'nin nükleer anlaşmadan geri çekilmesinden yaklaşık bir yıl sonra, Nisan 2019'da Devrim Muhafızları'nın terör örgütleri listesine alınmasının ardından İran- ABD gerginliği tırmanış gösterdi. Daha sonra Devrim Muhafızları, Irak topraklarına üçüncü kez balistik füzeler fırlattı. 8 Ocak'ta 2020'de Devrim Muhafızları, dönemin ABD Başkanı Donald Trump'ın talimatıyla dış operasyonlar sorumlusu Kasım Süleymani'nin öldürülmesine yanıt olarak Irak'ın batısındaki, ABD'nin Ayn el-Esed Üssü'nü hedef aldı.

Eylül 2018'de Devrim Muhafızları, Erbil ve Süleymaniye arasındaki Köysancak'ta muhalif KDP'nin binasına, yedi kısa menzilli 'karadan karaya' balistik füze fırlattı. Saldırıda yaklaşık 50 kişi öldü ve birçok kişi de yaralandı. (AEK)