"Barış oldu mu bolluk da gelir, iş de gelir, aş da gelir"

Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) Ekonomi, Emek, Sağlık ve Sosyal Politikalar, Ekoloji komisyonları tarafından 2021 boyunca yapılmaya devam edecek olan İş ve Aş Buluşmaları’nın üçüncüsü Van’da gerçekleştirildi.

Eş Genel Başkan Yardımcıları ve milletvekilleri, PM üyeleri ve il yöneticilerinden oluşan heyetler 22-23-24 Şubat tarihleri arasında Van’da bulunan sivil toplum örgütleri ve meslek odalarıyla, emekçiler, esnaflar, kadınlar, gençler, çiftçiler, KHK’liler ve işsiz yurttaşlarla buluşmalar gerçekleştirdi.

“Yayla yasakları ve yüksek maliyetler en büyük sorun”

Buluşmanın üçüncü gününde HDP heyetinin ilk durağı Van İpekyolu’ndaki Hayvan ve Samancılar Pazarı oldu. HDP heyetini büyük bir ilgiyle karşılayan besiciler en büyük sorunlarının, küpeleme konusundaki uygulamalar olduğuna işaret ederken, küpesi olmayan hayvanlarının kesime götürüldüğünü aktardı. Besiciler, yayla yasakları ve yem fiyatlarından da şikayet etti.

Burada bir vatandaş “Kendi malımı kendi çiftliğimden başka yere götüremiyorum. Buraya getirdiğimiz hayvan başına bize 6-7 bin lira ceza kesiliyor küpe çıkaracaksın denilerek. Muhtara ver deseler menşeini tamam ama küpe konusunda bize çok sıkıntı çıkarıyorlar” sözleriyle yaşadıkları zorlukları aktardı.

“Bizim derdimiz barış”

Pazardaki çiftçilerle Garo Paylan ve Serpil Kemalbay arasındaki diyalog dikkat çekti. Milletvekillerinin çiftçilere yaşadıkları ekonomik sıkıntıları sorması üzerine bir vatandaş, “Bizim derdimiz hayvana bağlı değil, bizim derdimiz barıştır. Barış oldu mu bolluk da gelir, iş de gelir, aş da gelir, her şey gelir. Ama kavga, ölüm olduğu zaman ağlamaktan ve gözyaşından başka hiçbir şey gelmez” sözleriyle düşüncelerini dile getirdi. 

Samancılar Pazarını da ziyaret eden heyet, burada da üreticinin sorunları dinledi. Samancılar, “Et bile dışarıdan geliyor, saman satamıyoruz. Hiçbirimiz kendi ev masrafımızı karşılayamıyoruz. Arabalarımıza da sürekli ceza yazıyorlar” sözleriyle sıkıntılarını aktardı. 

“Bizi tefeci faiziyle batıracaklar!”

HDP heyeti Van Edremit’te bulunan Marangozlar Kooperatifini ziyaret ederek sorunları dinledi. Marangozlar Kooperatif Başkanı Zafer Efeoğlu, Van’a atanan kayyımdan hizmet alamadıklarını, kayyım zihniyetinin her türlüsüne karşı olduklarını dile getirdi. “Binlerce kişilik kongre yapan iktidar; burada bizim 60 kişi bir araya gelip seçimlerimizi yapmamızı engelliyor, işlerimizi aksatıyor” diyen Efeoğlu, “25 bin liraya aldığımız ürün 100 bin lira olmuş, hala 750 lira yardım yaptık diyorlar, bizim aklımızla alay ediyorlar” sözleriyle eleştirilerini sürdürdü.

"Alım gücü çok düştü, iş yapamıyoruz"

HDP heyeti Edremit’te Galericiler Sitesi yönetimi ve esnafıyla bir araya geldi. Galericiler, faizlerin yüksek olmasının işlerini oldukça sekteye uğrattığını aktardı ve “Hükümet bizlere güven vermiyor, alım gücü çok düştü, iş yapamıyoruz, hepimiz fakirleşiyoruz” dedi.

Paylan, “Suni olarak kredi pompaladılar, halk araç aldı. Ama kredi alanlar şimdi kredi borçlarını ödeyemiyor, enflasyon ve faizler yükseldi. Kötü yönetimin sonuçlarını hep birlikte yaşıyoruz” dedi.

“Aylık az 750 TL elektrik faturası ödüyoruz”

Arıcılar Birliği’nde bal üreticilerini de ziyaret eden HDP heyeti, bal üreticilerinin kentteki elektrik hizmeti konusunda yaşadıkları sorunları dinledi. Elektrik sayaçlarının, elektrik direklerine bağlanmasının gelen fatura miktarlarını arttırdığına dikkat çekildi. Bir üretici, “Evde 4 kişiyiz, son yedi aydır aylık en az 750 TL elektrik faturası ödüyoruz” dedi.

Bal üreticileri, artan üretim maliyetlerini de vurguladı. Devlet desteğinin, kovan başına sadece 15 TL olduğu, onun da tescil belgesi, işgaliye parası gibi ödemelerle fazlasıyla geri alındığı aktarıldı. Buluşmada, gezgin balcılıktaki üretimin, her yer değişiminde ayrı bir masrafa sebep olduğu, bunun da üretimi sekteye uğrattığı vurgulandı. Bal üreticilerinin en önemli sorunlarından birinin üretilen balların üreticinin elinde kalması olduğu, devletin fazla balları satın alması gerektiği aktarıldı.

“Antidemokratik uygulamalara karşı ortak mücadele”

HDP heyeti ayrıca TTB, SES, Diş Hekimleri, Eczacılar ve TİHV üyeleriyle ortak bir buluşma gerçekleştirdi. Burada da pandemi ve sağlık alanındaki sorunlar tartışıldı. Demokratik kitle örgütü temsilcileri, pandemi koşullarında yaşanan şiddetli işsizlik ve yoksulluğun, sivil topluma yönelik kriminalize etme uygulamaları ve antidemokratik tutumla birleşince daha da can yakıcı hale geldiğini ifade etti. İktidarın tüm antidemokratik tutum ve uygulamalarına karşı, hakikati belgelemek ve hak savunuculuğu için ortak mücadeleye devam edileceği ifade edildi. 

“Kısa çalışma ödeneği yara bandı bile olamaz”

Mali Müşavirler Odası’yla da bir araya gelen HDP heyeti, mali müşavirlerin güncel sorunlarını dinledi. Mali Müşavirler Odası Yönetimi, kentte depremin etkileri henüz geçmemişken pandeminin başladığını ve halkın bitmeyen sorunlarla boğuştuğunu aktardı. İran’la gidiş geliş sağlanan Kapıköy Sınır Kapısı’nın Van turizmi ve ticareti bakımından önemi ve bu kapının ısrarla kapalı tutulmasının ekonomiye verdiği zarar bir kez daha ifade edildi.

Herkesin yatırımlarının yandığı, vatandaşın vergi borcunu, kirasını, diğer borçlarını ödeyemez hale geldiği, hükümetin yaptığı kısa çalışma ödeneği ve kira desteğinin ‘yara bandı bile olamayacağı’ ifade edildi. Mali Müşavirler, ekonomide daha etkili ve sonuç getiren reformların gerekliliğini vurguladı.