Bakan Yardımcısı Ertem | "Amasra'da Havalandırma eksikliği üç gün önce tespit edilmişti"

Fotoğraf: Patlamada ölen işçilerden Berkay Kesim'in cenaze töreni/AA

Bartın'ın Amasra ilçesinde Türkiye Taşkömürü Kurumu'na ait ocakta 14 Ekim'de 42 madencinin ölümüne yol açan iş cinayeti konusunda TBMM'de kurulan "Amasra Maden Kazasını Araştırma Komisyonu"nda bugün Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı görevlileri sunum yaptı.

"Eksikliği tespit ettik ama,
çalışmayı durdurmak gerekmiyordu"

Mezopotamya Ajansı'nın haberine göre, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakan Yardımcısı Adnan Ertem, Komisyon'da yaptığı konuşmada faciadan 3 gün önce madende havalandırma ile ilgili eksiklik tespit edildiğini belirtti.

"Üç gün önce, denetimimizde bu eksiklik var. Bunun, durdurmayı gerektirecek düzeyde olmadığına ilişkin de bir öngörümüz var" dedi.

Ertem, facianın nedenine ilişkin belirlemeler konusunda "Tali havalandırma ünitelerinden birisinin bağlantısının bulunm[adığı] ve yetersiz olduğu yönünde tespit[leri bulunduğunu]" söyledi.

Komisyonda, CHP Bartın Milletvekili Aysu Bankoğlu'nun söz almak isteğini Yıldız, "Kendinizi azarlatmayın" diye karşılayınca Bankoğlu, "Öğrenciniz değilim, saygısızlık yapmayın. Karşınızda bir milletvekili var" dedi.

"Savcılık bize ihmal
soruşturması intikal ettirmedi"

Medya muhabirlerinin kameralarının Komisyon'dan ayrılmasının ardından konuşan Bakan Yardımcısı, "[...] adli, idari soruşturma ve bilirkişilere tevdi edilenler [...] ortaya çıkmadan bir öngörüde bulunmak istemiyorum [...] şu anda önümüzde havalandırma ile alakalı eksikliğin, tali havalandırma ünitelerinden birisini bağlantısının olmadığı ve yetersiz olduğuyla alakalı yönelik tespit var," dedi.
Ertem, Çalışma Bakanlığı'nda Amasra faciasıyla ilgili memurlar hakkında görevi ihmalden soruşturma açılıp açılmadığına ilişkin soruya da, "İhmali veya kusuru olan personel ile alakalı olarak savcılık suç duyurusunda bulunuyor [...] Şu ana kadar bize savcılıktan hiçbir intikal olmadı" dedi.

TIKLAYIN - Amasra | Bir müdür yardımcısı ve iki mühendis tutuklandı

Arka plan

Bakan yardımcısının "savcılığın ihmali veya kusuru olan personel ile alakalı olarak savcılık suç duyurusunda bulunmadığı" yolundaki açıklamasına karşın 31 Ekim'de Bartın'a 2 mühendis ve bir müdür yardımcısı tutuklanmış, öte yadan Maden, jeoloji, jeofizik, elektrik ve makine mühendisleriyle iş güvenliği uzmanından oluşan 7 kişilik bilirkişi heyetinin 28 sayfalık ön inceleme raporu, Amasra Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmişti. 

TIKLAYIN - Amasra taş kömürü ocağı "yetersiz ve etkisiz havalandırma" nedeniyle patladı

Raporda, 41 işçinin hayatını kaybettiği, 11 kişinin yaralandığı olaya ilişkin, "İş kazası, -320 Kalın Damar Tavan Yolu'ndaki patlatma çalışması kaynaklı olarak meydana gelmiş, grizu ve kömür tozu patlamasını içeren bir patlamadır" ifadesi kullanıldı.

Raporda "Havalandırma" başlığı altında şu belirlemeler yer aldı:

▶ ATİM'de maden havalandırmasının iyileştirilmesine dair hayata geçmeyen yatırım ve iyileştirme projeleri, kazanın meydana gelmesinde önemli rol oynamıştır.

▶ Yetersiz ve etkisiz havalandırma sistemi olayın meydana gelmesindeki en temel unsurdur.

▶ Ocak içinde yeterli miktarda ve hızda hava dolaşımı sağlanamamış, bu nedenle yanıcı, patlayıcı gazları ve tozları insanların çalıştığı ve bulundukları yerlerde seyreltme ve hızla ortamdan uzaklaştırma görevi yerine getirilememiştir.

▶ Merkezi gaz izleme sisteminden alınan veriler incelendiğinde metan seviyelerinin müteakip defalar uzun süre boyunca yüzde 1,50 ve yüzde 2'nin üstünde kaldığı, neredeyse rutin olarak yüzde 1,50'yi, düzenli olarak da yüzde 2'yi aştığı için potansiyel patlayıcı metan seviyeleri oluşmuştur.

▶ Teknik olarak metan gazının alt patlama limiti olan yüzde 5'i geçtiği durumlar da yaşanmıştır. Ancak tertip defterler incelendiğinde ikaz ve alarm seviyelerinde maden ocağının kısmen dahi olsa boşaltılması yönünde bir önlem alındığı ve üretim miktarlarında bir azalma olduğu görülmemiştir.

▶ Havalandırma sistemi yeterli ve etkili olsaydı olayın meydana gelmesi önlenirdi.

Raporda Bakan Yardımcısının "gerek görülmediği"ni söylediği "havalandırma" konusunda çok ciddi uyarıların yanı sıra, "metan gazının alt patlama limiti olan yüzde 5'i geçtiği durumlar da yaşandığı" tespitinin Bakan'ın açıklamasını boşlukta bıraktığı görülüyor. Uzmanlar, Bakan Yardımcısının yaklaşımının tersine "Havalandırma sistemi yeterli ve etkili olsaydı olayın meydana gelmesi önlenirdi." sonucunu açıkça yargının önüne koyuyorlar. 

(AEK)