“Diyarbakır 5 Nolu, İnsan Hakları Müzesi olmalı”

Fotoğraf: MA

Diyarbakır’da sivil toplum örgütleri, Diyarbakır 5 Nolu Cezaevi'nin Kültür Bakanlığı’nca “Kültür merkezi ve müzeye dönüştürülme” projesinin ihalesinin yapılmasına ilişkin dün bir araya geldi.

Toplantı çağrısında şu örgütlerin imzası var: 78’liler Derneği, Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK), Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) ile Tutuklu ve Hükümlü Aileleri Hukuk Dayanışma Dernekleri Federasyonu’nun (TUHAD-FED) çağrısıyla sivil toplum örgütleri,

“İnsan Hakları Müzesi”

Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası’nda (DTSO) düzenlenen panele, Demokratik Bölgeler Partisi (DBP), Diyarbakır Barosu, Halkların Demokratik Partisi (HDP), Barış Anneleri Meclisi, Diyarbakır Tabip Odası, Tutuklu ve Hükümlü Aileleri ile Yardımlaşma Derneği (TUAY-DER) yöneticileri katıldı.

MA’nın haberine göre, panelistler, 4 Temmuz 1980 tarihinde açılan, 12 Eylül 1980 askeri darbesi sonrası “Sıkıyönetim Askeri Cezaevi” olarak kullanılan ve 11 Ekim 2022'de “Müze ve Kültür Alanı” olarak kullanılmak üzere Kültür ve Turizm Bakanlığı’na devredilen cezaevinin “İnsan Hakları Müzesi” olarak kullanılmasını istedi.

Bir bloğu “hafıza alanı” yapılacak

Panelin açılış konuşmasını yapan Şırnak Belediyesi eski Başkanı ve 78’liler Derneği Yöneticisi Ahmet Ertak, şunları söyledi:

“43 yıldan beri acıyı ve dramı hep yanı başımızda görüyoruz. Utanç abidesi olarak, ortada olan 5 No’lu Cezaevi’nin müzeye dönüştürülmesinde, uzun soluklu mücadele gerçekleşti. 12 Eylül 2007’den bu yana güçlü bir komisyonla ülkenin 4 bir yanında çeşitli çalışmalar yürütüldü. Cezaevinin utanç alanı olarak sürekli yaşatılması üzerine AKP başta olmak üzere tüm siyasi partilere talep ulaştırıldı. Cezaevinin müzeye dönüşmesinde ortak akıl oluştu. Bu mücadelenin sonunda gizli kapaklı bir şekilde bu çalışmanın başlatıldığını öğrendik. Projenin öncüsü niteliğinde olanlarla görüşmeler gerçekleştirdik. Bunun neticesinde şunu anladık ki bu hafıza yok ediliyor.”

Cezaevinin sadece 1 bloğunun hafıza alanı olacağını belirten Ertak, ancak içerisinde nelerin olacağının bilinmediğini söyledi:

“5 bloktan sadece 1 bloğu hafıza alanı olarak düzenlenmek isteniyor, içerisinde nelerin olacağı bilgisine sahip değiliz. Bizlerin bunu öğrenmeye hakkı vardır. O süreci yaşayanların tanıklığında müzeyi gerçekleştirmeleri gerekiyor.”

“Projenin içeriği belirsiz”

Daha sonra panelde sunum yapan 78’liler Derneği Sözcüsü Celalettin Can, Diyarbakır 5 No’lu Cezaevi’nin “İnsan Hakları Müzesi”ne dönüştürülmesi ve orada yaşanan işkence olaylarının araştırılması için yürüttükleri çalışmalara değindi.

Mimarlar Odası Diyarbakır Şubesi eski Başkanı Şerefhan Aydın da yaptığı sunumda, Diyarbakır 5 No’lu Cezaevi’nin Türkiye’de müzeye çevrilen diğer cezaevleri projesi gibi mi olacak yoksa farklı bir proje mi olacağına dair belirsizliğin varlığını koruduğunu söyledi.

İmza kampanyası başlayacak

Panelin “Ne yapmalı?” konulu oturumunun moderatörlüğünü yapan Tabip Odası Diyarbakır Şubesi Başkanı Elif Turan, cezaevinin “İnsan Hakları Müzesi” olması için sivil toplum örgütleri olarak bir imza kampanyası başlatacaklarını duyurdu.

Diyarbakır Barosu Başkanı Nahit Eren de cezaeviyle ilgili nasıl bir projenin yürütüldüğüne dair bilgi edinmek için işin muhataplarıyla görüşmek için başvuracaklarını açıkladı.

TIKLAYIN - Diyarbakır Cezaevi tanığı: İstisnasız her akşam eylem vardı

TIKLAYIN - 5 Nolu İşkencelerine 767 Takipsizlik

(AS)